Trưa 8/3 (giờ Hà Nội), chuyến bay đầu tiên đưa 287 người Việt Nam được sơ tán khỏi vùng chiến sự tại Ukraine về nước hạ cánh xuống sân bay Nội Bài. Những gương mặt xúc động khi trở về quê nhà an toàn...
Đúng 11h30 phút, chuyến bay mang số hiêụ VN88 chở 287 hành khách Việt Nam hạ cánh tại sân bay Nội Bài (Hà Nội). Chuyến bay này có tổng cộng 14 trẻ em dưới 2 tuổi.
Khởi hành từ thủ đô Bucharest của Romania, chuyến bay do Nhà nước chi trả toàn bộ kinh phí đưa bà con từ vùng bất ổn chiến sự về với vòng tay đùm bọc của quê hương - nơi bàn chân có thể rời đi, nhưng trái tim vẫn mãi ở lại.
Công dân trên chuyến bay thực hiện thủ tục nhập cảnh. Một số người bị thất lạc giấy tờ cũng đã được tạo điều kiện trở về nước.
Còn người thì còn của, sẽ làm lại được...
Không giấu được nỗi xúc động bởi sau nhiều vất vả tìm đường về quê hương và giờ đây là một trong 287 người được về nước trong chuyến bay đầu tiên, ông Phùng Văn Sửu chia sẻ: "Được Đảng và Nhà nước quan tâm giúp đỡ, tổ chức chuyến bay đón bà con về nước lánh nạn, chúng tôi rất xúc động. Chúng tôi xin cảm ơn Đảng và Nhà nước rất nhiều".
Ông Phí Văn Tiến, người Việt sơ tán từ thành phố Odessa cũng nghẹn ngào cho biết: "Trong lúc gặp khó khăn như thế này, chính phủ có những chuyến bay cứu trợ rất ấm lòng đối với kiều bào xa quê hương như chúng tôi. Chúng tôi rất cảm ơn chính phủ đã tạo điều kiện để giúp đỡ kiều bào. Cả chặng đường đời này không bao giờ chúng tôi quên được ".
Ngay từ 10h sáng, tại sảnh A1, A2 nhà ga T2 san bay Quốc tế Nội Bài đã có rất đông gia đình của các công dân trở về trên chuyến bay VN88 đã có mặt để chờ đón người thân.
Chị Vũ Thị Vân (Nghệ An) bày tỏ: "Gia đình tôi có 16 người và rất may mắn, rất cảm ơn các cơ quan chức năng của Việt Nam, các tổ chức thiện nguyện của bà con kiều bào tại Romania đã hết lòng giúp đỡ chúng tôi trong những ngày khó khăn vừa qua...”.
Anh Nguyễn Văn Hưng ở Đoan Hùng, Phú Thọ đến sân bay từ rất sớm, cho biết, khi chiến sự xảy ra, gia đình rất sốt ruột khi có người thân đang ở Ukraine. Ngay khi nhận được thông tin có người thân được về trên chuyến bay sơ tán ngày hôm nay, họ hàng đã vui mừng đến mất ngủ.
“Bố con tôi đi đón con trai, con dâu và các cháu. Tối qua thôi chẳng thể ngủ nổi vì hồi hộp, 2h sáng đã tỉnh giấc đi ra đi vào. Chỉ mong trời sáng thật nhanh để có thể gặp các con và cháu”, anh Hưng cho biết.
Chị Nguyễn Thị Kim Tuyến (ở Thường Tín, Hà Nội) ra sân bay đón gia đình người bạn là Lê Văn Sơn và Nguyễn Thị Trang cùng 2 con nhỏ. Chị cho biết, gia đình bạn chị mở cửa hàng kinh doanh tại một khu chợ người Việt ở thành phố Odessa, Ukraina. Khi chiến sự nổ ra, họ mang theo 2 con nhỏ vội vã rời khỏi nhà. Đầu tiên họ qua Moldova ở đó mấy ngày rồi đi xe buýt về Thủ đô Romania. Sau đó, họ lên chuyến bay giải cứu này để về nước.
