เสื้อคลุมใบปาล์มสำหรับกันฝนกันแดด

ในบ้านหลังเล็กๆที่มีต้นไผ่เขียวขจีในหมู่บ้านเอียนหลาก ชาวบ้านกำลังทำเสื้อคลุมใบปาล์มสำหรับกันฝนกันแดด โดยอาชีพนี้มีมากว่า 300 ปีก่อนและได้รับการสืบทอดมาหลายชั่วอายุคน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่ขาดไม่ได้ในชีวิตทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจของหมู่บ้าน โดยชาวบ้านที่นี่ทำเสื้อกันฝนตลอดทั้งปี แต่ในระหว่างเดือน 3 ถึงเดือน 6 ตามจันทรคติคือช่วงใบปาล์มแก่เหมาะสำหรับนำไปทำเสื้อกันฝน โดยชาวบ้านต้องเก็บใบปาล์มแก่และหวายในเขตเคยาวและตำบลเขตเขาของอำเภอเฮืองเค นาย เหงวียนวันถ่วน อายุ 57 ปี ซึ่งประกอบอาชีพทำเสื้อกันฝนมาเกือบ 40 ปีในตำบลซวนหลก จังหวัดห่าติ๋งได้เผยว่า

“การเก็บใบปาล์มมีความยากลำบากมาก โดยต้องไปเก็บที่ป่าตั้งแต่ตี 4 และต้องนำใบปาล์มตากแห้ง 3 วัน 2 คืนเพื่อให้มีสีสวยและมีความคงทน”

สมาชิกสหกรณ์ทำเสื้อกันฝนพื้นเมืองเอียนหลากทำเสื้อคลุมใบปาล์มสำหรับกันฝนกันแดด

การทำเสื้อกันฝน มีหลายขั้นตอน ซึ่งต้องมีความอดทนและความพิถีพิถัน เช่น การเลือกใบปาล์มที่ไม่อ่อนหรือไม่แก่เกินไป โดยหลังเก็บใบปาล์มเสร็จ ต้องนำใบปาล์มไปตากเหนือเตาไฟจนสีใบเปลี่ยนเป็นสีขาว ต่อจากนั้น นำไปตากแห้งอีก 2 วัน 1 คืน ใบปาล์มที่แห้งจะถูกตัดเป็นแถบแล้ววางบนโครงไม้ขนาด1.2 เมตร ใช้แท่งไม้ 5-7 แท่ง ขนาด 3x100 เซนติเมตรเพื่อยึดใบปาล์มและเย็บซ้อนกันเป็นชั้นๆ โดยการเย็บคอเสื้อคือขั้นตอนที่สำคัญมาก ซึ่งใช้เส้นหวายเป็นโครง

ตำบลซวนหลกมี 188 ครอบครัว โดย 2 ใน 3 ยังคงประกอบอาชีพทำเสื้อกันฝนพื้นเมือง ซึ่งสร้างรายได้เฉลี่ยประมาณ 606-641 ดอลลาร์สหรัฐต่อเดือน ทั้งนี้ เพื่ออนุรักษ์และส่งเสริมอาชีพหัตถกรรม เมื่อปี 2022 ได้มีการก่อตั้งสหกรณ์ทำเสื้อกันฝนพื้นเมืองเอียนหลาก รวมสมาชิก 25 คน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อแสวงหาแนวทางการพัฒนาและขยายตลาดรองรับสินค้า อีกทั้งส่งเสริมความร่วมมือด้านการท่องเที่ยว นาย ดั่งดิ่งวิง อดีตประธานคณะกรรมการตำบลกวางหลกและนาย เหงวียนก๊วกเหียบ ผู้อำนวยการศูนย์เรียนรู้ชุมชนตำบลซวนหลก จังหวัดห่าติ๋ง ได้เผยว่า

“มีการจำหน่ายเสื้อกันฝนพื้นเมืองในทั่วประเทศและส่งออกไปยังประเทศลาว โดยทางสหกรณ์ช่วยเหลือชาวบ้านในการแนะนำและประชาสัมพันธ์สินค้าและพัฒนาตลาดอย่างกว้างขวางมากขึ้น”

“ทางศูนย์เรียนรู้ชุมชนได้จัดทัวร์ศึกษาค้นคว้าการทำเสื้อกันฝนพื้นเมืองสำหรับนักเรียน โดยได้ร่วมมือกับสหกรณ์ในการวิจัยและปรับปรุงรูปแบบสินค้าให้มีความหลากหลายและสอดคล้องกับกลุ่มเป้าหมายต่างๆ ซึ่งนี่คือแนวทางการพัฒนาอาชีพหัตถกรรมในท้องถิ่น”

อาชีพนี้มีมากว่า 300 ปีก่อน

ทั้งนี้ อาชีพทำเสื้อคลุมใบปาล์มสำหรับกันฝนกันแดดแบบดั้งเดิมในหมู่บ้านเอียนหลาก ตำบลซวนหลก จังหวัดห่าติ๋งสะท้อนให้เห็นถึงการเชื่อมโยงและความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ ความขยันหมั่นเพียรและความพิถีพิถันของชาวบ้านและพลังที่เข้มแข็งของคุณค่าวัฒนธรรมพื้นเมืองที่ต้องได้รับการเผยแพร่และส่งเสริมมากขึ้นในทั้งยุคปัจจุบันและในอนาคต.