การถอดกำไลทองแดง - พิธีกรรมรับรองการโตเป็นผู้ใหญ่ของชาวเอเด
H Xíu -  
(VOVWORLD) -ตามข้อมูลในชุมชนชนเผ่าเอเด ในชีวิตของแต่ละคนจะต้องผ่านพิธีกรรมสำคัญต่างๆมากมาย รวมถึงพิธีกรรมขอพรเพื่อถอดกำไลทองแดง หรือที่เรียกว่าพิธีกรรมรับรองการโตเป็นผู้ใหญ่ของหนุ่มสาวเผ่าเอเด ซึ่งจะได้รับการยอมรับจากชุมชนว่าและมีสิทธิ์ที่จะมีส่วนร่วมในการตัดสินใจในเรื่องสำคัญและแบกภาระหน้าที่ในครอบครัวและของวงตระกูล
เครื่องเซ่นไหว้ที่ใช้ในงาน (H Xíu/VOV) |
พิธีกรรมรับรองการโตเป็นผู้ใหญ่ (ในภาษาเอเดเรียกว่า "Mpŭ toh kong") จัดโดยพ่อแม่หรือญาติๆ โดยมีตัวแทนของญาติมิตรในตระกูลและชุมชนเข้าร่วม การจัดพิธีนั้นจะเล็กหรือใหญ่และระยะเวลาที่จะจัดพิธีก็ขึ้นอยู่กับสถานะของแต่ละครอบครัว นาย Adrong Y Blih ในหมู่บ้าน Drai ตำบล Dlie Yang อำเภอ Ea Hleo จังหวัด ดั๊กลัก กล่าวว่า"ผมมีลูก 3 คนทั้งลูกชายและลูกสาวจึงต้องจัดพิธีนี้ 3 ครั้ง แต่ก็มีความแตกต่างในการจัดพิธี โดยสำหรับผู้ชาย เครื่องบูชาคือหางหมูที่แขวนไว้บนเสากลาง ส่วนผู้หญิงจะวางเครื่องบูชาไว้ในกระด้ง และไม่มีพิธีมอบโล่และหอกเหมือนผู้ชาย พิธีกรรมเหล่านี้มีมาตั้งแต่สมัยปู่ย่าตายาย และเราต้องอนุรักษ์ไว้เพื่อให้ลูกหลานได้สืบสานปฏิบัติกันต่อไป"
นาย Y Sô Rian Kbuôr ในหมู่บ้าน Kmrơng Prong A ตำบล Ea Tu นครบวนมาถวก จังหวัดดั๊กลัก มีอายุครบ 20 ปีในปีนี้ ดังนั้น พ่อแม่ของเขาจึงได้พูดคุยเรื่องการจัดพิธีถอดกำไลทองแดงเพื่อรับรองการเป็นผู้ใหญ่ให้ลูกชาย ซึ่งสำหรับนาย Y Sô Rian Kbuôr ก็รู้สึกดีใจมาก "ผมรู้สึกดีใจและตื่นเต้นมาก เมื่อถึงเวลาได้จัดพิธีรับรองการเติบโตเป็นผู้ใหญ่ จากนี้ไปผมก็มีบทบาทมากขึ้น สามารถช่วยดูแลพ่อแม่และสมาชิกในครอบครัวได้"
หมอผีทำพิธีถอดกำไล |
สำหรับการเตรียมพร้อมเพื่อดำเนินพิธีนี้ หมอผี อี วอน เนีย กะดัม ในหมู่บ้าน Wiâo อำเภอ Krông Năng จังหวัดดั๊กลัก ได้บอกให้พ่อแม่ของนาย Y Sô Rian Kbuôr เตรียมเครื่องบูชาต่างๆ ได้แก่ หมูตัวผู้ 1 ตัว ไหเหล้า 7 ใบ ถาดเซ่นไหว้ต้องมีอาหารครบ 7 อย่างคือ เนื้อหมู เหล้าอุ ข้าวเหนียว เผือก กล้วยต้ม
เมื่อถึงเวลากำหนด หมอผีก็นำเนื้อหมูดิบที่ตัดเป็นลิ้นยาวตั้งแต่จมูกจนถึงหาง แล้วใช้เส้นไม้ไผ่ 7 เส้นผูกเข้ากับเสาที่วางไหเหล้าใบใหญ่สุด ต่อจากนั้นหมอผีก็เริ่มประกอบพิธีเซ่นไหว้โดยแบ่งเป็นสองส่วน ส่วนแรกเป็นการรายงานต่อบรรพบุรุษ ส่วนที่ 2 เป็นพิธีบูชาสำหรับผู้ที่ได้รับรองโตเป็นผู้ใหญ่ ท่ามกลางเสียงฆ้องอันคึกคัก หมอผีได้ถอดกำไลข้อมือทองแดงออกจากมือของนาย Y Sô Rian Kbuôr พร้อมท่องบทสวดมนต์ด้วยเนื้อหาที่ว่า ฉันถอดกำไลข้อมือทองแดงนี้ให้คุณ จากนี้คุณสามารถตัดสินใจอนาคตของคุณได้อย่างอิสระ ดูแลการทำไร่ทำนา จากนี้ไปคุณจะเป็นผู้ใหญ่ที่แข็งแรงเพื่อช่วยแบกรับภาระงานของครอบครัวและช่วยปกป้องหมู่บ้าน.
หมอผีมอบโล่และหอกให้แก่ผู้ชายที่เป็นเจ้าของงาน |
หลังจากถอดกำไลแล้วหมอผีก็แขวนไว้ที่หูของไหเหล้าใบใหญ่ที่สุดที่ใช้ในพิธี แล้วอธิษฐานขอพรจากเทพเจ้าทั้งหลายเพื่อประทานสุขภาพ โชคดี ความกล้าหาญจิตใจแน่วแน่และสติปัญญาแก่ชายหนุ่ม เสร็จพิธีหมอผีจะเชิญทุกคนรับประทานเครื่องบูชาที่วางไว้บนถาด โดยเริ่มจากผู้ที่ได้จัดงานตามด้วยพ่อแม่และทุกคนที่มาร่วมพิธี ต่อจากนั้นหมอผีได้ทำพิธีแก้เชือกที่เสาไม้และเอาเนื้อหมูที่แขวนถวายลง มอบโล่และหอกแก่ผู้ชายเพื่อประกอบพิธีร่ายรำแสดงให้เห็นถึงความแข็งแกร่งและความกล้าหาญ เป็นการยืนยันว่าต่อจากนี้ไปชายหนุ่มคนนี้เป็นผู้ใหญ่แล้ว จากนี้จะต้องแบกรับงานบ้านทำไร่ทำนาและคอยปกป้องพ่อแม่และครอบครัว
เมื่อพิธีกรรมเสร็จสิ้นลง เจ้าภาพและแขกจะเพลิดเพลินกับการดื่มเหล้าอุ รับประทานอาหารและตีฆ้องเพื่อฉลองการเติบโตเป็นผู้ใหญ่ของเด็กชาย โดยพิธีสักการะเพื่อถอดกำไลทองแดงเพื่อเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์และพิธีกรรมอื่นๆในวงจรชีวิตของผู้คนชนเผ่าเอเดล้วนแสดงให้เห็นถึงความเชื่อมโยงผูกพันระหว่างครอบครัวและชุมชน มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ขนบธรรมเนียมประเพณีและการรักษาเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่ดีงามในวิถีชีวิตของชาวเอเดในทุกวันนี้./.
H Xíu