เทศกาลบุญข้าวใหม่มรกดวัฒนธรรมของชนเผ่าลาชี้ ภาพจาก baovanhoa.vn

ในคลังวัฒนธรรมพื้นบ้านของชนเผ่าลาชี้ มีขนบธรรมเนียมประเพณีหลายอย่างที่เป็นเอกลักษณ์น่าสนใจเช่น เทศกาล คูกู่เต เทศกาลบุญข้าวใหม่ งานฝีมือทอผ้าและจักสาน การร้องเพลงโต้ตอบและการละเล่นพื้นบ้าน ที่ยังคงได้รับการสืบสานต่อเนื่องจนถึงทุกวันนี้ 

ทุกปี เมื่อข้าวสุกเหลืองอร่ามทั่วนาขั้นบันไดและเนินเขา ชาวเผ่าลาชี้ จะเตรียมเฉลิมฉลองเทศกาลบุญข้าวใหม่ ซึ่งมักจะจัดขึ้นประมาณต้นเดือน 9 ตามจันทรคติ เป็นช่วงที่ชาวบ้านเกี่ยวข้าวงวดแรกและเตรียมรับประทานข้าวจากเมล็ดข้าวใหม่ การเตรียมงานนี้ผู้อาวุโสในหมู่บ้านจะเป็นผู้เลือกวันจัดงานและแจ้งให้ชาวบ้านเตรียมตัวสำหรับพิธี ศิลปิน ลองดึ๊กจูง ชาวบ้านหลุ่งวี ตำบลซวนยาง จังหวัดเตวียนกวาง  กล่าวว่า "หมอผีประจำหมู่บ้านจะเลือกวันที่เหมาะสมสำหรับการจัดพิธีเซ่นไหว้ให้กับครอบครัวต่างๆตลอดทั้งวัน นอกจากนี้ ยังมีการจัดกิจกรรมการละเล่นพื้นบ้านในชุมชนเพื่อส่งเสริมอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของชาวลาชี้  แสดงให้เห็นถึงความสามัคคีของชนเผ่าที่นี่เมื่อมีผู้คนจากกลุ่มชาติพันธุ์อื่นๆมาร่วมงานเป็นจำนวนมาก"
ตามความเชื่อของชาวลาชี้ ก่อนถึงฤดูเก็บเกี่ยว ก่อนรับประทานเมล็ดข้าวใหม่ ชาวบ้านจะต้องจัดงานบุญข้าวใหม่เพื่อสักการะบรรพบุรุษ ขอบคุณฟ้าดิน เทพเจ้าที่ประทานพรให้พืชผลอุดมสมบูรณ์ นาย ลาชี้ฟอง ตำบลบ้านฝุ่ง เผยว่า"ถาดเซ่นไหว้จะต้องมีหนู นก ปลา ข้าว เป็นต้น และต้องจองคิวกับหมอผีเพื่อมาเป็นประธานพิธีของครอบครัว"

บนถาดเครื่องเซ่นไหว้ยังมีเขาควายหนึ่งคู่และขิง เพราะสำหรับชาวบ้านควายเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ มีความผูกพันกับวัฒนธรรมและความเชื่อพื้นบ้าน เขาควายใช้บรรจุเหล้าไว้ดื่ม ส่วนขิงเป็นสิ่งที่เชื่อมหยินและหยาง ซึ่งขาดไม่ได้ในงานเซ่นไหว้ต่างๆ

เมื่อเจ้าของบ้านเตรียมอาหารเซ่นไหว้แล้วเสร็จ หมอผีและเจ้าของบ้านจะจัดถาดอาหารวางไว้หน้าแท่นบูชาบรรพบุรุษ รินเหล้าและสวดภาวนาอัญเชิญเทพเจ้าและบรรพบุรุษมารับประทานข้าวใหม่ ประทานพรให้ครอบครัวมีสุขภาพแข็งแรง ผลผลิตอุดมสมบูรณ์ มีหมูมีวัวอยู่เต็มเล้าและหวังว่าฤดูกาลที่จะมาถึงจะโชคดี หลังจากเสร็จสิ้นพิธีกรรม ทุกคนในครอบครัวจะรับประทานอาหารด้วยกัน พร้อมทั้งเชิญเพื่อนบ้านมาชิมข้าวใหม่ด้วยเพื่อความเป็นสิริมงคล

กิจกรรมรื่นเริงในงานเทศกาล

สำหรับนักท่องเที่ยวที่มีโอกาสเข้าร่วมเทศกาลบุญข้าวใหม่ร่วมกับชาวลาชี้ จะได้สัมผัสประสบการณ์การละเล่นพื้นบ้านต่างๆ เช่น โล้ชิงช้า โยนลูกช่วง ชักเย่อ ตีไม้ วิ่งกระสอบ โดยชาวเผ่าลาชี้ จะเฉลิมฉลองฤดูข้าวใหม่ตามหมู่บ้านหรือตำบลตามลำดับพื้นที่ที่นาข้าวสุกก่อน คุณโด๋ มินห์ เฮือง นักท่องเที่ยวเผยว่า"ดิฉันดีใจเมื่อเห็นว่า ชุมชนเผ่าลาชี้ เป็นชุมชนที่เปี่ยมด้วยมิตรไมตรี ต้อนรับผู้มาร่วมงานอบอุ่นมาก หวังว่าความงามแห่งวัฒนธรรมของชุมชนนี้จะได้รับการรักษาให้คงอยู่ต่อไป"

เทศกาลบุญข้าวใหม่ของชุมชนเผ่าลาชี้ ถือเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ที่เป็นเอกลักษณ์ โดยชาวลาชี้ หวังว่าเทศกาลนี้จะช่วยให้คนรุ่นใหม่ได้รู้จักประเพณีอันดีงามของชนเผ่าตน ทั้งยังช่วยอนุรักษ์เพื่อไม่ให้ประเพณีดั้งเดิมสูญหายไปและส่งเสริมอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของชุมชน เทศกาลนี้ยังมีส่วนร่วมเผยแพร่ความงดงามของกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ให้แก่นักท่องเที่ยวทั้งในและต่างประเทศอีกด้วย./.