Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 53 và các Hội nghị liên quan khai mạc ngày 9/9 tại Hà Nội. Đây là loạt hội nghị quan trọng nhất trong năm Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam. Tiếp nối những nỗ lực từ đầu năm  trong bối cảnh dịch Covid-19 tác động lớn đến chương trình nghị sự và hoạt động của ASEAN, Việt Nam đang nỗ lực hết sức mình để các hội nghị lần này đạt hiệu quả cao nhất.

AMM 53 và các hội nghị liên quan có sự tham dự của 27 đoàn (gồm các nước thành viên ASEAN, các nước đối tác và quan sát viên ASEAN) đến từ 4 châu lục. Bên cạnh những nội dung chính của Hội nghị như kiểm điểm tình hình hợp tác và xây dựng cộng đồng ASEAN, triển khai ưu tiên sáng kiến lớn đã thống nhất cho năm 2020, hợp tác ứng phó với dịch Covid-19, AMM53 còn triển khai một số nội dung khác như xem xét thiết lập quan hệ với các đối tác mới, thúc đẩy vai trò của phụ nữ đối với hòa bình và an ninh bền vững, nhân quyền, phát triển tiểu vùng…

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch ASEAN 2020 phát biểu tại Phiên khai mạc. - Ảnh: TTXVN

Cùng ASEAN thiết lập quan hệ với các đối tác mới 

Qua hơn 52 năm, vị thế, vai trò của ASEAN ngày càng tăng cao, đang nhận được nhiều quan tâm, đề nghị thiết lập quan hệ đối tác với ASEAN ở một số mức độ như Quan hệ Đối tác đối thoại đầy đủ; Quan hệ đối tác đối thoại về các lĩnh vực và quan hệ đối tác phát triển. Đây là một nội dung được xem xét tại Hội nghị lần này. 

Ông Nguyễn Quốc Dũng, Thứ trưởng Ngoại giao cho biết: "Hiện nay, ASEAN đang nhận được các đề nghị trở thành đối tác ở cả 3 cấp độ quan hệ. Gần nhất, Vương quốc Anh đề nghị trở thành Đối tác đối thoại đầy đủ của ASEAN. ASEAN đang xem xét quan hệ đối tác đối thoại về các lĩnh vực với Morocco, UAE và một số nước. Một số nước cũng đang đề nghị gia nhập Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC). Tất cả các đề nghị đang được ASEAN xem xét, đánh giá đối tác, lợi ích hai bên có được khi trở thành đối tác."

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh chủ trì Hội nghị AMM-53 và các hội nghị liên quan.- Nguồn: Báo Công an nhân dân

Đại dich Covid-19 đang khiến các nước trong nội khối ASEAN đứng trước nhiều thách thức, trước tiên là sự đứt gãy chuỗi cung ứng. Vì vậy, phục hồi kinh tế hậu Covid-19 cũng là ưu tiên của ASEAN. ASEAN đang tích cực xây dựng khung phục hồi tổng thể hậu Covid-19. Cùng với đó là thúc đẩy tiến triển ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).

Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng khẳng định: "Ký kết RCEP là một trong những ưu tiên của ASEAN trong năm nay. Với tư cách Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam phấn đấu để thúc đẩy ký hiệp định này vào cuối năm nay. Vừa qua, cuộc họp của các Bộ trưởng Kinh tế RCEP cũng đạt được một số thỏa thuận giữa các nước. Việt Nam hy vọng trong các cuộc họp cấp Bộ trưởng, các nội dung của thỏa thuận RCEP sẽ được hoàn tất và rà soát để ký kết."

Nhiều sáng kiến, duy trì đà hợp tác của ASEAN

Mặc dù hoạt động hợp tác ASEAN chịu nhiều ảnh hưởng do tác động của dịch  Covid-19, nhưng nhìn lại cả quá trình từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã và đang cố gắng hoàn thành ở mức cao nhất của nhiệm vụ Chủ tịch ASEAN. Việt Nam đã đề xuất nhiều sáng kiến, duy trì và thúc đẩy hợp tác cả trong phòng chống dịch bệnh cũng như xây dựng Cộng đồng, đẩy mạnh quan hệ đối tác của ASEAN, củng cố vai trò trung tâm của ASEAN. Đánh giá về vai trò của Việt Nam, lãnh đạo nhiều nước cũng như dư luận quốc tế đều cùng chung nhận định Việt Nam đã hoàn thành tốt nhiệm vụ Chủ tịch ASEAN trong những tháng vừa qua.

Trong khuôn khổ Hội nghị lần này, Việt Nam chủ trì các phiên họp Hội đồng điều phối ASEAN (ACC) về phát triển tiểu vùng, Đối thoại của Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN về sự thúc đẩy vai trò của phụ nữ đối với hòa bình và an ninh bền vững, Đối thoại giữa các bộ trưởng ngoại giao ASEAN và Ủy ban Liên Chính phủ ASEAN về nhân quyền (AICHR). 

Trong lịch sử 53 năm tồn tại và phát triển của hiệp hội, lần đầu tiên ASEAN đứng trước những thách thức nghiêm trọng do dịch Covid-19 gây ra. Tuy nhiên, trong khó khăn, Việt Nam một lần nữa khẳng định vai trò tiên phong, chủ động và đầy trách nhiệm của nước Chủ tịch luân phiên trong năm 2020 này. Các hội nghị lần này là sự tiếp nối những nỗ lực của Việt Nam với tinh thần “Gắn kết và chủ động thích ứng”, duy trì đà hợp tác trong ASEAN.