ເກາະແບກລອງ ຫ່າງຈາກໃຈກາງນະຄອນ ຫາຍຝ່ອງ ໄປທາງທິດຕາເວັນອອກປະມານ 100 ໄມທະເລ, ແມ່ນເກາະແຫ່ງໄກທີ່ສຸດຢູ່ເຂດອ່າວພາກເໜືອ ແລະກໍ່ແມ່ນເກາະທີ່ມີທີ່ຕັ້ງສຳຄັນໃນການປ້ອງກັນຊາດ, ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບຂອງຫວຽດນາມ. ໂດຍມີສະຕິຮັບຮູ້ກ່ຽວກັບຄວາມສຳຄັນຂອງການກໍ່ສ້າງເກາະ, ທະຫານ ແລະ ກຳລັງຊາວໜຸ່ມຕະລຸມບອນໄດ້ນຳໜ້າໃນການບຸກເບີກ ກໍ່ສ້າງເກາະ. ດ້ວຍຄວາມສຸດຈິດສຸດໃຈຂອງໄວໜຸ່ມ, ຈາກໝູ່ບ້ານຊາວໜຸ່ມ, ເຂົາເຈົ້າໄດ້ຫັນເກາະແຫ່ງຮົກເຮື້ອວ່າງເປົ່າ ເປັນສູນກາງບໍລິການຫາປາ, ເປັນສະຖານທີ່ດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວ.
ທັດສະນີຍະພາບຢູ່ເກາະແບກລອງວີ້
ໃນແຜນທີ່ຂອງຫວຽດນາມ, ແບກລອງວີ້ ແມ່ນເກາະທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງອ່າວພາກເໜືອ, ມີລວງຍາວ 3 ກມ, ກວ້າງ 1,5 ກມ, ເນື້ອທີ່ພົ້ນຂື້ນຈາກໜ້ານ້ຳທະເລແມ່ນ 2,5 ຕາລາງກມ. ແບກລອງວີ້ ມີຄວາມໝາຍວ່າ ”ຫາງມັງກອນຂາວ”, ກ່ອນນີ້ມີຊື່ວ່າ ເກາະໂວຖູຍ (ໝາຍຄວາມວ່າ ເກາະບໍ່ມີນ້ຳ). ໃນການຕໍ່ຕ້ານ ຕ້ານອາເມລິກາກູ້ຊາດ, ແບກລອງວີ້ໄດ້ຮັບນາມມະຍົດວິລະຊົນກຳລັງປະກອບອາວຸດຈາກລັດ. ວັນທີ 9 - 12 - 1992, ລັດຖະບານຫວຽດນາມ ໄດ້ມີມະຕິຕົກລົງໂອນເມືອງເກາະ ແບກລອງວີ້ ເຂົ້ານະຄອນຫາຍຝ່ອງ. ວັນທີ 26 - 2 - 1993, ມີຊາວໜຸ່ມອາສາສະໝັກກອງໜຶ່ງລວມມີຍິງຊາຍ 62 ຄົນ ໄດ້ຜ່ານຜ່າຄື້ນຍັກລົມແດງໄປຍັງເກາະແຫ່ງນີ້. ເຂົາເຈົ້າໄດ້ລົງມືກໍ່ສ້າງໝູ່ບ້ານຊາວໜຸ່ມ ແລະ ເຮັດວຽກ, ດຳລົງຊີວິດຢູ່ໃນເກາະ. ເອື້ອຍ ຫວູທິເງິນລຽນ, ຫົວໜ້າກອງຊາວໜຸ່ມຕະລຸມບອນດັ່ງກ່າວ, ຫວນຄືນວ່າ:
”ໃນເວລານັ້ນ, ບໍ່ມີປະຊາຊົນຢູ່ໃນເກາະ, ຊີວິດປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກທີ່ສຸດ. ດັ່ງນັ້ນ, ພື້ນຖານດ້ານວັດຖຸທັງໝົດລ້ວນແຕ່ອາໄສດິນຕໍ່ແຜ່ນ. ພາຍຫຼັງພວກເຮົາໄປຍັງເກາະເກືອບ 2 ເດືອນຈຶ່ງມີກ່ຳປັ່ນຂອງທະຫານເຮືອມາແຫ່ງນີ້. ສິ່ງບັງເອີນທີ່ສຸດນັ້ນແມ່ນ, ພຽງແຕ່ມີຊາວໜຸ່ມກອງໜຶ່ງດຳລົງຊີວິດຢູ່ໃນເກາະເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ພວກເຮົາພັດໄດ້ຮັບຈົດໝາຍຈາກຍາດຕິພີ່ນ້ອງ, ເພື່ອນມິດເຖິງ 3, 4 ກະສອບ. ມີເອື້ອຍນ້ອງຫຼາຍຄົນທັງອ່ານຈົດໝາຍທັງໄຫ້”.