“Bạn tôi kể hôm nhận thông báo đi chỉ kịp mang quần áo cho con, không mang được một cái gì, nhà cửa, tài sản, mọi thứ đã đầu tư đều bỏ lại… Nhà bạn tôi mua chung cư rồi, cũng lo lắng đánh đến đó thì mất nhà luôn. Họ đầu tư cả cửa hàng, thuê người làm ở chợ, rồi cả kho hàng ở đó nguy cơ mất trắng”, chị Tuyến kể.
Chia sẻ với chị Tuyến về hành trình chạy khỏi vùng chiến sự Ukraine, vợ chồng anh Sơn cho biết họ rất vất vả khi di chuyển, nhất là quãng đường đến biên giới.
“Họ phải xếp hàng 4-5km, trong khi trời mưa tuyết rơi. Khi gần đến biên giới rồi, chỉ còn cách 10m nữa thôi mà phải xếp hàng tới 2 tiếng. Bạn ấy kể vất vả lắm. Tôi nghe mà cũng xót ruột, lo lắng!”, chị Tuyến cho biết.
Người nhà vui mừng khi đón con cháu, người thân trở về an toàn. Đối với nhiều người, việc bỏ lại nhà cửa, việc làm, tài sản tại Ukraine là một quyết định vô cùng khó khăn nhưng họ không còn con đường nào khác. Rất nhiều người bày tỏ mong muốn chiến tranh sẽ không kéo dài để có thể quay trở lại. "Không tưởng tượng được cảnh tượng như thế, đây là lần đầu tiên. Mấy hôm đầu tiên, phải chui xuống tầng khu hầm để tránh. Không mua được bánh mì để ăn, thực phẩm đắt gấp 5 gấp 10”.
Tâm sự của những hành khách đi trên "chuyến bay đặc biệt" đầu tiên từ Romania về Việt Nam có lẽ cũng là nỗi niềm chung của hàng nghìn người Việt và thân nhân của họ ở quê nhà Việt Nam được sơ tán khỏi vùng chiến sự tại Ukraine lúc này, bởi hơn lúc nào hết, trong hoạn nạn, khó khăn, tình dân tộc, nghĩa đồng bào một lần nữa lại lan tỏa ấm áp.
Chị Nguyễn Thị Phương ở Hiệp Hòa, Bắc Giang nghẹn ngào khi xuống sân bay, được trở về quê hương, trong vòng tay bố đẻ và chị gái cho biết, chiến sự xảy đến nhanh quá, chị chỉ kịp mang ít quần áo cho đứa con nhỏ gần 2 tuổi rồi lên xe theo hướng dẫn của Hội người Việt Nam ở bên đó sơ tán sang Romania.
“Bao nhiêu hàng hóa mới nhập về chưa kịp bán, thấy hôm đầu có tiếng súng cầm canh, sáng hôm sau chiến sự bùng lên, vậy là tôi chỉ kịp bế con đi di tản luôn. Về Việt Nam an toàn rồi chỉ mong chiến sự nhanh kết thúc, để có thể quay lại xem có thể kinh doanh, buôn bán vớt vát lại chứ như thế này là trắng tay rồi”, chị Phương cho hay.
Không bỏ rơi đồng bào khi hoạn nạn...
Dành ưu tiên cao nhất cho công tác bảo hộ công dân, bảo vệ an toàn tối đa tính mạng, tài sản, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công dân và pháp nhân Việt Nam là chủ trương nhất quán, xuyên suốt của Đảng và Nhà nước ta. Chủ trương đó đã và đang được thể hiện rõ nét trong đợt đưa công dân Việt Nam sơ tán từ vùng chiến sự ở Ukraine về nước.
