นาย เดาแองต๊วน (Đậu Anh Tuấn) รองเลขาธิการ VCCI (VGP)

มติที่ 05/2025/NQ-CP ซึ่งจะมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 9 กันยายน 2025 ได้มีการปฏิบัติเป็นการนำร่องในระยะเวลา 5 ปี เพื่อเปิดทางให้ตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลสามารถดำเนินงานภายใต้กรอบกฎหมาย ซึ่งนับเป็นหัวเลี้ยวหัวต่อที่สำคัญเพื่อนำทรัพย์สินประเภทนี้จากสถานะ "ยอมรับ" สู่ "การบริหารจัดการอย่างมีประสิทธิภาพ" และ "ใช้ประโยชน์จากโอกาสในการพัฒนา"

ในช่วงเวลาที่ผ่านมา จำนวนชาวเวียดนามที่เข้าร่วมกระแสการลงทุนและซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัล เช่น คริปโทเคอร์เรนซี หรือ โทเคน ฯลฯ นับวันเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยรายงานระหว่างประเทศเคยจัดให้เวียดนามอยู่ในรายชื่อกลุ่มประเทศที่มีอัตราการถือครองคริปโทเคอร์เรนซีสูงที่สุดในโลก ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความต้องการ ความคล่องตัว และความกล้าในการยอมรับเทคโนโลยีใหม่ของคนเวียดนาม โดยเฉพาะกลุ่มคนรุ่นใหม่ ส่วนบรรดานักเศรษฐศาสตร์ทางการเงินได้อธิบายเกี่ยวกับขอบเขตของคำศัพท์สินทรัพย์ดิจิทัล ว่า

“คำศัพท์ที่มักจะใช้กันคือ สินทรัพย์ในโลกแห่งความเป็นจริงหรือ real world assets ในภาษาอังกฤษ ซึ่งประกอบด้วยสองส่วนคือ real world หรือสินทรัพย์ที่มีอยู่ในโลกแห่งความเป็นจริง แต่ถูกแปลงเป็นโทเค็น โดยใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนเพื่อแปลงข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบรหัสลับและให้สามารถมีการซื้อขายได้”

“โทเค็นคือใบรับรองที่ถูกเข้ารหัสด้วยเทคโนโลยีบล็อกเชน ตัวอย่างเช่น ถ้าหาก 1 เหรียญทองมีมูลค่า 1,000 โทเค็น แล้วคนคนหนึ่งสามารถซื้อ 1 โทเค็นเพื่อเป็นเจ้าของ 1 ส่วน 1,000 ของเหรียญทองเหรียญนั้น”

ดังนั้น จึงสามารถเข้าใจได้ว่า สินทรัพย์ดิจิทัลคือสินทรัพย์ทุกประเภทที่อยู่ในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ ที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อจัดเก็บและซื้อขายในสภาพแวดล้อมดิจิทัล โดยสามารถระบุความเป็นเจ้าของ มูลค่าและสามารถโอนต่อกันได้

สินทรัพย์ดิจิทัลได้เปิดโอกาสใหม่ ๆ ไม่ว่าจะเป็นช่องทางการระดมเงินทุนรูปแบบใหม่ โมเดลธุรกิจที่ขับเคลื่อนด้วยบล็อกเชน การพัฒนาผลิตภัณฑ์ดิจิทัลที่เกี่ยวข้องกับเศรษฐกิจเชิงสร้างสรรค์ การส่งเสริมนวัตกรรมเชิงสร้างสรรค์ เป็นต้น แต่อย่างไรก็ดี จนถึงปัจจุบัน กิจกรรมต่าง ๆ ส่วนใหญ่ ซึ่งเกี่ยวข้องกับสินทรัพย์ดิจิทัลที่เกิดขึ้นในเวียดนาม ยังไม่มีกรอบการบริหารจัดการที่ครบถ้วน ทำให้กลุ่มนักลงทุนจำนวนมากตกเป็นเหยื่อของการถูกหลอกในรูปแบบต่าง ๆ หรือการสูญเสียสินทรัพย์โดยไม่ได้รับการคุ้มครอง ขณะที่แพลตฟอร์มซื้อขายระหว่างประเทศที่ดำเนินการในเวียดนามยังไม่ได้รับใบอนุญาตอย่างเป็นทางการจากภาครัฐเวียดนามและยังไม่มีกลไกการตรวจสอบที่ชัดเจน ดังนั้น เวียดนามจึงได้เริ่มดำเนินการทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล โดยกฎหมายเทคโนโลยีดิจิทัล ซึ่งจะมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2026 ถือเป็นนิมิตหมายที่สำคัญที่เวียดนามจะให้การรับรองเกี่ยวกับสินทรัพย์ดิจิทัลเป็นครั้งแรก อีกทั้งยังได้ยืนยันถึงสิทธิการเป็นเจ้าของ ถ่ายโอน สืบทอด และเก็บรักษาสินทรัพย์ดิจิทัล เพื่อสร้างกรอบทางกฎหมายขั้นพื้นฐานให้กับตลาด นาย เดาแองต๊วน (Đậu Anh Tuấn) รองเลขาธิการ VCCI แสดงความเห็นว่า