ຊາວໜຸ່ມກອງທຳອິດໄປເກາະເລີ່ມກໍ່ຮ່າງສ້າງຕົວດ້ວຍຝາມືເປົ່າ ແລະເຈດຈຳນົງຂອງໄວໜຸ່ມ. ເຂົ້າເຈົ້າແມ່ນຜູ້ທຳອິດທີ່ໄດ້ກໍ່ສ້າງບັນດາກິດຈະກຳທີ່ຈຳເປັນໃຫ້ແກ່ຊີວິດຄື: ທາງຄົມມະນາຄົມ, ສະຖານີໄຟຟ້າ, ສຸກສາລາ.. ສ້າງເງື່ອນໄຂດ້ານວັດຖຸ ເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນໄປດຳລົງຊີວິດຢູ່ເກາະ. ອ້າຍ ຫງວຽນວັນເຮົ້າ, ຮອງຫົວໜ້າກອງຊາວໜຸ່ມຕະລຸມບອນ ແບກລອງວີ້, ຍັງຄົງຈື່ຈຳຊຸມມື້ທຳອິດທີ່ອອກໄປຍັງເກາະແຫ່ງນີ້ຢູ່:
”ເມື່ອຫາກໍ່ອອກໄປເກາະ, ບັນດາອຸປະກອນຮັບໃຊ້ໃຫ້ແກ່ຊີວິດການເປັນຢູ່ແມ່ນຫຍຸ້ງຍາກທີ່ສຸດ, ເວລານັ້ນບໍ່ທັນມີທ່າກ່ຳປັ່ນ, ດັ່ງນັ້ນພວກເຮົາຕ້ອງຂົນສົ່ງຊີມັງ, ດິນຈີ່ແຕ່ລະກະສອບຈາກກ່ຳປັ່ນທີ່ຈອດຢູ່ໄກຝັ່ງທະເລ ເຖິງກິດຈະກຳເພື່ອສ້າງເສັ້ນທາງດ້ວຍເບຕົງ. ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ບຸກເບີກໜ້າພຽງ, ເກັບກູ້ລະເບີດບໍ່ທັນແຕກ… ຫຼັງຈາກນັ້ນຈຶ່ງກໍ່ສ້າງບັນດາກິດຈະກຳໂຄງລ່າງທີ່ຈຳເປັນ ເພື່ອຮັບໃຊ້ການດຳລົງຊີວິດຂອງປະຊາຊົນ”.
ດ້ວຍຈິດໃຈຕະລຸມບອນ, ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ, ຊາວໜຸ່ມພ້ອມກັບທະຫານຢູ່ໃນເກາະໄດ້ສ້າງສຳເລັດກິດຈະກຳຈຳນວນໜຶ່ງເພື່ອຮັບໃຊ້ໃຫ້ແກ່ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ. ບັນດາແກ້ງຫີນທີ່ບົກແຫ້ງໃນເມື່ອກ່ອນຄ່ອຍໆກາຍເປັນສວນຜັກຂຽວ, ໜອງເກັບນ້ຳ, ສ້າງເປັນພະລັງຊີວິດໃໝ່ຢູ່ໃນເກາະ. ທ່ານ ນິງວັນຢຸງ, ປະທານຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນເມືອງ ແບກລອງວີ້, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
”ໃນເບື້ອງຕົ້ນ, ເມືອງເກາະຍັງຮົກເຮື້ອວ່າງເປົ່ານັບແຕ່ຮາກຖານດ້ານວັດຖຸ, ຕະຫຼອດຮອດບ່ອນກິນບ່ອນຢູ່, ສ່ວນບັນດາກິດຈຳກຳສັງຄົມແມ່ນບໍ່ມີ. ແຕ່ມາຮອດປະຈຸບັນ, ເມືອງເກາະໄດ້ມີຮາກຖານດ້ານວັດຖຸຄົບຖ້ວນພໍສົມຄວນ. ໄດ້ມີລະບົບທາງຄົມມະນາຄົມ, ລະບົບທ່າກ່ຳປັ່ນ, ບັນດາກິດຈະກຳວັດທະນະທຳ… ການປ່ຽນແປງອັນໃຫຍ່ຫຼວງທັງໝົດເຫຼົ່ານັ້ນ ແມ່ນມີການປະກອບສ່ວນຂອງຊາວໜຸ່ມຕະລຸມບອນ”.
