ອາກາດຍາມຮຸ່ງເຊົ້າຢູ່ນະຄອນ ໂຮ່ຈີມິນ ກໍໜາວພໍສົມຄວນ, ແຕ່ວ່າ ບັນດາເພື່ອໜຸ່ມຂອງກຸ່ມ ໄຊງ່ອນແຊັງ ກໍ່ບໍ່ຫວາດຫວັ່ນລົງລໍາຄອງ ແລະ ເກັບຂີ້ເຫຍື້ອ (ພາບ: VOV)

ໃນຊຸມມື້ທ້າຍປີ, ອາກາດຍາມຮຸ່ງເຊົ້າຢູ່ນະຄອນ ໂຮ່ຈີມິນ ກໍໜາວພໍສົມຄວນ, ແຕ່ວ່າ ບັນດາເພື່ອໜຸ່ມຂອງກຸ່ມ ໄຊງ່ອນແຊັງ ກໍ່ບໍ່ຫວາດຫວັ່ນລົງລໍາຄອງ ແລະ ເກັບຂີ້ເຫຍື້ອເປັນຊົ່ວໂມງໃນສາຍນ້ຳທີ່ເປິເປື້ອນ ຢູ່ບໍລິເວນນະຄອນ.

          “ນ້ອງເຂົ້າຮ່ວມກຸ່ມ ໄຊງ່ອນແຊັງ ໄດ້ 1 ປີແລ້ວ. ນ້ອງເຫັນວ່າ ນະຄອນ ໂຮ່ຈີມິນມີຫຼາຍລຳຄອງທີ່ເປັນມົນລະພິດ, ສະນັ້ນ ນ້ອງກໍຢາກປະກອບສ່ວນໃດສ່ວນໜຶ່ງພ້ອມກັບທຸກຄົນ ເຮັດໃຫ້ນະຄອນມີສີຂຽວ, ສະອາດ, ງາມຕາກວ່າ, ກໍຄືຮັກສາສຸຂະພາບຂອງທຸກໆຄົນ”. 

          “ກ່ອນທີ່ຈະເຂົ້າຮ່ວມກຸ່ມ ໄຊງ່ອນແຊັງ, ນ້ອງບໍ່ຄິດວ່າ ມີຫຼາຍລຳຄອງທີ່ເປັນມົນລະພິດຄືແນວນັ້ນ. ເມື່ອເຂົ້າຮ່ວມກຸ່ມແລ້ວ, ນ້ອງຈຶ່ງເຫັນແຈ້ງສະພາບມົນລະພິດຂອງນະຄອນຢູ່ລະດັບໃດ. ມີຫຼາຍລຳຄອງຕ້ອງເກັບຂີ້ເຫຍື້ອແຕ່ເຊົ້າຈົນຄ່ຳຈຶ່ງໝົດ”.

        ພາຍຫຼັງທີ່ນຸ່ງຊຸດກັນປຽກ, ໃສ່ຖົງມືຮຽບຮ້ອຍແລ້ວ, ບັນດາສະມາຊິກໃນກຸ່ມກໍລົງມືເຮັດ. ຜູ້ຕັດຫຍ້າ, ຜູ້ລົງຄອງເກັບຂີ້ເຫຍື້ອ, ຜູ້ເຮັດໜ້າທີ່ໂຮມຂີ້ເຫຍື້ອຢູ່ເທິງຝັ່ງ… ເຂົາເຈົ້າແບ່ງປັນຜູ້ລະວຽກ ແລະ ສົມທົບກັນຢ່າງກົມກຽວ. 

