(VOVWORLD) -ໝູ່ບ້ານ ຮະໂໝ ທີ່ຕາແສງ ຮະໂໝ ເມືອງ ດ່ານເຟື້ອງ ຫ່າງຈາກໃຈກາງນະຄອນ ຮ່າໂນ້ຍ ປະມານ 20 ກິໂລແມັດ. ໂດຍຖືກຕັ້ງຢູ່ແຄມແມ່ນ້ຳ ເຍວະ, ແມ່ນນ້ຳແດງ ແລະ ແມ່ນ້ຳຮາດ. ໝູ່ບ້ານ ຮະໂໝ ແມ່ນສະຖານທີ່ຈັບໃຈດ້ວຍວັດທະນະທຳພື້ນເມືອງ ແລະ ປະຫວັດສາດມາແຕ່ດົນນານ. ໃນວັນນີ້ ຮະໂໝ ພວມຢູ່ໃນຂະບວນວິວັດຫັນເປັນຕົວເມືອງ ແຕ່ຍັງຄົງສາມາດຮັກສາຈຸດທີ່ເກົ່າແກ່ກໍ່ຄືຫຼາຍຈຸວັດທະນະທຳທີ່ມີມາແຕ່ດົນນານ.
 ໝູ່ບ້ານ ຮະໂໝ ຖືກຕັ້ງຢູ່ແຄມແມ່ນ້ຳ ເຍວະ, ແມ່ນ້ຳແດງ ແລະ ແມ່ນ້ຳຮາດ, ແມ່ນສະຖານທີ່ຈັບໃຈດ້ວຍວັດທະນະທຳພື້ນເມືອງ ແລະ ປະຫວັດສາດມາແຕ່ດົນນານ |
ນັບແຕ່ສະຕະວັດທີ VI, ຮະໂໝ ແມ່ນເມືອງຫຼວງຂອງປະເທດ ວ້ານຊວນ ສະໄໝເຈົ້າຊີວິດ ຫຼີນາມເດ໊. ມາຮອດປັດຈຸບັນໝູ່ບ້ານ ຮະໂໝ ຍັງຄົງຮັກສາຫຼາຍກິດຈະກຳ ສະຖາປັດຕະຍະກຳປະຫວັດສາດວັດທະນະທຳ. ໃນບັນດາສະຖານທີ່ປະຫວັດສາດໃນໜູ່ບ້ານ ຮະໂໝ ນັ້ນ, ສາລາ ວ້ານຊວັນ, ສາລາວ້ານຫຽນ ແລະ ວັດຫ໋າຍຢ໊າກ ກໍ່ແມ່ນບັນດາປູຊະນີຍະສະຖານທີ່ພົ້ນເດັ່ນໄດ້ຮັບການຮັບຮອງແມ່ນປູຊະນີຍະສະຖານປະຫວັດສາດລະດັບຊາດ ນັບແຕ່ຕົ້ນຊຸມປີ 1990. ນັກຄົ້ນຄວ້າວັດທະນະທຳ ຫງວຽນຕວ໋າ ຢູ່ຕາແສງ ຮະໂໝ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ສາລາວ້ານຊັວນ ຂອງໝູ່ບ້ານ ຮະໂໝ ແມ່ນບູຊາເຈົ້າຊາຍ ຫຼີວັນລາງ ເຊິ່ງແມ່ນບຸດຊາຍຂອງເຈົ້າຊີວິດ ນາມເດ໊ ແລະ ອາດເວົ້າໄດ້ວ່າ ຄຸນງາມຄວາມດີພາລະກິດຂອງເຈົ້າຊາຍ ໄດ້ປະກອບສ່ວນທ້ອນໂຮມປະເທດເປັນເອກະພາບໃນສະຕະວັດທີ VI ຂອງລັດ ວ້ານຊວັນ”.
ສາລາຖືກປຸກສ້າງໃນເນື້ອທີ່ດິນກວ້າງດ້ວຍສະຖາປັດຕະຍະກຳທີ່ເປນັເອກະລັກສະເພາະ ການວາງແຜນຜັງຕ່າງຫາກປະກອບສ່ວນເຮັດໃຫ້ສະຖາປັດຕະຍະກຳໃນໝູ່ບ້ານ ເພີ່ມຄວາມອຸດົມສົມບູນຫຼາກຫຼາຍສີສັນ. ນັກຄົ້ນຄວ້າ ຫງວຽນຕວ໋າ ໃຫ້ຮູ້ຕື່ມອີກວ່າ:
“ສາລາວ້ານຊວັນ ມີໂຄງສ້າງພິເສດ. ໂດຍສະເພາະດິນຕອນນີ້ມີຮູບເຕົ່າພວມເຝົ້າແກ້ວມະນີ”.
