(VOV5)- Nhận lời mời của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng hôm nay bắt đầu tham dự Hội nghị Cấp cao Mekong - Nhật Bản lần thứ 7 tại Tokyo, Nhật Bản. Đây là Hội nghị quan trọng nhằm thống nhất định hướng hợp tác Mekong - Nhật Bản trong giai đoạn 2016 - 2018. Việt Nam tham dự Hội nghị, nhằm tiếp tục khẳng định cam kết và vai trò của Việt Nam đối với hợp tác Mekong - Nhật Bản, đồng thời củng cố quan hệ hợp tác hữu nghị với các nước tiểu vùng Mekong, làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược với Nhật Bản.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và người đồng cấp Nhật Bản Shinzo Abe trong cuộc gặp tại Hà Nội hồi đầu năm 2013 - Ảnh: Diễn đàn doanh nghiệp

Hiệu quả của cơ chế hợp tác Mekong-Nhật Bản
Cơ chế hợp tác Mekong-Nhật Bản được khởi động từ năm 2007 và đến nay, cơ chế này ngày càng phát huy hiệu quả tích cực. Nhật Bản xác định Mekong là khu vực ưu tiên ODA cho các nước tiểu vùng Mekong gồm Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam. Quan hệ đối tác Nhật Bản – Mekong chú trọng vào những lĩnh vực ưu tiên như cải thiện kết cấu hạ tầng, tăng cường liên kết khu vực, thúc đẩy thương mại - đầu tư, xóa đói giảm nghèo, kiểm soát dịch bệnh, bảo vệ môi trường. Qua đó, giúp thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN, hỗ trợ mục tiêu thành lập cộng đồng ASEAN.

Trong 8 năm qua, Nhật Bản đã tích cực hỗ trợ nguồn vốn ODA lớn để các nước Mekong, nhất là Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam phát triển hạ tầng. Nhật Bản đã dành 20 triệu USD cho các nước CLMV để phát triển hạ tầng mềm Hành lang kinh tế Đông - Tây (EWEC) và Hành lang Thành phố Hồ Chí Minh - Phnom Penh - Bangkok. 500 tỷ Yên viện trợ phát triển chính thức (ODA) cũng được Nhật Bản hỗ trợ cho tiểu vùng Mekong trong giai đoạn 2009 - 2012; tăng cường ODA cho Việt Nam, Lào và Campuchia. Giai đoạn 2013 - 2015, Nhật Bản tiếp tục cam kết dành khoảng 600 tỷ Yên ODA cho các nước Mekong để góp phần thực hiện Kế hoạch hành động cho giai đoạn này. Mekong-Nhật Bản cũng triển khai chương trình hành động “Sáng kiến hợp tác kinh tế và công nghiệp Mekong – Nhật Bản”, thực hiện sáng kiến “Thập kỷ Mekong xanh” tập trung vào các lĩnh vực quản lý nguồn nước, quản lý rừng bền vững, phòng chống thiên tai, cải thiện môi trường đô thị.

Khẳng định vai trò tích cực trong cơ chế hợp tác Mekong-Nhật Bản
Tham gia tích cực vào hoạt động của cơ chế hợp tác Mekong-Nhật Bản ngay từ ngày đầu cơ chế này được thành lập năm 2007. Tại Việt Nam, nhiều dự án đã được triển khai trong khuôn khổ hợp tác Mekong-Nhật Bản thời gian qua. Điển hình như dự án xây dựng cảng nước sâu Lạch Huyện, Hải Phòng, dự án xây dựng trung tâm đào tạo nghề Mekong-Nhật Bản, dự án thành lập trung tâm đào tạo logistics tiểu vùng tại Việt Nam, dự án hợp tác khu vực về quản lý rủi ro trong lĩnh vực hải quan khu vực Mekong và một số tuyến đường cao tốc.

Việt Nam cũng có nhiều đóng góp quan trọng trong cơ chế hợp tác Mekong-Nhật Bản. Nổi bật là sáng kiến về phát triển hệ thống vận tải đa phương thức để tận dụng mạng lưới sông ngòi, kết hợp và hỗ trợ cho vận tải đường bộ và đường biển. Sáng kiến đem lại nhiều lợi ích quan trọng cho khu vực như giúp khai thác hiệu quả hơn hệ thống đường bộ, hành lang giao thông và giảm tải các trục giao thông chính. Thứ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết: Tăng cường thêm kết nối vận tải đường sông giảm được chi phí, tận dụng được lợi thế của khu vực là có dòng sông Mekong và các dòng sông khác kết nối giữa các nước, sẽ giúp giảm tải vận chuyển đường bộ, đường biển. Qua đó tăng cường giao lưu hàng hóa cũng như du lịch giữa các nước trong Mekong với nhau và các nước trong Mekong với bên ngoài khu vực.

Việt Nam cũng đăng cai tổ chức nhiều hoạt động thúc đẩy phát triển du lịch, giao lưu nhân dân giữa các nước tiểu vùng Mekong nói chung, với Mekong và các đối tác trong đó có Nhật Bản. Tại Diễn đàn Du lịch Mê Kông 2015 tổ chức mới đây tại Đà Nẵng, Thứ trưởng Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch Lê Khánh Hải nhấn mạnh: Việt Nam rất mong muốn kết nối giữa các điểm du lịch Việt Nam với các điểm du lịch trong khu vực, cũng như với các đối tác khác, tạo thành các sản phẩm đa dạng và hấp dẫn cho du khách. Cơ quan Du lịch Quốc gia các nước Tiểu vùng cần phối hợp, đưa ra những cơ chế, chính sách chung, tạo điều kiện đi lại thuận lợi, khuyến khích doanh nghiệp tham gia đầu tư cơ sở hạ tầng du lịch, xây dựng và quảng bá các sản phẩm liên vùng, liên quốc gia. 

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tham dự Hội nghị Cấp cao Mekong - Nhật Bản lần thứ 7 nhằm góp phần thúc đẩy hợp tác Mekong - Nhật Bản giai đoạn tới theo hướng hỗ trợ mạnh mẽ hơn nữa cho phát triển kinh tế - xã hội của tiểu vùng Mekong nói chung và Việt Nam nói riêng. Qua đó khẳng định cam kết và vai trò của Việt Nam đối với hợp tác Mekong - Nhật Bản, củng cố quan hệ hợp tác hữu nghị với các nước tiểu vùng Mekong; tăng cường sự tin cậy chính trị, đưa quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng với Nhật Bản phát triển ngày càng toàn diện, hiệu quả./.