Hội Hữu nghị Việt –Xô được thành lập ngày 23/5/1950 theo chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Sau khi Liên Xô tan rã năm 1991, Hội Hữu nghị Việt – Xô tiếp tục hoạt động, nỗ lực giữ gìn mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết với nhân dân các nước trên không gian Xô-viết trước đây.

Ngày 19/12/1994, Hội Hữu nghị Việt – Nga ra đời, kế thừa cơ cấu tổ chức và kinh nghiệm hoạt động của Hội Hữu nghị Việt – Xô trong việc tăng cường quan hệ với nhân dân Liên bang Nga trong giai đoạn mới. Phóng viên VOV5 phỏng vấn ông Nguyễn Đăng Phát, Tổng Thư ký Hội Hữu nghị Việt Nam – Liên bang Nga, nhân kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống của Hội.

Ông Nguyễn Đăng Phát trong chuyến công tác tại Liên bang Nga

Nghe âm thanh phỏng vấn tại đây:

Phóng viên: Thưa ông, ông cho biết, 70 năm qua, Hội hữu nghị Việt – Nga đã có những đóng góp như thế nào vào việc phát triển và tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác với nhân dân Nga?

Ông Nguyễn Đăng Phát: Hội Hữu nghị Việt - Nga hiện nay thừa kế Hội hữu nghị Việt - Xô trước đây. Hội Hữu nghị Việt - Xô được thành lập ngày 23 tháng 5 năm 1950 theo chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là một chủ trương rất đúng đắn để thúc đẩy mối quan hệ với nhân dân Liên Xô. Từ đó, mối quan hệ giữa hai nước Việt Nam - Liên Xô trên nhiều kênh khác nhau bắt đầu phát triển. Đặc biệt, trong những năm kháng chiến chống Mỹ, Hội Hữu nghị Việt - Xô tập trung vào việc giải thích cho dư luận Liên Xô hiểu rõ tình hình của Việt Nam, cuộc kháng chiến của Việt Nam và vận động công luận Liên Xô, nhân dân Liên Xô ủng hộ chúng ta. 70 năm hình thành và hoạt động của hội được chia làm 2 giai đoạn lớn. Giai đoạn còn tồn tại Liên bang Xô viết, tức là từ năm 1950 đến năm 1991 và giai đoạn Xô viết tan rã, nước Nga độc lập, giai đoạn này bắt đầu từ năm 1991 trở lại đây.

Tháng 12 năm 1991, Liên Xô tan rã. Liên bang Nga trở thành quốc gia độc lập. Hội hữu nghị Việt - Xô vẫn tiếp tục tồn tại, hoạt động cho đến năm 1994. Vào tháng 12 năm 1994, Hội Hữu nghị Việt - Nga ra đời trong bối cảnh ba tháng trước đó, ngày 16 tháng 6 năm 1994, Việt Nam và Liên bang Nga ký Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa hai nước. Việc thành lập Hội Hữu nghị Việt Nam - Liên bang Nga là ở giai đoạn mới của quan hệ hợp tác đối tác. Hội Hữu nghị Việt - Nga tham gia kết nối các địa phương, trường học, doanh nghiệp… của hai nước với nhau để cùng có những chương trình đào tạo, kinh doanh, chương trình kết nghĩa giao lưu, hợp tác mang lại kết quả tốt.

Cuộc thi vẽ tranh thiếu nhi Việt - Nga "Em vẽ Việt Nam - Em vẽ nước Nga" do Hội Hữu nghị của hai nước tổ chức từ năm 2015 đến nay thu hút sự tham gia đông đảo của họa sĩ nhỏ tuổi. - Ảnh: Lễ khai mạc cuộc triển lãm tranh của các em tại Hà Nội.

Hội cũng chú trọng hướng đến lớp trẻ bằng những hoạt động cụ thể. Chúng tôi phối hợp với Hội Hữu nghị Nga – Việt tổ chức cuộc thi vẽ tranh thiếu nhi “Em vẽ Việt Nam - Em vẽ nước Nga”. Cuộc thi rất vui và thú vị, tác động lớn đến lớp trẻ.

Chúng tôi cũng tổ chức dịch sách từ tiếng Việt sang tiếng Nga và ngược lại, như dịch, giới thiệu Truyện Kiều ở Nga, những cuốn sách của Nga sang tiếng Việt như “Người Nga viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh”, tuyển tập thơ “Đợi anh về” ca ngợi Chiến tranh giữ nước vĩ đại của Liên Xô, “Gia tộc Tổng thống Nga V. Putin”… Những hoạt động này làm cho dư luận của hai bên hiểu rõ hơn về nhau, hiểu rõ mối quan hệ và tham gia tích cực vào những hoạt động hữu nghị, hợp tác.

