Với nền kinh tế đang trên đà phát triển nhanh và chính sách mở cửa thuận lợi Việt Nam đang tạo ra nhiều cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài nói chung và doanh nghiệp kiều bào nói riêng. Các doanh nghiệp, doanh nhân kiều bào đã và đang tham gia tích cực vào chuỗi cung ứng hàng hóa made -in Việt Nam, góp phần vào việc đưa thương hiệu Việt đến với người tiêu dùng nước ngoài, giúp chuẩn hóa các quy trình sản xuất trong nước để đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật khắt khe của thị trường khó tính. Vậy làm gì phát huy hơn nữa nội lực kiều bào cho phát triển kinh tế đất nước  trong bối cảnh hội nhập toàn cầu hiện nay.

 Nghe âm thanh phóng sự tại đây: 

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, mặc dù trong bối cảnh kinh tế thế giới diễn biến phức tạp, với nhiều khó khăn hơn là thuận lợi nhưng nền kinh tế Việt Nam vẫn trên đà tăng trưởng tốt. Trong đó, thu hút đầu tư nước ngoài ghi nhận kết quả rất tích cực. Đến nay, Việt Nam thu hút gần 41 nghìn dự án từ 147 quốc gia và vùng lãnh thổ, với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt gần 490 tỷ đôla Mỹ.

Lượng kiều hối chuyển về Việt Nam ngày càng tăng. Ảnh minh họa báo đầu tư.vn

Về về đầu tư ra nước ngoài, Việt Nam có 1.800 dự án đang hoạt động ở 81 quốc gia và vùng lãnh thổ, với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 23 tỷ đôla Mỹ. Đối với đầu tư của kiều bào, tính đến nay có 421 dự án ở 32 quốc gia và vùng lãnh thổ với tổng vốn đăng ký đạt gần 2 tỷ đôla Mỹ. Ông Nguyễn Minh Tuấn, Phó Cục trưởng, Cục đầu tư nước ngoài, Bộ kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh vai trò của doanh nhân kiều bào: “Các dự án đầu tư của kiều bào đã có sự tăng trưởng tích cực, không chỉ về số lượng, kể cả chất lượng các dự án hoạt động khá hiệu quả và đóng góp không nhỏ vào sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương, cũng như đóng góp vào thành tựu tăng trưởng ấn tượng của Việt Nam trong suốt thời gian qua, thể hiện toàn diện trên nhiều mặt về thu hút nguồn lực tài chính, về công nghệ về thúc đẩy ứng dụng tham gia vào chuỗi giá trị, và đặc biệt đóng góp cho phát triển kinh tế và nâng cao chất lượng nguồn lao động Việt Nam’.

Hơn 400 kiều bào từ hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ đã tham dự Hội nghị Người Việt Nam ở nước ngoài và Diễn đàn trí thức, chuyên gia người Việt Nam ở nước ngoài 2024.

Có thể nói, cộng đồng người Việt ở nước ngoài ngày càng làm tốt vai trò cầu nối đưa hàng hóa Việt Nam thâm nhập thị trường nước ngoài, có chỗ đứng thương hiệu trong các hệ thống phân phối lớn của thế giới. Hiện nay đã có 12 quốc gia có hệ thống, trung tâm, siêu thị chuyên phân phối hàng Việt…

Là thế hệ kiều bào thứ 3 ở Thái Lan, ông Hồ Văn Lâm, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân Thái Việt, một trong những doanh nhân thành công trong sự nghiệp về phát triển nghề làm nem nướng gia truyền. Đến nay, VT Namnueng có hơn 100 cửa hàng trên khắp Thái Lan. Theo ông Lâm, bí quyết chính giúp làm nên thành công nơi sở tại luôn phải là chất lượng và sự uy tín.

Một ví dụ thành công trong việc đưa hàng hóa Việt ra nước ngoài là câu chuyện truyền cảm hứng của doanh nhân trẻ Daniel Nguyễn Hoài Tiến. Sinh ra lớn lên ở Mỹ nhưng anh đã quyết định về Việt Nam, lên sinh sống với người dân tộc thiểu số, nghiên cứu để cho ra một loại rượu truyền thống mang tên Sông Cái. Không chỉ đạt về doanh số, rượu Sông Cái còn được nước ngoài đánh giá cao về thương hiệu rượu cao cấp.