Đó cũng là tinh thần của các chuyến bay đưa người lao động Việt Nam làm việc tại Libya về nước cách đây hơn 10 năm, khi chính phủ chỉ đạo lập cầu hàng không, thực hiện thành công 10 chuyến bay trong khoảng thời gian từ ngày 1-13/3/2011, sơ tán an toàn hơn 3.000 công dân Việt Nam từ vùng chiến sự ở Libya trở về đoàn tụ cùng gia đình. Cũng không thể không nói tới chuyến bay giải cứu, đưa công dân Việt Nam từ Vũ Hán (tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc) về nước hồi tháng 2/2020, thời điểm Vũ Hán đang là tâm dịch COVID-19, thành phố bị phong tỏa và không có bất kỳ kết nối giao thông nào với các khu vực khác.
Ông Lê Hồng Hà, Tổng Giám đốc Vietnam Airlines cho biết, để chuẩn bị chuyến bay đi đón công dân ở Ukraine về làn này, Vietnam Airlines đã bố trí tổ bay gồm 25 thành viên là những người dày dạn kinh nghiệm tham gia thực hiện nhiệm vụ trên chuyến bay đón công dân ở Ukraine.
Máy bay đã dừng tại sân bay Bucharest khoảng 3 tiếng để đón công dân và kiểm tra kỹ thuật, tiếp nhiên liệu sẵn sàng cho hành trình trở về. Bằng những kinh nghiệm và chủ động nắm bắt tình hình, Vietnam Airlines luôn có sự chuẩn bị chu đáo và khẩn trương với những chuyến bay đặc biệt này, từ việc phối hợp với các Bộ ngành; lựa chọn sử dụng máy bay; xin cấp phép bay qua các quốc gia, vùng lãnh thổ; lên phương án đường bay như thế nào để đảm bảo an toàn.
“Trước những diễn biến phức tạp, nguy hiểm của cuộc xung đột vũ trang, Vietnam Airlines rất vinh dự và tự hào khi góp sức cùng Chính phủ đưa những công dân Việt Nam đầu tiên ở Ukraine về nước kịp thời và an toàn. Chúng tôi sẵn sàng thực hiện các chuyến bay tiếp theo đón công dân tại Ukraine theo chỉ đạo của Chính phủ thông qua Bộ Ngoại giao và Bộ Giao thông Vận tải,” ông Hà nhấn mạnh.
Ông Hà cho biết, sau chuyến bay đầu tiên từ Romania, dự kiến chuyến bay thứ hai từ Ba Lan vào ngày 9/3 sẽ đưa khoảng 270 công dân Việt Nam về nước.
Thông tin từ Bộ Ngoại giao cho biết, đến thời điểm này không có người Việt Nam nào bị thiệt mạng, bị thương trong vùng chiến sự; tất cả được sơ tán và không để người dân trong quá trình sơ tán bị đói, lạnh..., phương châm ấy đã được các cơ quan đại diện Việt Nam ở các nước láng giềng của Ukraine quán triệt trong suốt quá trình thực hiện chủ trương tổ chức chuyến bay đưa người Việt sơ tán khỏi Ukraine có nhu cầu về nước.
Ở nơi xa quê hương, trong những hoàn cảnh khó khăn, hoạn nạn, nghĩa đồng bào càng trở nên ấm áp và lớn lao hơn. Sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, những tấm lòng sẻ chia, đùm bọc nơi xứ người đã làm ấm lòng biết bao người con đất Việt.
Dù chuyến đi có nhiều “bão táp’, nhưng khi được đứng trên nơi chôn nhau cắt rốn, mọi người đều cảm nhận được tình cảm quê hương đối với những người con xa xứ gặp hoạn nạn. Tình cảm ấy phần nào sẽ làm vơi đi sự trống vắng và sợ hãi những ngày qua....
Hàng nghìn người và gia đình đã đến nơi sơ tán an toàn
Tính đến tối 7/3, các cơ quan đại diện Việt Nam ở một số nước Đông Âu như Ba Lan, Romania, Hungary, Slovakia, Moldova,... đã đón khoảng 3.500 người Việt được sơ tán khỏi vùng chiến sự tại Ukraine. Các cơ quan đại diện Việt Nam đã nỗ lực hết sức, với thời gian khẩn trương và nhanh nhất để hỗ trợ những thủ tục, giấy tờ cần thiết cho bà con nhập cảnh, quá cảnh, đồng thời phối hợp với nhà chức trách địa phương, các hội đoàn người Việt ở nước sở tại đón, thu xếp phương tiện đi lại, chỗ ăn, ở tạm thời và cung cấp những vật dụng thiết yếu cho bà con.