         2 ປີຜ່ານມາ, ໄຊງ່ອນແຊັງ ໄດ້ຮັບການຮູ້ຈັກກັນດີສຳລັບປະຊາຊົນທີ່ດຳລົງຊີວິດຢູ່ແຄມລໍາຄອງສາຍຕ່າງໆຢູ່ນະຄອນ ໂຮ່ຈີມິນ ແລະ ຜູ້ຮັກມັກການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ. ບັນດາສະມາຊິກໃນກຸ່ມ, ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຊາວໜຸ່ມ ແລະ ນັກສຶກສາ ມີອາຍຸແຕ່ 20 – 30 ປີ, ຜູ້ລະອາຊີບ, ນັບແຕ່ພະນັກງານຫ້ອງການຕະຫຼອດຮອດຜູ້ຂັບລົດຮັບຈ້າງ… ແຕ່ວ່າ ເຂົາເຈົ້າມີຄວາມປາດຖະໜາອັນດຽວກັນ ນັ້ນແມ່ນ ປົວແປງບັນດາລຳຄອງແລະ ສ້າງນະຄອນສີຂຽວ. ອາທິດໜຶ່ງ 2 ມື້, ທິດໃດກໍເຊັ່ນດຽວກັນ ກຸ່ມໄຊງ່ອນແຊັງ ກໍເຕົ້າໂຮມຢູ່ເຂດທີ່ມີມົນລະພິດ ເພື່ອເກັບຂີ້ເຫຍື້ອ. ອ້າຍ ຫງວຽນເລືອງງອກ, ຫົວໜ້າກຸ່ມໄຊງ່ອນແຊັງ ແບ່ງປັນວ່າ:

        “ພາຍຫຼັງສ້າງຕັ້ງມາເປັນເວລາ 2 ປີ, ກຸ່ມ ໄຊງ່ອນແຊັງ ໄດ້ມີສະມາຊິກກວ່າ 2.000 ຄົນ ແລະ ດຳເນີນເກືອບ 300 ກິດຈະກຳ, ເກັບຂີ້ເຫຍື້ອໄດ້ກວ່າ 3.000 ໂຕນ. ການເຄື່ອນໄຫວເກັບຂີ້ເຫຍື້ອຂອງ ໄຊງ່ອນແຊັງ ໄດ້ຈັດຂຶ້ນທຸກໆວັນພະຫັດ ແລະ ວັນອາທິດ. ສ່ວນວັນເສົາ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າຈະດັດປັບຄວາມສວຍງາມຂອງຕົວເມືອງ, ບູລະນະບັນດາກຳແພງທີ່ຖືກຕິດເຈ້ຍໂຄສະນາເປິເປື້ອນ. ບຸກຄົນທີ່ເຂົ້າຮ່ວມກຸ່ມ ໄຊງ່ອນແຊັງ ຈະໄດ້ຮັບການໜູນຊ່ວຍໃນການສັກວັກຊິນກັນພະຍາດບາດທະຍັກ, ໄຂ້ທໍລະພິດ, ອະຫິວາ, ໄວຣັດຕັບ B ແລະ ປະກອບມີຊຸດກັນນ້ຳ, ຖົງມືຢ່າງຄົບຖ້ວນ”.

        ໃນຕະຫຼອດ 2 ປີຜ່ານມາ, ກຸ່ມໄຊງ່ອນແຊັງ ກໍບໍ່ຈື່ວ່າ ເຂົາເຈົ້າໄດ້ອະນາໄມທຳຄວາມສະອາດລຳຄອງຈັກແຫ່ງຢູ່ນະຄອນ ໂຮ່ຈີມິນ. ຂະບວນວິວັດອັນທົນທານຂອງ ໄຊງ່ອນແຊັງ ໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສະຕິ ແລະ ແຜ່ກະຈາຍເຖິງເພື່ອນໜຸ່ມຫຼາຍຄົນ ກໍຄືປະຊາຄົນຢູ່ອ້ອມຂ້າງ.

                “ຂ້າພະເຈົ້າຕີລາຄາສູງການກະທຳຂອງພວກຫຼານໃນກຸ່ມ ໄຊງ່ອນແຊັງ. ການກະທຳຂອງພວກຫຼານໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບທີ່ດີຕໍ່ປະຊາຊົນຫຼາຍຄົນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນຜູ້ທີ່ມັກຖີ້ມຂີ້ເຫຍື້ອຊະຊາຍ. ເມື່ອເຫັນການກະທຳຂອງພວກຫຼານ, ປະຊາຊົນກໍຈະເຂົ້າໃຈ ແລະ ມີການກະທຳປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ດີກວ່າ”.