Sản phẩm rượu Sông Cái made in Việt Nam của Daniel Hoài Tiến đã có mặt ở thị trường nhiều nước.

Chia sẻ về bí quyết thành công, Daniel Nguyễn Hoài Tiến nhấn mạnh đến yếu tố thuần Việt và chỉ dẫn địa lý: “Để phát triển thương hiệu chỉ dẫn địa lý, lý do chúng tôi tập trung vào giống bản địa để làm nên một thương hiệu đậm chất Việt Nam, không chỉ sản xuất tại Việt Nam mà còn là sản phẩm phản ánh đặc điểm thổ nhưỡng và bản sắc văn hóa con người Việt. Để khai thác giống bản địa tối đa. Tôi kiến nghị đẩy mạnh vai trò định hướng hỗ trợ  Nhà nước trong việc dùng chỉ dẫn địa lý,  để phát triển nông nghiệp nói riêng và thương hiệu quốc gia nói chung".

Tập đoàn Tamda Food đặt tham vọng trở thành doanh nghiệp hàng đầu tại Séc trong lĩnh vực bán buôn hàng thực phẩm phục vụ cho cộng đồng doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam tại Séc. Ảnh market Times

Tam Đa Food tại CH Séc là một trong những công ty tập đoàn bán buôn bán lẻ được thành lập 13 năm nay và hiện nay vẫn đứng vững tại thị trường châu Âu. Tuy nhiên, theo ông Võ Văn Nam, hoạt động phân phối,  uất khẩu hàng hóa của Việt Nam chưa thực sự chuyên nghiệp, chưa có tính định hướng và chưa đáp ứng được những tiêu chuẩn khắt khe của những thị trường khó tính như châu Âu: “Mặc dù các doanh nghiệp Việt Nam đang rất cố gắng nhưng hiện nay, chúng tôi nhập chủ yếu cho nhu cầu tiêu thụ của người Việt ở châu Âu. Trong khi đó, hàng hóa thương hiệu Việt Nam vào được châu Âu, chủ yếu là đi qua các công ty nhập khẩu của chính châu Âu, chẳng hạn Hà Lan. Họ xây dựng một hệ thống nuôi trồng, kiểm soát chất lượng ở Việt Nam nhằm đảm bảo rằng hàng hóa của họ khi sang châu Âu phải thông thương tốt. Vì thế, chúng tôi rất cần vai trò Nhà nước có tính định hướng, bởi vì doanh nghiệp nước ngoài tốt, doanh nghiệp trong nước tốt, tiềm năng tốt, những định hướng phải  làm sao cho mình biết mặt hàng nào nên xuất khẩu đi châu Á, châu Âu, hay châu Mỹ.”

Trong kỷ nguyên số phát triển mạnh mẽ như hiện nay, vấn đề sở hữu trí tuệ luôn được xem là thách thức và luôn là bài toán khó, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ không chỉ ở trong nước. Ông Ngô Đắc Thuần, Giám đốc công ty tư vấn và sở hữu trí tuệ IP Group, kiều bào Mỹ cho rằng: “Trong quá trình nghiên cứu và phát triển hoặc trong quá trình sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp chúng ta đã tạo ra rất nhiều tài sản trí tuệ, nhưng chúng ta bỏ lăn lóc. Chúng ta không biết rà soát và chúng ta không có phương pháp luận để ghi nhận luôn đó. Cho nên nguy cơ chúng ta sẽ bị mất rất nhiều thương hiệu và bằng độc quyền hoặc của mình và có thể thua ngay trên sân nhà. Nếu chúng ta không có chiến lược nộp đơn vị sở hữu trí tuệ trong và ngoài nước ,nơi mà chúng ta có thị trường thì nguy cơ sẽ bị đối thủ cạnh tranh của các nước khác nộp đơn trước”.

Bằng cách đầu tư về trong nước, hay đưa hàng Việt Nam ra nước ngoài, hay là giúp kết nối các nhà đầu tư quốc tế với Việt Nam, cộng đồng doanh nhân, trí thức kiều bào vẫn đang đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế, xã hội. Sự kết nối chặt chẽ hơn nữa giữa cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước, cũng như sự đồng bộ trong biện pháp triển khai, định hướng, hoàn thiện chính sách ưu đãi, khuyến khích của Nhà nước...là rất cần thiết để có thể phát huy tối đa nguồn lực kiều bào cho sự phát triển của đất nước.