Phó Chủ tịch Hiệp hội Bánh đậu xanh Hải Dương Nguyễn Đình Giang tại khu vực sản xuất của Công ty Gia Bảo

Bánh đậu xanh Hải Dương bắt đầu được nhiều người biết đến khoảng hơn 100 năm nay và gắn liền với câu chuyện về vua Bảo Đại (1913-1997). Theo các cụ cao tuổi kể lại: Một lần, vua Bảo Đại đến thăm vùng đất Xứ Đông, người dân nơi đây đã dâng lên một loại bánh làm từ đỗ xanh, đường, mỡ. Vua ăn thấy rất ngon và khen bánh có hương vị nhẹ nhàng, ngọt, mịn và rất phù hợp khi uống trà. Vua Bảo Đại sau khi về cung đã ban sắc lệnh khen bánh Đậu xanh Hải Dương và cho in hình “Rồng Vàng”, biểu tượng Uy quyền của Vua, trên hộp bánh. Từ đó bánh Đậu xanh Hải Dương có tên mới là: “Bánh Đậu xanh Rồng vàng Hải Dương”. Cái tên đó cho đến nay vẫn là thương hiệu riêng của Hải Dương để phân biệt với các loại bánh Đậu xanh ở các tỉnh khác.


Ông Nguyễn Đình Giang, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bánh đậu xanh Hải Dương, cho biết: “Sau ngày đất nước thống nhất, năm 1975, những người làm bánh đậu xanh bắt đầu khôi phục lại nghề truyền thống làm bánh của Hải Dương. Từ năm 1980, Hải Dương có khoảng 80 cơ sở sản xuất bánh đậu xanh. Giờ chúng tôi kế thừa nghề truyền thống này và giữ chất lượng nhưng cải tiến công nghệ sản xuất, thế nên bánh ngày xưa chỉ dể được 1 tuần hoặc nửa tháng nhưng giờ nếu để chỗ mát có thể được một năm.”


Làm ra một chiếc bánh đậu xanh không quá cầu kỳ nhưng bên trong lại chứa đựng những bí quyết gia truyền độc đáo về chất lượng đặc biệt của món đặc sản miền quê Bắc Bộ. Những nguyên liệu để làm bánh đậu xanh như đường, mỡ hoặc dầu ăn phải được lựa chọn kỹ càng. Ông Lương Xuân Hát, Quản đốc phân xưởng, Công ty Bánh đậu xanh Gia Bảo, cho biết: Tuy ít thành phần nguyên liệu nhưng khi làm bánh rất khó, thường thì khi sản xuất cần đậu xanh, đường kết tinh, mỡ lợn, tinh dầu của hoa bưởi, tinh dầu dừa. Các nguyên liệu này sẽ được trộn lẫn với nhau theo một tỷ lệ nhất định. Nếu dùng mỡ lợn để làm bánh thì phải chọn mỡ tươi ngon, rán nhỏ lửa cho mỡ trong và thơm. Mỡ rán khéo là loại mỡ vừa độ lửa, nếu mỡ rán quá già, bánh sẽ có mùi khét và  nếu mỡ quá non bánh sẽ mất mùi thơm và vị ngậy: “Ngay từ đầu vào, nguyên liệu được quản lý rất chặt chẽ. Nguyên liệu như đậu xanh, đường đều phải rõ xuất xứ, đảm bảo chất lượng, yêu cầu của công ty. Khi đưa vào kho là được bảo quản. Đậu xanh hạt phải là đều, chín già, không mốc, chọn được loại đậu xanh lòng vàng là tốt nhất, làm bánh sẽ rất thơm ngon. Đậu xanh được đưa vào rang trong một dây truyền hiện đại, bảo đảm sạch, ko lẫn cát. Rang xong sẽ tách vỏ, nghiền thành bột và trộn với các nguyên liệu khác để làm bánh.”

Hiện nay, bánh đậu xanh Hải Dương đã được xuất khẩu ra nhiều nước trên thế giới và được người tiêu dùng ưa chuộng. Ông Nguyễn Đình Giang, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bánh đậu xanh Hải Dương, cho biết: “Để xuất khẩu, chúng tôi luôn cải tiến kỹ thuật để nâng cao chất lượng sản phẩm. Ngay người lao động cũng luôn được tập huấn an toàn thực phẩm. Trước thị hiếu của người tiêu dùng trong nước và quốc tế rất cần đến mẫu mã, chúng tôi luôn cải tiến cho phù hợp với nhu cầu. Ngoài ra chúng tôi đa dạng hóa sản phẩm bằng cách sản xuất thêm bột đậu xanh, bột đậu nành ăn liền.”

Đóng gói sản phẩm

Hiện nay, bánh đậu xanh Hải Dương trở thành  món quà quê hương tặng cho người thân, bạn bè mỗi dịp lễ, tết. Rất nhiều người Việt Nam và những con người Hải Dương sinh sống ở nước ngoài, mỗi lần về thăm quê đều không quên mang theo hộp bánh đậu xanh làm quà. Những du khách có dịp ghé qua Hải Dương đều muốn thưởng thức món bánh thơm ngon này và chắc chắn không quên mua về làm quà cho người thân. Anh Trần Mạnh Hà, quê Hải Phòng, hiện đang làm việc tại Đài Loan, Trung Quốc, chia sẻ: “Mỗi lần về quê tôi đều mua bánh đậu xanh làm quà cho mọi người bên đó. Anh chị bên đó còn gửi tiền về mua gửi sang. Bánh kẹo bên đó tuy nhiều nhưng mỗi lần ăn bánh đậu xanh luôn thấy ngon, hợp với khẩu vị.”