        ຈາກຕົວເລກກ່ຽວກັບການເກັບຂີ້ເຫຍື້ອຈາກທຸ່ນກັນຂີ້ເຫຍື້ອແຫ່ງຕ່າງໆ, ຜູ້ຕາງໜ້າກຸ່ມ ໄຊງ່ອນແຊັງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ ປະລິມານຂີ້ເຫຍື້ອຢູ່ບັນດາລຳຄອງຢູ່ນະຄອນ ໂຮ່ຈີມິນ ໄດ້ຫຼຸດລົງປະມານ 20 – 30% ເມື່ອທຽບໃສ່ເມື່ອກ່ອນ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ປະຊາຊົນນັບມື້ນັບມີຄວາມສົນໃຈເຖິງການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມຫຼາຍກວ່າເກົ່າ. ອ້າຍ ຫງວຽນເລືອງງອກ, ຫົວໜ້າກຸ່ມ ໄຊງ່ອນແຊັງ ແບ່ງປັນຕື່ມອີກວ່າ:

        “ສິ່ງທີ່ ໄຊງ່ອນແຊັງ ປາດຖະໜານັ້ນ ບໍ່ແມ່ນແກ້ໄຂປາຍເຫດຂອງບັນຫາຂີ້ເຫຍື້ອຢູ່ລຳຄອງ, ຫາກແມ່ນການສ້າງຄຸນຄ່າແບບຍືນຍົງ ແລະ ປ່ຽນແປງສະຕິຂອງທຸກຄົນໃນການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ. ນັ້ນຈຶ່ງແມ່ນວິທີແກ້ໄຂຢ່າງເຖິງກົກເຖິງປາຍ. ປັດຈຸບັນ, ໄຊງ່ອນແຊັງ ກໍມີຫຼາຍໂຄງການເຊັ່ນ: ຕິດຕັ້ງທຸ່ນກັນຂີ້ເຫຍື້ອ, ປະດິດສ້າງເຄື່ອງຈັກເກັບຂີ້ເຫຍື້ອ ແລະ ປ່ອຍຈຸລິນຊີລົງລຳຄອງເພື່ອປົວແປງແຫຼ່ງນ້ຳທີ່ເປັນມົນລະພິດ ແລະ ດັບກິ່ນເໝັນຂອງລຳຄອງ. ພິເສດ ໂຄງການນີ້ຈະສະກັດກັ້ນຂີ້ເຫຍື້ອໄຫຼອອກສູ່ທະເລ. ແຕ່ລະເດືອນ, ໄຊງ່ອນແຊັງ ສະກັດກັ້ນຂີ້ເຫຍື້ອໄດ້ນັບຮ້ອຍໂຕນໄຫຼອອກສູ່ແມ່ນ້ຳ ໄຊງ່ອນ”.

        ການເຄື່ອນໄຫວຂອງ ໄຊງ່ອນແຊັງ ໄດ້ສ້າງແຫຼ່ງບັນດານໃຈຢ່າງແຮງຕໍ່ວົງຄະນະຍາດຜູ້ຮັກມັກການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມໃນທົ່ວປະເທດ. ຈາກນັ້ນ, ບັນດາກຸ່ມຄື ບິ່ງເຢືອງແຊັງ, ບຽນຮວ່າແຊັງ, ດ່າໜັງແຊັງ, ເງະອານແຊັງ… ກໍໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ ເພື່ອຮ່ວມແຮງຮ່ວມໃຈ, ປະກອບສ່ວນເຮັດໃຫ້ບັນດາແມ່ນ້ຳລຳເຊ, ຄອງນ້ຳເໝືອງກັບມາສະອາດຄືນໃໝ່ ແລະ ປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ກໍຄື ຄວາມສວຍງາມຂອງຕົວເມືອງ./.