Hơn 2.200 người Việt từ Ukraine đã được đón khi đặt chân đến Ba Lan. Theo chia sẻ của Đại sứ Việt Nam tại Ba Lan Nguyễn Hùng, công tác bảo hộ công dân, đảm bảo an toàn cho bà con người Việt từ Ukraine sang sơ tán tại Ba Lan là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu của cơ quan đại diện ngoại giao.
Đại sứ quán đã nhanh chóng thiết lập đường dây nóng 24/24, phân chia hai nhóm cán bộ: nhóm thứ nhất chịu trách nhiệm đảm bảo hướng dẫn thông tin về các quy định của chính quyền sở tại đối với kiều bào sơ tán từ Ukraine sang Ba Lan cũng như chính sách hỗ trợ dành cho công dân tại cửa khẩu và trong thời gian cư trú tại Ba Lan; nhóm thứ hai thực hiện nhiệm vụ cơ động hỗ trợ xử lý các vấn đề tại cửa khẩu, nhất là phối hợp với lực lượng biên phòng Ba Lan để xử lý những vấn đề phát sinh.
Sau khi nhập cảnh, bà con được đội ngũ taxi “0 đồng” do các tình nguyện viên trong cộng đồng người Việt tại Ba Lan thành lập, đón về chùa Nhân hòa, tức Trung tâm Văn hóa Phật giáo Việt Nam ở thủ đô Vácsava, sắp xếp nơi ăn nghỉ để chờ chuyến bay về nước...
Đại sứ quán Việt Nam tại Romania cũng đã phối hợp với Hội người Việt Nam và nhiều hội đoàn khác của người Việt đón và hỗ trợ khoảng 830 người Việt Nam sơ tán từ Ukraine sang. Không chỉ động viên, chia sẻ về mặt tinh thần và đưa ra những chỉ dẫn tận tình nhằm giúp bà con ổn định tâm lý, các hội đoàn và mỗi cá nhân trong cộng đồng còn trực tiếp hỗ trợ về mặt vật chất cho bà con như cung cấp các suất ăn miễn phí, cung cấp chăn, đệm và một số vật dụng cần thiết cho bà con tại nơi tạm trú. Cộng đồng người Việt tại Romania không lớn, chỉ có khoảng 200 gia đình với chưa đầy 1.000 nhân khẩu định cư, song với tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, “lá lành đùm lá rách”, mỗi cá nhân trong cộng đồng đều hết lòng, hết sức hỗ trợ Đại sứ quán giúp đỡ bà con từ Ukraine sang.
Tại Hungary, nơi đón hơn 300 bà con người Việt từ Ukraine sang lánh nạn, các cán bộ, nhân viên Đại sứ quán, Hội sinh viên Việt Nam tại Hungary và bà con Budapest đã thay phiên nhau trực tại hai nhà ga Nyugati và Keleti để đón đồng bào đi tàu từ biên giới đến Budapest, tiếp tế đồ ăn, nước uống, động viên tinh thần bà con trước khi nhóm hậu cần cử người đón về nơi tạm trú hoặc tiễn những người đủ giấy tờ lên tàu đi tiếp sang các nước EU khác. Dù ở đâu, những người Việt sơ tán từ vùng chiến sự ở Ukraine cũng nhận được sự quan tâm, hỗ trợ, giúp đỡ tận tình. Chính tinh thần tương thân tương ái, đùm bọc lẫn nhau trong "nghĩa đồng bào" - một truyền thống quý báu, nét đẹp văn hóa của dân tộc ta từ bao đời nay - đã trở thành điểm tựa vững chãi, giúp bà con kiều bào yên tâm và có thêm nghị lực để vượt qua những khó khăn, thử thách.