ແຕ່ລະປີ ຮອດຍາມບຸນໄຫວ້ພະຈັນ ໃນວັນເພັງເດືອນ 8 ໄລ່ຕາມຈັນທະປະຕິທິນ, ຢູ່ຖະໜົນບາງສາຍໃນນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ ໄດ້ປະກົດມີຮ້ານຂາຍເຂົ້າໜົມບຸນໄຫວ້ພະຈັນ, ແຕ່ສ່ວນຫຼາຍຍັງຄົງແມ່ນເຂົ້າໜົມເຮັດຕາມແບບພື້ນເມືອງຂອງຫວຽດນາມດ້ວຍວັດຖຸດິບຕ່າງໆເຊັ່ນ: ແປ້ງ, ຊີ້ນ, ໄຂ່…ແຕ່ໃນ 2-3 ປີມໍ່ໆມານີ້, ມີເຂົ້າໜົມສາຫຼ່າຍໄດ້ຖືກວາງຂາຍຍາມບຸນໄຫວ້ພະຈັນ ດ້ວຍລົດຊາດພິເສດ ແລະ ມີຮູບຮ່າງຫຼາຍແບບໄດ້ດຶງດູດລູກຄ້າມາຊື້ ແລະ ເຮັດເອງຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ.
ເຂົ້າໜົມສາຫຼ່າຍຍາມບຸນໄຫວ້ພະຈັນ |
ໂດຍຢູ່ຫ້ອງໜຶ່ງຂອງຊັ້ນ 5 ເຂດເຮືອນລວມແຫ່ງໜຶ່ງຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ, ໃນເວລາ 5 ໂມງເຊົ້າແຕ່ລະມື້, ນາງ ເຈີນທູແຄງ, ບ້ານເກີດຢູ່ນະຄອນເກີນເທີ ກໍຕື່ນນອນເພື່ອເຮັດເຂົ້າໜົມສາຫຼ່າຍຍາມບຸນໄຫວ້ພະຈັນ. ໃນເຮືອນຄົວຂອງນາງມີເຄື່ອງໃຊ້ໃນເຮືອນຄົວພຽງບາງຢ່າງຄື : ຖ້ວຍນ້ອຍ 5-6 ອັນ, ໝໍ້ 2 ໜ່ວຍ ພ້ອມກັບເບົ້າຢາງບາງອັນ. ນາງ ເຈີນທູແຄງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ ໃນເບື້ອງຕົ້ນ, ເຮົາກໍຢາກເຮັດເຂົ້າໜົມສາຫຼ່າຍໃຫ້ລູກເຕົ້າ ແລະ ພວກນ້ອງໃນຄອບຄົວກິນເທົ່ານັ້ນ. ຍ້ອນເຮັດເອງ, ດັ່ງນັ້ນກໍຮູ້ສຶກວ່າ ແຊບ ແລະ ຮັບປະກັນຫຼັກອະນາໄມ, ໄລຍະຕໍ່ມາ, ເຮົາໄດ້ແນະນຳທາງເຄືອຂ່າຍອິເຕີເນັດ. ມີຫຼາຍຄົນຢາກເຮົາເຮັດໃຫ້ເຂົາເຈົ້າ, ສ່ວນຫຼາຍເຂົາເຈົ້າມັກທີ່ສຸດ. ສຳລັບເຂົ້າໜົມຊະນິດນີ້, ຈາກຜູ້ໃຫຍ່ຕະຫຼອດຮອດເດັກນ້ອຍຕ່າງກໍມັກກິນ ”