ເກາະແບກລອງວີ້
ຈາກບ້ານຊາວໜຸ່ມດ້ວຍບັນດາຕູບ,ຄ້າຍຊົ່ວຄາວໃນເບື້ອງຕົ້ນ, ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຊາວໜຸ່ມໄດ້ຢູ່ໃນເຮືອນຊານທີ່ໃຫຍ່ໂຕແລະສວຍງາມ. ຊາວໜຸ່ມຍິງຊາຍຫຼາຍຄູ່ໄດ້ກາຍເປັນຜົວເມຍ ແລະ ມີເງື່ອນໄຂດຳລົງຊີວິດຄົບຖ້ວນພໍສົມຄວນ. ອ້າຍ ຫວູແຄ໋ງດິ້ງ, ຊາວໜຸ່ມຮ່າໂນ້ຍຜູ້ໜຶ່ງທີ່ສະໝັກໃຈເຂົ້າຮ່ວມຂະບວນການກໍ່ສ້າງເມືອງເກາະ ແລະ ເອື້ອຍ ເຈິ່ນທິເລ້ທູ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາຄູ່ຜົວເມຍຄືດັ່ງກ່າວ. ອ້າຍດິ້ງເລົ່າສູ່ຟັງວ່າ.
”ເມື່ອຂ້າພະເຈົ້າໄປຍັງເກາະ, ຢູ່ແຫ່ງນີ້ບໍ່ມີໄຟຟ້າ, ໂສກເສົ້າງວ່ມເຫງົາຫຼາຍ. ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກພວກອ້າຍ, ພວກເອື້ອຍລຸ້ນກ່ອນ. ນອກຈາກໜູນຊ່ວຍດ້ານເສດຖະກິດ, ເຂົາເຈົ້າຍັງເອົາໃຈໃສ່ເຖິງດ້ານຈິດໃຈ, ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງບັນເທົາຄວາມຄິດຮອດຄອບຄົວໄດ້ສ່ວນໃດສ່ວນໜຶ່ງ. ນັບແຕ່ໄປກໍ່ສ້າງກິດຈະກຳໄຟຟ້າພະລັງແຮງລົມໃນເກາະ, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ທຳຄວາມຊິນເຄີຍ ແລະສ້າງຄອບຄົວກັບເມຍໃນປະຈຸບັນ. ເຫັນວ່າຊີວິດຢູ່ທີ່ນີ້ກໍ່ສະບາຍ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າຈຶ່ງຕົກລົງອາໄສຢູ່ເກາະນີ້ເລີຍ”
ປະຈຸບັນ, ແບກລອງວີ້ ເຈືອຈານດ້ວຍແສງໄຟຟ້າໃນຍາມຄ່ຳຄືນ. ແສງໄຟຟ້າຈາກໂຄມໄຟທະເລ, ຈາກດອກໄຟເຍືອງທາງຢູ່ລຽບຕາມເສັ້ນທາງອ້ອມເກາະ. ເພື່ອໄດ້ຮັບຜົນງານຄືປະຈຸບັນ, ຊາວໜຸ່ມຍິງຊາຍຫຼາຍຄົນໄດ້ອຸທິດກຳລັງວັງຊາທີ່ໜຸ່ມແໜ້ນແລະຊີວິດໄວໜຸ່ມຂອງຕົນ ເພື່ອສ້າງເປັນສິ່ງມະຫັດສະຈັນ. ເຂົາເຈົ້າໄດ້ຫັນເກາະທີ່ຮົກເຮື້ອວ່າງເປົ່າ ບໍ່ີມີຄົນຢູ່ ກາຍເປັນເທດສະບານ ແບກລອງວີ້ທີ່ຄຶກໂຄມໜາແໜ້ນ, ດ້ວຍການປ່ຽນແປງທີ່ກ້າວກະໂດດ, ສົມເປັນເກາະຊາວໜຸ່ມຢູ່ກາງທະເລ