ตามความคิดของชนเผ่า จาราย หลังจากเสียชีวิตแล้ววิญญาณผู้ตายยังคงอยู่ที่ไหนสักแห่ง  ระหว่างคนตายกับคนที่ยังมีชีวิตนั้นยังคงมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกัน ดังนั้น จึงมีการไปเยี่ยมหลุมศพของผู้เสียชีวิต ทำความสะอาด และนำอาหารมาเซ่นไหว้ โดยกิจกรรมนี้ก็จะจบลงหลังจากที่ทำพิธี บ๋อหมา

สุสานของชุมชนเผ่าจาราย

ชาว จาราย เชื่อว่า บราม เป็นผีที่ใจดี คอยปกป้องผู้ที่เสียชีวิตไม่ให้ถูกผีร้ายทรมาน หรือเป็นการพาด้วยวิญญาณของผู้ตายกลับมายังโลกเพื่อร่วมกิจกรรมต่างๆกับญาติมิตรและชุมชนรอบๆ หลุมศพ สำหรับการปลอมตัวเป็นผีโคลนนั้นชาวบ้านจะเลือกสีโคลนที่สวยงามและเรียบเนียนเพื่อใช้ทาให้ทั่วร่างกาย ยิ่งแต่งหน้าน่าเกลียด น่ากลัว และเหมือนผีมากเท่าไหร่ก็ยิ่งดี คุณ เรอจาม เฮอเซวียน ชาวบ้านที่อาศัยอยู่ในตำบลอีอาเมอนง อำเภอจือปา จังหวัด ยาลาย กล่าวว่า

"จะมีคนแต่งกายเป็นผีโคลนในพิธี บ๋อหมา  คนที่แต่งกายเป็นผีโคลนต้องปิดหน้าและไม่บอกชื่อ ต้องทาโคลนบนใบหน้าหรือสวมหน้ากากที่ทำจากต้นกล้วยเพื่อปิดหน้าผีโคลน ผีโคลนเป็นตัวแทนของผู้เสียชีวิตที่กลับมาติดต่อกับผู้คนในครอบครัว"

ผู้ที่ได้รับเลือกให้เป็น บราม จะต้องมีสุขภาพแข็งแรงและได้รับความเคารพนับถือ  มีความสามารถในแต่งหน้าแต่งตัวเก่งเพื่อไม่ให้คนอื่นจำได้ว่าเป็นใคร ถ้าโดนคนอื่นรู้ตัวก็หมายความว่าทำงานไม่สำเร็จและจะถูกผีจับตัวไป คุณ เรอ จาม ฮา ชาวบ้านตำบลอีอาเมอนง กล่าวว่า"คนที่ปลอมตัวเป็นผีโคลนต้องเป็นผู้ชาย และอาจจะเป็นผู้ใหญ่หรือเด็กก็ได้แล้วแต่ความต้องการของผู้จัดงาน เมื่อก่อนนี้คนที่ได้รับการคัดเลือกให้เป็นผีโคลนต้องเป็นผู้ชายที่มีภรรยาเสียชีวิตแล้วหรือเป็นคนที่ยังไม่แต่งงานไม่มีครอบครัว "  

เด็กที่แต่งตัวเป็นบราม

ผู้เป็น บราม หรือผีโคลนล้วนได้รับความเคารพนับถือในชุมชนอยู่เสมอ และต้องมีทีมฆ้องคอยต้อนรับพวกเขาจากบ้านไปยังหลุมศพ หลังจากรับบทเป็นผีโคลนเสร็จพวกเขาก็กลับไปสู่ชีวิตจริง ร่วมกับชาวบ้านทานอาหาร เต้นรำ และพูดคุยกันอย่างสนุกสนาน คุณ เฮอ เอียน เนีย รองประธานสมาคมสตรีตำบลอีอาเมอนง กล่าวว่าบรามจะปรากฎในงานบ๋อหมาเท่านั้น เพราะถือเป็นตัวแทนของดวงวิญญาณผู้เสียชีวิต หลังพิธีนี้คนในครอบครัว ญาติพี่น้องและชาวบ้านไม่ต้องไปเซ่นไหว้ที่หลุมศพอีก บราม เป็นคนจริงแต่สวมบทเป็นผู้เสียชีวิตสามารถเดินไปรอบๆพบปะพูดคุยกับชาวบ้านเป็นครั้งสุดท้าย"

ชาวจารายเชื่อว่าผู้เสียชีวิตกับผู้ที่ยังมีชีวิตนั้นยังมีความเชื่อมโยงกัน การแต่งกายเป็นผีโคลนในพิธี บ๋อหมา ก็เป็นการแสดงให้เห็นความรักและความเคารพต่อผู้เสียชีวิต ผู้คนต้องการให้ดวงวิญญาณของผู้เสียชีวิตคอยคุ้มครองและประทานพรให้ทุกคนในครอบครัวและชุมชนมีสุขภาพแข็งแรง  หมู่บ้านมีความสงบสุขและเจริญรุ่งเรือง./.