(VOV5) - Triển lãm ảnh “John Ramsden và Hà Nội - Mảnh đất hóa tâm hồn” vừa diễn ra tại Nhà triển lãm 29 Hàng Bài, Hà Nội. Triển lãm trưng bày gần 200 trong tổng số hơn 1.800 tác phẩm mà John Ramsden đã ghi lại trong thời gian ông làm việc ở Việt Nam với tư cách là Phó Đại sứ, Đại sứ quán Vương quốc Anh tại Hà Nội (1980-1983). Triển lãm giúp người xem sống lại với bao hoài niệm về một Hà Nội những năm tháng bao cấp, trước Đổi mới nhiều khó khăn, nhọc nhằn nhưng cũng rất đối thân thương, trìu mến. 

Nhà ngoại giao Anh John Ramsden

Cây đa và phố

John Ramsden chia sẻ: “Trước khi đến đây, tôi biết rất ít về Việt Nam, những gì tôi được nghe về Hà Nội là một điều bí ẩn đối với tôi. Khi đến Hà Nội, tôi mới dùng sở thích chụp ảnh của mình để khám phá thêm về Hà Nội. Khi đi thăm thú vòng quanh Hà nội, tôi thấy có nhiều nơi rất đẹp và cuộc sống của con người diễn ra trước mắt tôi quá mạnh mẽ và kiên cường. Chủ đề này quá hấp dẫn đối với người thích chụp ảnh như tôi.”

Việc John Ramsden mang bộ ảnh quý giá về Hà Nội những năm bao cấp trước Đổi mới đến với công chúng Hà Nội  là cơ hội để những người Hà Nội 30 năm về trước, những người Hà Nội hôm nay và cả tác giả có một cuộc đối thoại trò chuyện. Với những người đã trải qua thời kỳ bao cấp ở Hà Nội, bao ký ức sâu đậm, khó phai mờ như ùa về trong tâm trí họ. Ông Nguyễn Văn Sơn, ở  phố Triệu Việt Vương, Hà Nội, tâm sự: “Tôi cảm giác như đang sống lại thời bao cấp ngày xưa. Với tôi, tất cả những hình ảnh này rất quen thuộc, có những bức ảnh chưa đọc đến dòng chú thích thì tôi đã biết là ở đâu rồi. Những bức ảnh ở triển lãm phản ánh đúng cuộc sống ngày xưa. Theo tôi, nên trân trọng những hình ảnh Hà Nội ngay bây giờ vì Hà Nội bây giờ sẽ đẹp và trở nên hoài cổ với các thế hệ sau.”

Tranh cổ động ở vườn hoa đền Bà Kiệu.

Bà Bùi Thị Cúc ở Hà Nội cũng có cùng cảm xúc: “30 năm trôi qua thì nhiều khi ký ức của mình về thời đó cũng trôi qua nhưng khi nhìn những bức ảnh này làm tôi nhớ lại những năm tháng ấy, cảm thấy Hà Nội đẹp và thanh bình đến thế. Xã hội bây giờ hiện đại rồi, xem lại những bức ảnh đó thấy quý giá vô cùng. Đây là những bức tranh của người nước ngoài chụp về Hà Nội xưa nên tôi thấy rất đáng trân trọng.”   

Những bức ảnh tại triển lãm gây xúc động mạnh mẽ không chỉ cho những người đã từng sống ở Hà Nội thời kỳ đó, mà còn chạm đến con tim của rất nhiều người trẻ bây giờ. Đối với họ, triển lãm mang đến những phát hiện, góc nhìn về một thời kỳ lịch sử, bởi tính chân thực và sống động được thể hiện qua mỗi bức ảnh. Bạn Nguyễn Hoàng Sơn, 26 tuổi, Ở Hà Nội, chia sẻ: “Tôi sinh năm 1987, đầu thời kỳ đổi mới, tôi muốn tìm hiểu thêm về Hà Nội vào những năm tháng bao cấp mà tôi vẫn được nghe ông bà, bố mẹ kể lại. Xem những bức ảnh tại triển lãm này, tôi có thể hiểu thêm về thời kỳ đó. Tôi thấy khá hay và thú vị. Tôi có xem một số bức tranh có nét đặc trưng về đường phố, cách mọi người làm việc và sinh hoạt ngày xưa như thế nào. Tôi vừa cảm thấy may mắn vì mình được sinh ra vào ngay thời kỳ đổi mới khi mọi thứ đang thay đổi theo chiều hướng tốt lên nhưng cũng vứa thấy tiếc vì nếu được sinh ra sớm hơn chút thì cũng được trải nghiệm thời kỳ khó khăn của đất nước để hiểu hơn về thời kỳ đó.”

