(VOV5) - Nhân kỷ niệm Ngày vì nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam 10/8, phóng viên Đài Tiếng nói Việt Nam phỏng vấn ông Trần Xuân Thu – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội nạn nhân chất độc da cam về công tác của Hội cũng như sự quan tâm, giúp đỡ của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là trong cuộc đấu tranh đòi công lý cho nạn nhân da cam/dioxin Việt Nam.

 

Phóng viên (PV): Thưa ông, thời gian qua các nạn nhân chất độc da cam/dioxin VN đã nhận được sự quan tâm như thế nào của Chính phủ, nhân dân trong nước và sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế?

 

Ông Trần Xuân Thu: Như chúng ta đã biết, chất độc da cam/dioxin tác động đến tất cả hệ thống cơ thể, không phải chỉ có một bộ phận nào. Chất độc da cam/dioxin làm suy giảm miễn dịch cơ thể các nạn nhân, từ đó dễ gây ra những bệnh nhiễm khuẩn. Bộ y tế Việt Nam đã khẳng định có 17 bệnh liên quan đến chất độc da cam/dioxin và đã được y tế thế giới công nhận. Tại Việt Nam, Chính phủ ngày càng có sự quan tâm cao hơn đối với các nạn nhân chất độc da cam/dioxin. Chi phí trợ cấp cho nạn nhân chất độc da cam/dioxin vào khoảng hơn 2 triệu đồng/tháng/người. Tính đến thời điểm này, Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam cũng đã kêu gọi được sự giúp đỡ khoảng 160 tỷ đồng, trong đó chiếm 20% là của cộng đồng quốc tế. Sự quan tâm của trong nước đã lớn rồi nhưng vẫn chưa đủ để bù đắp hậu quả các nạn nhân da cam/dioxin đang gánh chịu. Chúng ta kêu gọi sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế và đã được cộng đồng quốc tế lên tiếng. Các nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam luôn có rất nhiều những sát cánh đấu tranh đòi công lý, trong số đó có cả những cựu chiến binh Mỹ, Hàn Quốc, Australia, New Zealand và nhiều nước. Như vậy có nghĩa là cùng với sự quan tâm của đồng bào trong nước còn có cả bạn bè quốc tế. Có rất nhiều nước, nhiều tổ chức quốc tế đã lên tiếng yêu cầu Chính phủ Mỹ phải có trách nhiệm đối với nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam. Sự quan tâm quốc tế có tác động rất lớn tới tinh thần của các nạn nhân. Họ thấy rằng ngoài đồng bào chúng ta theo nghĩa cả truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc, giờ được cả quốc tế quan tâm.

 

PV: Vụ kiện của các nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam đối với các công ty hóa chất của Mỹ đến nay đã kéo dài gần 8 năm. Trong quãng thời gian qua, chúng ta đã rút ra được những bài học, những kinh nghiệm gì để có thể có sự tiếp tục tốt hơn trong cuộc chiến đòi công lý thời gian tới?

 

Ông Trần Xuân Thu: Cũng đã gần 8 năm từ khi đưa vụ kiện được đưa ra, chúng ta đã thu được thắng lợi, cả về mặt chính trị và nhân văn. Từ trước tới nay, Mỹ muốn lãng quên vụ này đi, nhưng chính các nạn nhân da cam của Mỹ và của các nước đã từng tham chiến đứng lên đấu tranh đòi công lý, đòi đền bù cho họ về sức khỏe. Trong bối cảnh đó, nạn nhân Việt Nam thấy vô lý, họ là người bị nặng nhất, đông nhất mà lại không được chính phủ Mỹ là người đã gây ra quan tâm đến sức khỏe của họ nên họ phải đâm đơn kiện. Thông qua vụ kiện, chúng ta muốn nói cho thế giới biết rằng hậu quả của chất độc da cam/dioxin rất nặng nề và Việt Nam yêu cầu phía Mỹ phải có trách nhiệm trong việc khắc phục hậu quả này. Chúng ta đã có tác động bước đầu  đến thái độ chính phủ Mỹ, Quốc hội Mỹ, để họ thấy rõ trách nhiệm của mình và họ đã bắt đầu tiến hành hỗ trợ nạn nhân 1 phần và thanh khiết tẩy độc môi trường, trước hết là ở Đà Nẵng. Chúng tôi đang nỗ lực để làm thế nào đưa mức độ của Mỹ quan tâm đến nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam ngang bằng với mức độ thanh khiết môi trường và vấn đề hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam phải là một vấn đề ưu tiên.

 

PV: Xin ông cho biết kế hoạch hỗ trợ các nạn nhân chất độc da cam/dioxin trong thời gian tới?

 

Ông Trần Xuân Thu: Giờ giai đoạn thăm hỏi thông thường đã qua rồi, chúng ta phải trực tiếp trong việc giúp đỡ cho sức khỏe nạn nhân, điều trị cho các nạn nhân. Ở trong nước chúng ta đã làm một số việc, như Viện quân y 103 mới đây đã tổ chức thăm khám cho 300 người và để khẳng định những bệnh tật do chất độc da cam/dioxin gây ra. Các bạn Pháp cũng rất quan tâm giúp đỡ cho những người bị dị dạng, dị tật nhưng vẫn ở phạm vi nhỏ, mới bắt đầu. Mới đây, đoàn 80 nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam cũng đã được sang khám chữa bệnh miễn phí tại Hàn Quốc.

Chúng tôi cũng đang có kế hoạch nhân rộng các trung tâm hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam/dioxin. Ngoài Thái Bình có bệnh viện 103 và một số bệnh viện khác. Nhưng đấy chỉ là 1 phương pháp thôi, còn hiện nay chúng tôi đang tìm kiếm nhiều phương pháp khác, tìm kiếm một số thuốc trong nước và ngoài nước. Ví dụ như thuốc dành cho các nhà phi công, du hành vũ trụ, họ cũng phải tiếp xúc với các tia phóng xạ, có thể giúp ích cho các nạn nhân da cam/dioxin.

 

PV: Xin cảm ơn ông!