“การสร้างกรอบทางกฎหมายอย่างค่อยเป็นค่อยไปนั้นมีความสำคัญอย่างมาก เมื่อมีกรอบทางกฎหมายแล้ว ภาคอุตสาหกรรมเทคโนโลยีดิจิทัลจะค่อย ๆ ปรากฏตัวขึ้นมาและมีการพัฒนาอย่างแข็งแกร่ง สิทธิและผลประโยชน์ของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในด้านนี้ก็จะได้รับการคุ้มครอง ที่ผ่านมามีธุรกรรมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับสินทรัพย์ดิจิทัลเกิดขึ้นมากมาย ซึ่งถ้าหากพวกเรายังไม่มีกรอบทางกฎหมายรองรับ ก็จะเกิดความเสี่ยงและความเปราะบางในการดำเนินธุรกรรมดังกล่าว”

อย่างไรก็ตาม กฎหมายฉบับใหม่นี้ยังเป็นเพียง “ร่าง” เท่านั้น ส่วนประเด็นสำคัญ ๆ เช่น การออกใบอนุญาตให้กับแพลตฟอร์มซื้อขาย การคุ้มครองผู้ใช้งาน การระบุตัวตนของเจ้าของ กฎระเบียบการต่อต้านการฟอกเงิน หรือนโยบายด้านภาษีสำหรับสินทรัพย์ดิจิทัล ยังคงต้องมีกลไกทางกฎหมายที่ชัดเจน โดยมติที่ 05/2025/NQ-CP ซึ่งมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 9 กันยายนที่ผ่านมา ได้ตอบสนองความต้องการบางส่วนผ่านการกำหนดมาตรฐานต่าง ๆ ที่เข้มงวด นาง ฝ่ามถิถวี่ลิง (Phạm Thị Thùy Linh) หัวหน้าฝ่ายพัฒนาตลาด สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์แห่งชาติ เผยว่า

“หลักการในการสร้างตลาดซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัลคือ ดำเนินงานอย่างระมัดระวัง มีการควบคุม และมีแนวทางปฏิบัติที่เหมาะสมกับสถานการณ์จริง เพื่อค้ำประกันความปลอดภัยและความมั่นคงของตลาด รับรองสิทธิและผลประโยชน์ที่ถูกต้องตามกฎหมายของกลุ่มนักลงทุน องค์กร และบุคคลที่เข้าร่วมในตลาดสินทรัพย์ดิจิทัล โดยสินทรัพย์ดิจิทัลที่มีการซื้อขายจะต้องถูกค้ำด้วยสินทรัพย์ที่จับต้องได้ และต้องทำการซื้อขายผ่านผู้ให้บริการสินทรัพย์ดิจิทัลที่เข้ารหัส ซึ่งต้องได้รับใบอนุญาตจากกระทรวงการคลังของเวียดนาม”

การสัมมนา สินทรัพย์ดิจิทัลกับ Blockchain (kinhtedothi.vn)

ส่วนเงื่อนไขเกี่ยวกับการเป็นเจ้าของและบุคลากรตามติ 05 ก็มีความเข้มงวดมากขึ้น โดยอัตราผู้ถือหุ้นที่เป็นผู้ก่อตั้งอย่างน้อยร้อยละ 65 ต้องเป็นองค์กรที่มีประสบการณ์ในด้านธนาคาร หลักทรัพย์ หรือเทคโนโลยี มีการแสดงสินทรัพย์ดิจิทัลที่มีสินทรัพย์จริงค้ำประกัน เช่น อสังหาริมทรัพย์ สินค้าโภคภัณฑ์ หรือสเตเบิลคอยน์ เท่านั้น ซึ่งนโยบายดังกล่าวได้รับการสนับสนุนจากบรรดาผู้เชี่ยวชาญ นาย ฟานดึ๊กจุง (Phan Đức Trung) รองประธานสมาคมบล็อคเชนเวียดนาม เผยว่า สิ่งเหล่านี้เป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงไม่ได้เมื่อเวียดนามกำลังมีการบูรณาการในระดับนานาชาติ

“สินทรัพย์ดิจิทัลไม่เพียงแค่เป็นตัวเลขที่สะท้อนถึงปริมาณของกระแสเงินที่กำลังไหลเข้าเวียดนามเท่านั้น แต่ยังเกี่ยวข้องกับศักยภาพการแข่งขันในระดับภูมิภาคอีกด้วย ซึ่งมีหลายประเทศในภูมิภาคได้ออกกฎหมายและนโยบายเพื่อส่งเสริมการสร้างระเบียบทางทางกฎหมายให้กับกระแสสินทรัพย์เหล่านี้ พร้อมเอื้อประโยชน์ต่อเศรษฐกิจในภาพรวมและสร้างมูลค่าเพิ่ม”

ทั้งนี้ สินทรัพย์ดิจิทัลเป็นแนวโน้มที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ของเศรษฐกิจดิจิทัล ซึ่งมีทั้งโอกาสในการพัฒนาและความเสี่ยงที่ไม่อาจคาดการณ์ล่วงหน้าได้ โดยเวียดนามได้เริ่มก้าวแรก ๆ ในการบริหารจัดการสิ่งเหล่านี้ให้ถูกต้องตามกฎหมาย ด้วยความระมัดระวังและความมุ่งมั่นบนเส้นทางการพัฒนาที่กำลังมาถึง ซึ่งกรอบกฎหมายที่ชัดเจน กลไกการบริหารจัดการที่โปร่งใส และสังคมที่มีความรู้ทางการเงิน จะเป็น 3 ปัจจัยขั้นพื้นฐานที่จะทำให้สินทรัพย์ดิจิทัลกลายเป็นพลังขับเคลื่อนนวัตกรรมและการพัฒนาอย่างแท้จริง.