Phóng viên: Hội cũng là một cầu nối quan trọng trong việc tiếp nhận sự giúp đỡ của Liên Xô dành cho công cuộc khắc phục hậu quả chiến tranh, xây dựng và phát triển đất nước Việt Nam, thưa ông?

Ông Nguyễn Đăng Phát: Khi Việt Nam tiến hành cuộc chiến tranh chống ngoại xâm vì độc lập tự do Tổ quốc, Liên Xô là một trong những nước hàng đầu ủng hộ và giúp đỡ chúng ta. Để triển khai được sự ủng hộ, giúp đỡ hiệu quả thì phải triển khai trên nhiều kênh. Ở kênh đối ngoại nhân dân, vai trò của Hội Hữu nghị rất quan trọng. Bên cạnh những quyết định của Nhà nước, chẳng hạn như Nhà nước Liên Xô giúp đỡ, viện trợ không hoàn lại cho chúng ta, thì ở đây Hội phối hợp với Hội hữu nghị Xô - Việt của Liên Xô lúc đó để giải thích, vận động, tạo nên sự ủng hộ bền vững và bền chặt trong lòng nhân dân nước bạn.

Hội Hữu nghị Việt-Nga tổ chức hội nghị giao ban toàn quốc hàng năm luân phiên tại các địa phương. Ảnh: Hội nghị giao ban lần thứ XI tại Bắc Giang năm 2017.

Phóng viên: Hiện nay, tại 34 tỉnh, thành phố đã thành lập Hội hữu nghị Việt - Nga. Vậy, Hội Hữu nghị Việt - Nga các địa phương đã có những hoạt động gì để góp phần tăng cường mối quan hệ hữu nghị truyền thống, sự hợp tác Việt - Nga trong bối cảnh mới?

Ông Nguyễn Đăng Phát: Hội Hữu nghị Việt - Nga các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương hoạt động theo hai hướng. Một là thực hiện những chương trình công tác do Trung ương Hội đề ra chung cho các hội toàn quốc. Thứ hai là chủ động căn cứ vào tình hình địa phương. Ví dụ Hội Hữu nghị Việt - Nga tỉnh Khánh Hòa là một địa bàn có đông khách du lịch từ Nga sang trong những năm gần đây. Hội tiếp cận với khách du lịch Nga và có những hoạt động phục vụ khách du lịch Nga như đón tiếp và giúp họ hiểu biết về Khánh Hòa, tổ chức giao lưu tiếp xúc với khách du lịch làm sao để nâng cao chất lượng du lịch của địa phương. Phú Yên cũng là một địa danh du lịch, có cảng biển. Hiện nay, khách du lịch Nga tới đây khá đông. Hội Hữu nghị Việt - Nga tỉnh Phú Yên cũng có những chương trình thiết thực, như tham gia đào tạo tiếng Nga cho nhân viên khách sạn, nhân viên ngành du lịch ở tỉnh.

Tượng đài Ghéc-man Ti-tốp, Anh hùng, Phi Công vũ trụ Liên Xô, nguyên Chủ tịch Hội Hữu nghị Xô - Việt/Nga - Việt, được Hội Hữu nghị Việt - Nga phối hợp với một số đơn vị xây dựng năm 2015 ở Vịnh Hạ Long.

Phóng viên: Trong năm 2020, Hội hữu nghị Việt – Nga tiếp tục có những hoạt động gì nhằm thắt chặt hơn nữa mối quan hệ giữa hai nước nhân kỷ niệm 70 năm thiết lập mối quan hệ ngoại giao Việt Nam – Liên bang Nga?

Ông Nguyễn Đăng Phát: Năm 2020 là một năm rất đặc biệt. Chúng ta tiếp tục có các hoạt động của “Năm chéo” giữa hai nước, là năm kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Liên bang Nga. Và đặc biệt năm nay cũng đã là năm hoàn thành thỏa thuận hợp tác giữa hai Hội Hữu nghị Việt – Nga và Hội Hữu nghị Nga – Việt giai đoạn 5 năm vừa qua. Hiện nay chúng tôi đã soạn thảo xong dự thảo thỏa thuận hợp tác giữa hai hội để chuẩn bị cho hai Chủ tịch Hội ký kết khi có chuyến thăm cấp cao của lãnh đạo Nga sang Việt Nam hoặc nước ta sang thăm Nga trong năm nay. Theo dự kiến, Thủ tướng Liên bang Nga có thể sang thăm nước ta. Trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch hai Hội sẽ ký văn bản hợp tác cho thời kỳ 5 năm tới từ 2020 - 2025.

Phóng viên: Xin cảm ơn ông và chúc mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Liên bang Nga ngày càng thắt chặt hơn nữa!