ເຂົ້າໜົມສາຫຼ່າຍຖືກເຮັດດ້ວຍຫຼາຍຮູບທີ່ແຕກຕ່າງກັນເຊັ່ນ: ຮູບດອກໄມ້, ຮູບສັດ ຖືກສ້າງຂຶ້ນດ້ວຍສີໃສຫຼາຍຊັ້ນ. ຕາມນາງແຄງແລ້ວ, ເພື່ອເຮັດ ເຂົ້າໜົມສາຫຼ່າຍທີ່ທີຮູບຮ່າງງາມເຊັ່ນນັ້ນ ແມ່ນບໍ່ຍາກ, ວັດຖຸດິບກໍອາດຈະຊື້ຢູ່ຕະຫຼາດໄດ້. ນາງ ເຈີນທູແຄງ ເປີດເຜີຍວ່າ :
“ ທຳອິດພວກເຮົາຄວນຊື້ສາຫຼ່າຍຫໍ່ໜຶ່ງປະມານ 250 ກຣາມ, ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ປົນກັບນ້ຳບໍລິສຸດ 1 ລິດເຄິ່ງ ພ້ອມກັບນ້ຳຕານ 300 ກຣາມ ແລ້ວກໍນຳໄປຕົ້ມ, ເວລາໃດເຫັນສາຫຼ່າຍໃສ ຈຶ່ງປັບໄຟຄ່ອຍໆ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ກາຍເປັນນ້ຳກ້າມ. ບັນດາວັດຖຸດິບຕົ້ນຕໍເພື່ອເຮັດເຂົ້າໜົມສາຫຼ່າຍລວມມີ ໝາກພ້າວ, ນ້ຳນົມ, ມັນ, ໄຂ່ ພ້ອມກັບສີຕ່າງໆທີ່ເຮັດມາຈາກ ກາເຟ, ໃບໝາກໜັດ, ໝາກໝັງກອນ… ”
ເພື່ອເຮັດເຂົ້າໜົມສາຫຼ່າຍທີ່ມີຮູບດອກເບັນຈະມາດເຫຼືອງ, ນາງແຄງ ເປີດເຜີຍວ່າ :
“ ຖ້າຢາກເຮັດເຂົ້າໜົມສາຫຼ່າຍທີ່ມີຮູບດອກເບັນຈະມາດ, ທຳອິດ,ກໍຕັກສາຫຼ່າຍໃສ່ຖ້ວຍ, ໃຊ້ສີທີ່ເຮັດຈາກໃບໝາກໜັດຂຽວ ປົນນຳກັນ, ແລ້ວກໍຖອກໃສ່ເບົ້າເພື່ອເຮັດເກສອນ, ຕໍ່ຈາກນັ້ນ, ນຳເອົາສາຫຼ່າຍປະສົມກັບໄຂ່ແດງເພື່ອແຕ່ງສີໃຫ້ດອກເບັນຈະມາດ ”
ນາງ ເຈີນທູແຄງ ໃຫ້ຮູ້ຕໍ່ໄປວ່າ :
“ ຂັ້ນຕອນຕໍ່ໄປ ແມ່ນເອົາໄສ້ໃສ່ເບົ້າເຂົ້າໜົມ ທາງເທິ່ງຊັ້ນວຸ້ນສາຫຼ່າຍທີ່ໄດ້ເຢັນໄປແລ້ວ, ຄວນປັບແນວໃດໃຫ້ໄສ້ຖືກວາງຢູ່ເຄິ່ງກາງເບົ້າເຂົ້າໜົມ. ເອົານ້ຳສາຫຼ່າຍປົນກັບກາເຟນົມໜ້ອຍໜຶ່ງພ້ອມກັບນ້ຳນົມສົດ, ນ້ຳກະທິໝາກພ້າວ ແລ້ວກໍຖອກໃສ່ເບົ້າເຂົ້າໜົມ. ຕ້ອງຖ້າໃຫ້ມັນເຢັນ, ຈຶ່ງເອົາເບົ້າເຂົ້າໜົມປີ້ນໃສ່ຈານ ເພື່ອໃຫ້ເຂົ້າໜົມແຍກອອກຈາກເບົ້າ ແມ່ນພວກເຮົາໄດ້ເຮັດສຳເລັດ ”
_________________________
ທ່ານຜູ້ຟັງທີ່ເຄົາລົບ!