Tàu điện - phương tiện giao thông công cộng đặc trưng của Hà Nội một thời

Triển lãm “John Ramsden và Hà Nội - Mảnh đất hóa tâm hồn” thu hút sự quan tâm không chỉ của người xem trong nước mà cả những du khách đến với Hà Nội. Chị Ella, du khách đến từ Thụy Điển, cho biết: “Tôi thấy triển lãm này rất thú vị. Qua triển lãm này, có thể thấy rất nhiều khung cảnh Hà Nội ngày xưa và bây giờ khác nhau tuy cũng có vài khung cảnh gần giống với Hà Nội bây giờ. Điều đặc biệt hơn là những bức ảnh này được chụp dưới cái nhìn của một người nước ngoài. Tất cả khung cảnh khi tác giả chụp đều bắt nguồn từ quan điểm sống của một người đến Việt Nam sau chiến tranh.”

Xếp hàng mua rau theo sổ phân phối ở một cửa hàng mậu dịch

Về phía John Ramsden, ông không ngần ngại thừa nhận để đưa những bức ảnh ông đã chụp đến với công chúng của Việt Nam hôm nay với ông là một hành trình dài đầy cảm xúc. VietPro (Hội trí thức trẻ Việt Nam lập nghiệp tại Anh), trong đó có KREU, một nhóm kiến trúc sư và nhà thiết kế đang hoạt động tại Việt Nam và Anh Quốc đã có ý tưởng đưa các tác phẩm của John Ramsden ra mắt người xem đầu tiên tại Những ngày Văn hóa Việt Nam tại Copenhagen (Đan Mạch) và sau đó là ở London (Anh quốc) trong tháng 4 vừa qua. Thành công của các triển lãm này đã là động lực giúp ông quyết định mang triển lãm về Việt Nam. John Ramsden cho biết thêm: “Khi tôi có một cuộc nói chuyện với những bạn trẻ đang du học ở Vương quốc Anh thì các bạn tỏ ra rất xúc động. Tôi cảm thấy mình cần phải mang cuộc triển lãm này về Việt Nam và tôi biết là các bạn mới chỉ nghe về giai đoạn này qua lời kể của ông bà, cha mẹ nhưng sau khi xem ảnh mới thực sự có thể hình dung ra khung cảnh thực tế như thế nào. Nhờ có sự giúp đỡ của các bạn trẻ Việt Nam mà tất cả những vấn đề khó khăn trong việc mang bộ ảnh về Việt Nam đều đã được giải quyết từ khâu xin tài trợ cho đến xin giấy phép. Bên cạnh đó, không thể không kể đến sự giúp đỡ của Đại sứ quán Anh ở Việt Nam, Đại sứ quán Việt Nam ở Anh và Bộ Văn hóa. Nếu không có sự giúp đỡ của họ thì không thể nào có buổi triển lãm này.”

Triển lãm “John Ramsden và Hà Nội - Mảnh đất hóa tâm hồn” giúp công chúng hiểu hơn về một Hà Nội thời bao cấp còn khó khăn, gian khổ nhưng bừng sáng tinh thần lạc quan của con người nơi đây. Triển lãm không chỉ làm lay động trái tim bao người dân Hà Nội đã từng trải qua thời kỳ đó mà còn là thông điệp để thế hệ trẻ thêm trân trọng quá khứ./.