บ้านโรงหรือบ้านกลางชุมชนที่มีรูปร่างเหมือนขวาน

ความประทับใจแรกเมื่อมาถึงหมู่บ้านโอ๊ปคือประตูหมู่บ้านและหลังคาบ้านโรงแบบดั้งเดิม ซึ่งถือเป็น “หัวใจ” และจิตวิญญาณของหมู่บ้าน เป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมประจำหมู่บ้าน บ้านโรงหรือบ้านกลางชุมชนที่มีรูปร่างเหมือนขวาน สร้างขึ้นโดยช่างฝีมือในหมู่บ้านและใช้วัสดุธรรมชาติในท้องถิ่น เช่น ไม้ ไม้ไผ่ และหวาย ที่นี่เป็นศูนย์กลางการจัดกิจกรรมสำคัญและเทศกาลทางวัฒนธรรมของคนทั้งหมู่บ้าน  ผู้ใหญ่บ้าน ซิวนุย  แนะนำว่า "บ้านโรงเป็นสถานที่สำหรับคนหนุ่มสาวจัดกิจกรรมต่างๆทุกค่ำคืน เสียงแคนถือเป็นเสียงสัญลักษณ์เมื่อต้องการเรียกชาวบ้านมาชุมนุมกันที่บ้านกลาง ส่วนฆ้องที่เก็บไว้ในบ้านโรงใช้สำหรับงานเทศกาลกระบือที่จัดขึ้นทุกๆ 7 ปี และในบ้านกลางนี้จะต้องมีการจัดแสดงหัวควาย ส่วนพิณตรึง (T'rung) ในอดีตเป็นเครื่องเสียงที่ใช้เพื่อไล่นกและสัตว์ที่ทำลายทุ่งนา ปัจจุบันนี้ พิณตรึง เป็นเครื่องดนตรีประกอบในเทศกาลฟ้อน Xoang"

ปัจจุบัน ชาวบ้านก็มีการเปลี่ยนแปลงโดยนำไปใช้ประดับตกแต่งพื้นที่อาศัย

รอบๆ บ้านโรงมีการประดับรูปแกะสลักไม้ที่สะท้อนกิริยาท่าทางและอารมณ์ต่างๆ ทำให้ผู้มาเยี่ยมชมรู้สึกเหมือนกับว่ากำลังเห็นชีวิตประจำวันของชาวบ้านในหมู่บ้านโอ๊ป ก่อนหน้านี้รูปแกะสลักไม้ที่วางไว้รอบๆบ้านโรงได้ใช้ในงานศพ แต่ปัจจุบัน ชาวบ้านก็มีการเปลี่ยนแปลงโดยนำไปใช้ประดับตกแต่งพื้นที่อาศัย จึงมีการจัดแสดงรูปสลักไม้หลากหลายแบบ เช่น รูปแกะสลักปศุสัตว์  สิ่งของวัตถุ รูปคน  เป็นต้น อยู่ด้านขวาของบ้านกลาง ได้สร้างความประทับใจให้กับผู้มาเยือนหมู่บ้านแห่งนี้ ผู้ใหญ่บ้าน ซิวนุย เล่าว่า การสร้างรูปไม้ที่เปี่ยมไปด้วยจิตวิญญาณและใกล้ชิดกับชาวบ้านนั้นจำเป็นต้องอาศัยประสบการณ์ชีวิตและความเข้าใจในวัฒนธรรมของชนเผ่าอย่างละเอียดลึกซึ้งของช่างฝีมือ ด้วยเครื่องมือง่ายๆ เช่น สิ่ว ขวาน มีด พร้อมด้วยฝีมือที่ชำนาญ จินตนาการอันล้ำเลิศ และความทุ่มเทใส่ใจ 

"รูปแกะสลักไม้ทำจากไม้เนื้อดีในป่า ซึ่งช่างศิลป์ฝีมือดีมีความละเอียดรอบคอบและมีประสบการณ์ชีวิตที่หลากหลายต้องใช้เวลา 3-4 เดือนกว่าจะแกะสลักผลงานเสร็จ"

ในหลายปีที่ผ่านมา ผู้อาวุโสในหมู่บ้านโอ๊ปเปิดชั้นเรียนและสอนตีฆ้องให้กับคนรุ่นใหม่เพื่ออนุรักษ์และส่งเสริมความงามทางวัฒนธรรมของหมู่บ้าน ช่างฝีมือ Bui Mlik ชาวหมู่บ้านโอ๊ป  และคุณ Rmah Gan  สมาชิกชั้นเรียนตีฆ้องเผยว่า 

"ชั้นเรียนนี้เปิด4-5ปีแล้ว เมื่อก่อนเราเรียนจากผู้อาวุโสของหมู่บ้าน เดี๋ยวนี้เราก็สอนต่อให้ลูกหลานและเด็กๆเพื่อให้ทุกคนเข้าใจเกียรติประวัติของชนเผ่าและร่วมกันส่งเสริมต่อไป" 

"เราดีและภูมิใจที่ได้เข้าร่วมชั้นเรียนนี้เพื่อศึกษาเรียนรู้ศิลปะการตีฆ้องของชนเผ่าตน" 

ประตูทางเข้าหมู่บ้าน

เมื่อมาเยือนหมู่บ้านแห่งนี้นักท่องเที่ยวก็ไม่ควรพลาดการชิมอาหารพื้นเมืองที่ขึ้นชื่อของท้องถิ่น เช่น เนื้อย่างกระบอกไม้ไผ่ ไก่ย่าง ผัดหมี่มะเขือขม ซึ้งล้วนเป็นวัตถุดิบจากภูเขาและป่าไม้  แม้ว่าการปรุงอาหารแต่ละอย่างจะดูเรียบง่าย แต่เมื่อรวมกับส่วนผสมต่างๆ แล้วจะกลายเป็นเมนูที่มีรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์น่าดึงดูดใจ นาย หว่างยวีเกือง ชาวบ้านคนหนึ่งกล่าวว่า"เมนูเนื้อย่างจะต้องใช้เนื้อวัวที่อายุกลางๆไม่แก่เกินไป เนื้อถึงจะอร่อย จากนั้นหมักกับเครื่องเทศแล้วใส่ลงในกระบอกไม้ไผ่เพื่อนำไปย่าง"

เมื่อปี 2008  หมู่บ้าน เปล เอิ๊ป (Plei Ơp)ได้รับการรับรองเป็นหมู่บ้านท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมอย่างเป็นทางการและนับวันได้รับการพัฒนาสวยงามมากขึ้นเรื่อยๆ นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา ชาวบ้านมีความตระหนักในการอนุรักษ์และสืบสานคุณค่าทางวัฒนธรรมแบบดั้งเดิมของชาติ มีการตั้งทีมช่างศิลป์ในด้านการตีฆ้องและได้มีส่วนร่วมในการแสดงในงานวัฒนธรรมและศิลปะต่างๆอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะยังได้มีการจัดทำรายการทัวร์สัมผัสวัฒนธรรมท้องถิ่นเพื่อรองรับนักท่องเที่ยวทั้งในและต่างประเทศ.