(VOV5) - Sau một lần bị trì hoãn, ngày 21/2, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe có chuyến thăm 3 ngày tới Mỹ nhằm củng cố quan hệ với đồng minh chiến lược này. Chuyến thăm với nhiều nội dung quan trọng không chỉ cụ thể hoá quan hệ Nhật - Mỹ trong nhiệm kỳ mới của Thủ tướng Shinzo Abe và Tổng thống Mỹ Barak Obama mà còn có ảnh hưởng không nhỏ tới khu vực Đông bắc Á đang có nhiều xáo trộn.

Ảnh minh họa (nguồn: internet)

Hành trang mà Thủ tướng Shinzo Abe mang tới Mỹ là khả năng Tokyo tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình dương (TPP), tăng cường quan hệ an ninh, kinh tế Nhật - Mỹ và tất nhiên không thể thiếu vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên, nhất là sau khi CHDCND Triều Tiên vừa tiến hành thử hạt nhân lần thứ 3. Theo đó, trong thời gian thăm Mỹ, Thủ tướng Shinzo Abe sẽ có cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Barak Obama và Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida sẽ gặp người đồng cấp John Kerry. Ngoài ra, ông Shinzo Abe cũng có bài phát biểu tại Washington về các chính sách kinh tế nhằm khôi phục tăng trưởng của Nhật Bản và xử lý vấn đề giảm phát kéo dài. Phát biểu trước chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Shinzo Abe, Thư ký báo chí của Tổng thống Obama cho biết Tổng thống đang trông đợi các cuộc thảo luận với Thủ tướng Abe sẽ đi sâu vào các vấn đề song phương, khu vực và toàn cầu, gồm cả hiệp ước an ninh Mỹ - Nhật, các vấn đề kinh tế và thương mại. Tuy nhiên, theo nhận định của giới phân tích, nhiều khả năng cuộc thử nghiệm hạt nhân của CHDCND Triều Tiên vừa qua mới là chủ đề bao trùm lên cuộc đàm phán giữa hai nhà lãnh đạo. Và vấn đề này sẽ dễ dàng đạt được sự đồng thuận giữa 2 bên trong chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Nhật dựa trên các tín hiệu tích cực đã được Tokyo và Washington phát đi trước đó. Trong cuộc điện đàm ngày 13/2, Tổng thống Barak Obama và Thủ tướng Shinzo Abe đã thống nhất hợp tác trong những hành động cứng rắn hơn để đối phó với CHDCND Triều Tiên, trong đó có thể bao gồm một Nghị quyết mới về tăng cường trừng phạt đối với Bình Nhưỡng. Tổng thống Mỹ cũng tái khẳng định Mỹ vẫn kiên định trong các cam kết quốc phòng với Nhật Bản, bao gồm cả việc mở rộng hoạt động của lá chắn hạt nhân của Mỹ. Nhiều khả năng, trong cuộc gặp tại Washington lần này, hai bên còn thảo luận thêm về sự phối hợp quản lý dòng tiền từ các thị trường tài chính quốc tế đổ vào Bình Nhưỡng.


Việc tăng cường hợp tác song phương Nhật - Mỹ cũng được nhận định sẽ đạt được sau chuyến công du này của người đứng đầu nội các Nhật Bản, sau một thời gian bị ngưng trệ dưới thời chính quyền tiền nhiệm. Còn nhớ, sau cuộc bầu cử Hạ viện tháng 12 vừa qua, Thủ tướng Shinzo Abe đã nhấn mạnh trọng tâm chiến lược đối ngoại của Chính phủ Nhật là tăng cường quan hệ với Mỹ trên cả lĩnh vực an ninh và kinh tế. Và trong khuôn khổ chuyến thăm Mỹ hồi trung tuần tháng 1 vừa qua của Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida, cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton cũng khẳng định sự cần thiết phải làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đồng minh Mỹ-Nhật trong thời gian tới.


Nếu như Tokyo và Washington khá dễ dàng thống nhất được lập trường về việc cần tăng cường biện pháp trừng phạt CHDCND Triều Tiên cũng như tăng cường hợp tác về vấn đề an ninh thì hai bên còn bất đồng sâu sắc liên quan đến việc Nhật Bản tham gia hay không đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Đây cũng chính là khó khăn trong chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Nhật. Theo giới phân tích, ông Abe hiểu rằng cần phải tỏ thái độ tích cực với TPP để giành được sự tin cậy của chính quyền Barak Obama. Nhưng tại Nhật Bản, đây là bài toán không đơn giản. Hiện nhiều nghị sỹ trong và ngoài đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền phản đối TPP do lo ngại hiệp định này sẽ ảnh hưởng đến thị trường nông sản Nhật, đặc biệt đối với mặt hàng gạo và thịt gia súc. Trước chuyến thăm Mỹ vài tuần, Nhật Bản đã phần nào chấp nhận điều kiện tiên quyết do Mỹ đặt ra trước khi nước này tham gia các cuộc đàm phán TPP bằng cách nới lỏng quy định hạn chế nhập khẩu thịt bò Mỹ, có hiệu lực từ khi bắt đầu xuất hiện bệnh bò điên cách đây cả một thập kỷ. Tuy nhiên, với Mỹ, xem ra thiện chí này là chưa đủ. 


Chuyến thăm Mỹ đầu tiên sau khi nhậm chức của Thủ tướng Shinzo Abe trong bối cảnh quan hệ hai nước còn có một số bất đồng nhưng vẫn được kỳ vọng sẽ hâm nóng liên minh Nhật - Mỹ, vốn bị nguội lạnh dưới thời chính quyền tiền nhiệm./.