ຖ້າຫາກພວກເພື່ອນຢາກເຮັດເຂົ້າໜົມສາຫຼ່າຍໃນຍາມບຸນໄຫວ້ພະຈັນ, ພວກເພື່ອນຕ້ອງກະກຽມວັດຖຸດິບດັ່ງນີ້ :
+ສຳລັບວັດຖຸດິບເພື່ອເຮັດຊັ້ນສີເຫຼືອງ ລວມມີ:
- ນ້ຳຕານ 40 ກະຣາມ
- ນ້ຳກະທິໝາກພ້າວ: 100 ມີລີລິດ
- ນ້ຳບໍລິສຸດ: 250 ມີລີລິດ
- ໄຂ່ແດງໄກ່: ໜ່ວຍໜຶ່ງ
+ສຳລັບວັດຖຸດິບເພື່ອເຮັດໄສ້ເຂົ້າໜົມສີຂຽວ ລວມມີ:
- ນ້ຳຕານ 50 ກະຣາມ
- ແປ້ງສາຫຼ່າຍ : 8 ກະຣາມ ພ້ອມກັບເກືອເລກຫນ້ອຍ
- ນ້ຳກະທິໝາກພ້າວ: 100 ມີລີລິດ
- ນ້ຳບໍລິສຸດ: 200 ມີລີລິດ ແລະ ໃບໝາກໜັດ 2-3 ໃບ
ກ່ຽວກັບວິທີປຸງແຕ່ງ:
- ໃຫ້ນ້ຳຕານ, ເກືອປະສົມກັບນ້ຳໝາກກາຣົດພ້ອມກັບ ນ້ຳກະທິໝາກພ້າວ ແລ້ວຕົ້ມໃຫ້ຟົດ, ປະໃຫ້ເຢັນ ຈຶ່ງເອົາແປ້ງສາຫຼ່າຍ 5 ກະຣາມໃສ່.
- ເອົາໃບໝາກໜັດໃສ່ນ້ຳ 200 ມີລີລິດ, ແລະ ຕົ້ມໃຫ້ຟົດ ເມື່ອຟົດແລ້ວ ກໍເກັບເອົາໃບໝາກໜັດປະຖິ້ມ, ແລ້ວເອົານ້ຳຕານ 50 ກະຣາມ, ເກືອເລກນ້ອຍ ແລະ ນ້ຳກະທິໝາກພ້າວ, ແລ້ວກໍຖ້ານ້ຳຟົດຈຶ່ງມອດເຕົາໄຟ, ປະໃຫ້ເຢັນ ຈຶ່ງເອົາແປ້ງສາຫຼ່າຍ 8 ກະຣາມໃສ່. ແລ້ວກໍຖອກໃສ່ ¼ ຂອງເບົ້າເຂົ້າໜົມ
- ຖາກຫາກຢາກເຮັດລວດລາຍເຂົ້າໜົມມີ 2 ສີ, ພວກເພື່ອນກໍປົນສີກັບແປ້ງສາຫຼ່າຍ ແລ້ວກໍຖອກໃສ່ສ່ວນໜຶ່ງໃນເບົ້າ, ສ່ວນທີ່ຍັງເຫຼືອໃນເບົ້າ, ພວກເພື່ອນລໍ່ຖ້ານ້ຳແປ້ງສາຫຼ່າຍເກືອບເປັນກ້າມ ຈຶ່ງຈະຖອກແປ້ງສາຫຼ່າຍປົນກັບສີເຫຼືອງໃສ່ຕື່ມ
ສຸດທ້າຍກໍຖອກແປ້ງສາຫຼ່າຍທີ່ໄດ້ປະສົມໃຫ້ເຕັມເບົ້າ, ແມ່ນສຳເລັດ, ຫວັງວ່າພວກເພື່ອນຈະເຮັດກິນແຊບ .