Chuyến thăm chính thức Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, được tiến hành ngay sau khi kết thúc Đại hội lần thứ XX Đảng Cộng sản Trung Quốc, nhằm khẳng định chủ trương nhất quán của Việt Nam coi trọng quan hệ với Trung Quốc là ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại, mong muốn phát triển lâu dài, ổn định, ngày càng hiệu quả, thực chất theo tinh thần nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai đảng, hai nước.
Chuyến thăm cũng khẳng định mối quan hệ đối tác, hợp tác chiến lược toàn diện giữa hai nước bước sang một giai đoạn mới, đi vào chiều sâu, hiệu quả.
Tổng thể quan hệ Việt – Trung duy trì đà phát triển ổn định, tích cực
Với nỗ lực chung của cả hai bên, quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam Trung Quốc thời gian qua về tổng thể tiếp tục duy trì đà phát triển ổn định, tích cực, đạt nhiều thành quả quan trọng trên các lĩnh vực. Về quan hệ chính trị, trao đổi, tiếp xúc cấp cao diễn ra thường xuyên với nhiều hình thức linh hoạt, góp phần quan trọng vào việc tăng cường tin cậy chính trị giữa hai Đảng, hai nước.
Đặc biệt, sau Đại hội lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam (tháng 1/2021), Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Quốc hội hai nước lần lượt có các cuộc điện đàm, hội đàm trực tuyến, đưa ra những định hướng lớn quan trọng, tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác cùng có lợi Việt Nam - Trung Quốc phát triển ổn định, lành mạnh. Hợp tác, giao lưu kênh Đảng, Ngoại giao, Quốc phòng, Công an, các địa phương biên giới và giao lưu nhân dân hai nước duy trì mật thiết. Hai bên tổ chức thành công Phiên họp lần thứ 14 Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam-Trung Quốc (tháng 7/2022).
Hợp tác kinh tế, thương mại duy trì phát triển ổn định. Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc Phạm Sao Mai cho biết: "Trung Quốc tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất và thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam, trong khi Việt Nam tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN và đối tác lớn thứ 6 của Trung Quốc trên thế giới. Xuất khẩu hoa quả của Việt Nam sang Trung Quốc có tiến triển mới, trong đó sầu riêng chính thức là loại quả thứ 10 được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc từ tháng 07/2022."
Về đầu tư, 9 tháng đầu năm, Trung Quốc đứng thứ 4/97 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Trung Quốc xếp thứ 6/139 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Đáng chú ý, trong hợp tác phòng chống dịch COVID-19, Trung Quốc là một trong những nước cung cấp vaccine nhiều nhất, đóng góp hiệu quả cho công tác phòng chống, kiểm soát dịch bệnh tại Việt Nam.
Về biên giới lãnh thổ, hai bên đã phối hợp chặt chẽ triển khai thực hiện các văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc, tăng cường quản lý an ninh, an toàn khu vực biên giới; đạt được nhận thức chung về kiểm soát bất đồng, duy trì hòa bình, ổn định trên biển phù hợp với Luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, đồng thời tích cực thúc đẩy các cơ chế đàm phán về các vấn đề trên biển, thực hiện hiệu quả DOC, thúc đẩy tiến trình tham vấn COC. Ngoài ra, hai bên cũng tích cực phối hợp tại các diễn đàn đa phương, nhằm thúc đẩy hòa bình, ổn định và hợp tác tại khu vực và trên thế giới, phát huy vai trò trung tâm của ASEAN, tuân thủ Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế.
Tuy nhiên, do tác động tiêu cực của dịch bệnh COVID-19, hợp tác giữa Việt Nam với Trung Quốc vẫn còn tồn tại một số khó khăn như thông quan hàng hóa tại cửa khẩu có lúc chưa thông suốt, các chuyến bay thẳng chưa được khôi phục bình thường… Mặc dù vậy, hai bên vẫn duy trì trao đổi thẳng thắn qua nhiều kênh nhằm tìm kiếm các biện pháp tháo gỡ.
Chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới Trung Quốc mang ý nghĩa đặc biệt
Trên đà quan hệ hai nước đang tiến triển hết sức tốt đẹp như vậy, chuyến thăm tới Trung Quốc của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng mang ý nghĩa đặc biệt. Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc Phạm Sao Mai khẳng định: "Đây là chuyến thăm song phương chính thức đầu tiên của Lãnh đạo cấp cao Đảng, Nhà nước Việt Nam tới Trung Quốc kể từ sau khi bùng phát đại dịch COVID-19, là chuyến thăm nước ngoài đầu tiên của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sau Đại hội XIII và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng là nhà Lãnh đạo cấp cao nước ngoài đầu tiên thăm Trung Quốc sau Đại hội XX của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, dịch bệnh COVID-19 đã và đang tác động tiêu cực, nhiều chiều tới tình hình chính trị, kinh tế toàn cầu, chuyến thăm lần này có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc thúc đẩy và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Việt Nam-Trung Quốc, củng cố tin cậy chính trị giữa hai Đảng, hai nước, góp phần đưa quan hệ song phương bước sang giai đoạn phát triển mới."
Cách đây 5 năm, sau khi Đại hội Đảng XIX của Trung Quốc thành công tốt đẹp, Tổng bí thư Tập Cận Bình cũng đã chọn Việt Nam cho chuyến thăm nước ngoài đầu tiên của mình. Đây là sự thể hiện truyền thống tăng cường giao lưu cấp cao giữa hai Đảng, hai nước sau đại hội, cũng là minh chứng cho mối quan hệ Việt-Trung vượt lên trên quan hệ song phương thông thường và có ý nghĩa chiến lược quan trọng.
Chính vì vậy, chuyến thăm chính thức Trung Quốc lần này của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng góp phần mở rộng và nâng cao hiệu quả quan hệ giữa hai Đảng, làm định hướng cho quan hệ hai nước, thúc đẩy mở rộng và nâng cao hơn nữa hiệu quả hợp tác trên các lĩnh vực, nhất là kinh tế-thương mại, phối hợp xử lý kịp thời các vấn đề nảy sinh trong hợp tác, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương…
Với lợi thế, tiềm năng, nhu cầu và thành tựu hiện tại của quan hệ song phương, cùng với quyết tâm và nỗ lực chung của hai Đảng, hai nước và nhân dân hai nước, quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc sẽ bước vào giai đoạn phát triển mới với nền tảng hữu nghị, hợp tác vững chắc hơn.