(VOV5)- Lần đầu tiên Bộ Khoa học và Công nghệ phát động phong trào đổi mới sáng tạo thông qua hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ. Theo đó, một Quỹ hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo riêng cho giới doanh nhân và các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực khoa học công nghệ được triển khai với quy mô lên tới hơn 2000 tỷ đồng. Điều này được Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân khẳng định trong chương trình “Dân hỏi, Bộ trưởng trả lời” hôm cuối tuần.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân. Ảnh: Hanoimoi
Từ trước đến nay,Việt Nam ưu tiên cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực khoa học công nghệ thông qua chính sách miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc miễn thuế thu nhập doanh nghiệp mới chỉ dừng ở mức khuyến khích nhập khẩu công nghệ, chưa khuyến khích phát minh công nghệ. Mặt khác, các chế độ ưu đãi về thuế chỉ áp dụng khi doanh nghiệp có thu nhập chịu thuế, nếu doanh nghiệp thua lỗ thì không áp dụng được ưu đãi này. Khi doanh nghiệp làm ăn có lãi thì áp dụng ưu đãi cao nhất đối với doanh nghiệp khoa học, đó là miễn thuế hoàn toàn trong 4 năm, miễn 50% trong 9 năm tiếp theo và thuế suất chỉ có 10% so với thuế suất thông thường. Các doanh nghiệp khoa học công nghệ còn được hưởng các ưu đãi khác, ví dụ được thuê đất với giá thấp nhất trong khung giá do Nhà nước quy định, được tiếp cận với các nguồn vốn và các nguồn tài chính; được miễn thuế đối với các hoạt động nghiên cứu, đào tạo trong doanh nghiệp, thông qua việc dành một phần lợi nhuận của doanh nghiệp bằng việc thành lập quỹ phát triển doanh nghiệp.
Thêm chính sách cho các doanh nghiệp công nghệ cao
Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học công nghệ Nguyễn Quân, doanh nghiệp sản xuất ra những sản phẩm công nghệ cao, công nghệ mới, những công nghệ có giá trị gia tăng cao, đều cần được hỗ trợ từ Quỹ hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo khoa học công nghệ, không phân biệt là doanh nghiệp có nằm trong khu công nghệ cao hay không. Nhà nước không chỉ đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao mà Nhà nước có thể đầu tư vào doanh nghiệp không phải trong khu công nghệ cao nhưng doanh nghiệp đó là doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao: Cho dù họ đầu tư vào các khu công nghiệp, thậm chí là tồn tại độc lập, thì ở đâu có công nghệ cao thì Nhà nước phải hỗ trợ. Ở đâu mà sản xuất ra sản phẩm công nghệ cao, công nghệ mới, lần đầu tiên được áp dụng ở Việt Nam, những công nghệ mà có giá trị gia tăng cao thì chúng ta đều phải hỗ trợ. Và như vậy, chúng ta không phân biệt trong khu công nghệ cao hay ngoài. Nhưng chúng ta vẫn phải làm khu công nghệ cao, vì kinh nghiệm các nước phát triển, đặc biệt là các nước mới nổi, các khu công nghệ cao đóng vai trò đầu tàu để lan tỏa những công nghệ mới, công nghệ cao, mà ở đó là các viện nghiên cứu, trường đại học, chứ không chỉ các khu công nghiệp.
Các nhà khoa học trẻ cần phải được đầu tư và có chính sách đãi ngộ thỏa đáng
Và cả chính sách cho công nghiệp sáng tạo
Theo Bộ trưởng Nguyễn Quân, Chính phủ Việt Nam từ lâu đã quan tâm đến vấn đề này và năm 2007, Chính phủ ban hành Nghị định số 80 về khoa học công nghệ, là viên gạch đầu tiên đặt nền móng cho công nghiệp sáng tạo. Trong gần 8 năm qua, Việt Nam đã xây dựng hệ thống các doanh nghiệp khoa học công nghệ mặc dù số lượng ít, chưa hùng mạnh nhưng là khởi đầu cho quá trình để có một hệ thống doanh nghiệp sáng tạo. Tiêu biểu là Công ty Xuất nhập khẩu Hải Phòng, Công ty cấp thoát nước Bà Rịa Vũng Tàu. Đó là những doanh nghiệp có giá trị gia tăng rất lớn, tốc độ tăng trưởng cao và tồn tại bền vững ngay cả trong cuộc khủng hoảng kinh tế vừa qua. Việt Nam quan tâm tới các doanh nghiệp này không chỉ bằng các văn bản của Chính phủ mà bằng cả việc tăng cường hợp tác quốc tế để hỗ trợ các doanh nghiệp trong lĩnh vực này. Bộ trưởng Nguyễn Quân khẳng định: Vừa rồi, Ngân hàng Thế giới đã tài trợ cho một dự án để thúc đẩy phát triển khoa học sáng tạo với giá trị 100 triệu USD. Chính phủ Phần Lan cũng tiếp tục tài trợ cho một dự án đổi mới sáng tạo cho doanh nghiệp, trị giá 10 triệu euro. Và Chính phủ Việt Nam cũng dành ngân sách đáng kể để phát triển, vừa rồi thì Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định 592 hỗ trợ các tổ chức khoa học công nghệ của Việt Nam tạo ra các doanh nghiệp khoa học từ kết quả nghiên cứu của các tổ chức khoa học công nghệ. Chúng tôi hy vọng đến năm 2020 sẽ có khoảng 5 nghìn doanh nghiệp khoa học công nghệ, như Chiến lược phát triển khoa học công nghệ mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt và sẽ tạo ra từ 7-15% GDP từ những doanh nghiệp khoa học công nghệ này.
Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ Nguyễn Quân còn cho biết các Bộ, ngành có các dự án nghiên cứu về môi trường cũng sẽ được hỗ trợ từ nguồn quỹ 2000 tỷ đồng. Trước đó, Bộ từng hỗ trợ Đại học Quốc gia Hà Nội thực hiện công trình nghiên cứu về Asen trong nước ngầm tại Hà Nội, hoặc Viện Hàn lâm Khoa học công nghệ Việt Nam thực hiện dự án nghiên cứu chế phẩm sinh học để xử lý đất nhiễm điôxin trong chiến tranh./.