ຮະໂໝ ຍັງເປັນທີ່ຮູ້ຈັກກັນດີດ້ວຍວັດຫ໋າຍຢ໊າກ ຖືກປຸກສ້າງມາແຕ່ສະຕະວັດທີ VI ຜ່ານການບູລະນະປະຕິສັງຂອນຫຼາຍຄັ້ງ ແຕ່ວັດຍັງຄົງຮັກສາຈຸດທີ່ເກົ່າແກ່ສະຫງ່າຜ່າເຜີຍ. ໃນວັດປັດຈຸບັນຍັງເກັບຮັກສາຮູບປັ້ນໃຫຍ່ນ້ອຍຫຼາຍກວ່າ 200 ຮູບ. ແມ່ຂາວ ທິກດ່າມຈິ໊ງ ເຈົ້າອະທິການວັດ ຫ໋າຍຢາກ ຕາແສງ ຮະໂໝ ເມືອງ ດ່ານເຟື້ອງ ເປີດເຜີຍວ່າ:
“ທ້າຍສະຕະວັດທີ XIX ກໍ່ມີພະພິກຂຸແທັງຈາງ ໄດ້ລືມເນື້ອລືມຕົວຮັບໃຊ້ປະຊາຊົນ. ວັດໄດ້ໃຫ້ກໍ່ສ້າງທາດບູຊາໃຫ້ແກ່ພະອົງ”.
ນອກຈາກສາລາ ວ້ານຊວັນ, ວັດຫ໋າຍຢ໊າກ ແລ້ວ ໝູ່ບ້ານ ຮະໂໝ ຍັງມີວິຫານວັນຫຽນ ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງ ແມ່ນປູຊະນີຍະສະຖານປະຫວັດສາດລະດັບຊາດນັບແຕ່ຕົ້ນຊຸມປີ 1990. ໃນວິຫານປັດຈຸບັນຍັງເກັບຮັກສາວັດຖຸພັນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງລວມມີແຜ່ນຄຳຜະຫຍາ, ແຜ່ນສີລາ, ເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາເຄືອບ, ເຄື່ອງເຮັດດ້ວຍທອງ, ຮູບແກະຄວັດສະຫຼັກ…
ໃນງານບຸນຂອງໝູ່ບ້ານເມື່ອເດືອນຈຽງ ໄລ່ຕາມຈັນທະປະຕິທິນ, ຊາວບ້ານ ຮະໂໝ ກໍ່ຈັດຕັ້ງການລະຫຼິ້ນພື້ນເມືອງຕ່າງໆຄື ປ່ອຍນົກກາງແກ, ຕີໄກ່, ມວຍປ້ຳ, ຫຼິ້ນໝາກຮຸກ, ປ່ອຍວ່າວ ເຊິ່ງບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນການບັນເທີງໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ ພາຍຫຼັງອອກແຮງງານດ້ວຍຄວາມອິດເມື່ອຍເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງປະກອບສ່ວນສ້າງຊີວິດທາງດ້ານຈິດວິນຍານໃຫ້ສົດໃສ ແລະ ອຸດົມສົມບູນຫຼາຍຂຶ້ນ. ຢູ່ໝູ່ບ້ານ ຮະໂໝ ກໍ່ຍັງມີອາຫານຫຼາຍເຍື່ອງພິເສດສະເພາະເປັນຕົ້ນແມ່ນ ເຍື່ອງອາຫານເຂົ້າປຽກປັ້ນ ຮະໂໝ ທີ່ກິນດ້ວຍໄມ້ທູ່.
“ພວກຂ້າພະເຈົ້າເລືອກເອົາເຂົ້າສານຫອມ, ແລ້ວເອົາໄປໝ່າເຂົ້າ ແລະ ຊື້ກະດູກມາຕົ້ມ. ເອົາແປ້ງມັນມາຄົນກັບນ້ຳໃຫ້ໜຽວ ແລ້ວຈຶ່ງປັ້ນເປັນກ້ອນ ແລະ ສຸດທ້າຍກໍ່ເອົາລົງໃສ່ໝໍ້ນ້ຳຟົດ. ເຂົ້າປຽກປັ້ນ ຖືກປຸງແຕ່ງໃນວັນບຸນ ຫຼື ໃນຍາມມີໝູ່ເພື່ອນມາເຕົ້າໂຮມກັນຫຼາຍຄົນ”.
ການຮັກສາເຍື່ອງອາຫານເຂົ້າປຽກປັ້ນບໍ່ພຽງແຕ່ຊ່ວຍຊາວບ້ານ ຮະໂໝ ມີລາຍຮັບປົກກະຕິນນັ້ນ ຫາກຍັງປະກອບສ່ວນຮັກສາຄວາມເປັນເອກະລັກທາງດ້ານວັດທະນະທຳອາຫານການກິນຂອງຊາດ ຫວຽດນາມ. ບັນດາສະຖານທີ່ປະຫວັດສາດສະຖາປັດຕະຍະກຳທີ່ເປັນເອກະລັກ ພ້ອມກັບຈຸດວັດທະນະທຳພື້ນເມືອງຂອງໝູ່ບ້ານ ຮະໂໝ ໄດ້ເປັນການດຶງດູດໃຈແຂກທ່ອງທ່ຽວ ເມື່ອມາຢາມໝູ່ບ້ານບູຮານແຄມແມ່ນ້ຳ.