Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và phu nhân hôm nay bắt đầu thăm chính thức Việt Nam. Chuyến thăm của Thủ tướng Shinzo Abe diễn ra trong bối cảnh quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam - Nhật Bản phát triển ngày càng mạnh mẽ, toàn diện và thực chất sau 44 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Trọng tâm chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Shinzo Abe là tăng cường hợp tác, nhất là hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, thúc đẩy phát triển mạnh mẽ, toàn diện và thực chất quan hệ Việt Nam - Nhật Bản. 

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp Thủ tướng Shinzo Abe gặp nhau trong chuyến thăm Nhật của Thủ tướng Phúc hồi tháng 5/2016.

Quan hệ Việt Nam – Nhật Bản chính thức được thiết lập vào năm 1973. Những năm gần đây, lãnh đạo hai nước thường xuyên gặp gỡ, tiếp xúc cấp cao, đem tới nhiều cơ hội hợp tác song phương trên nhiều lĩnh vực. Chuyến thăm của Thủ tướng Shinzo Abe tới Việt Nam trong hai ngày 16-17/1 lại tiếp tục khẳng định sự phát triển của mối quan hệ này. 

Nền tảng lợi ích chung vững chắc

Quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản đang ở giai đoạn tốt nhất trong lịch sử kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, có sự tin cậy cao và đạt đến khuôn khổ đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á. Lãnh đạo cấp cao hai nước duy trì thường xuyên các chuyến thăm và tiếp xúc tại các diễn đàn quốc tế và khu vực. Tháng 9/2015, nhân chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Nhật Bản, hai nước ký “Tuyên bố về tầm nhìn chung quan hệ Việt Nam-Nhật Bản”. Gàn đây nhất, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc thăm Nhật Bản và dự Hội nghị Thượng đỉnh nhóm 7 nước công nghiệp phát triển (G7) mở rộng, tháng 5/2016.

Một trong những  trụ cột chính của quan hệ Việt Nam – Nhật Bản là quan hệ kinh tế. Do cùng có đường bờ biển kéo dài, hưởng nhiều lợi ích kinh tế từ biển, hai nước có nhiều cơ hội trao đổi kinh nghiệm trong lĩnh vực này, từ đó thắt chặt và mở rộng hợp tác ra nhiều mảng khác. Nhật Bản là đối tác kinh tế hàng đầu của Việt Nam và là nước G7 đầu tiên công nhận nền kinh tế thị trường của Việt Nam, là nhà cung cấp viện trợ phát triển chính thức (ODA) số 1, nhà đầu tư lớn thứ 2 và là đối tác thương mại song phương lớn thứ 4 của Việt Nam. Hai nước có nhiều cơ chế hợp tác kinh tế song phương, tạo tiền đề cho xuất khẩu hàng hóa tăng bình quân 13,9% trong những năm gần đây. Hiện tại, Nhật Bản đang tích cực hỗ trợ Việt Nam phát triển công nghiệp trong khuôn khổ hợp tác Việt Nam-Nhật Bản đến năm 2020, tầm nhìn 2030. Ngoài trụ cột kinh tế, quan hệ Việt Nam - Nhật Bản phát triển mạnh mẽ trong nhiều năm qua trên hàng loạt lĩnh vực từ giáo dục đến nông nghiệp, du lịch, lao động, ứng phó biến đổi khí hậu, hợp tác giữa các địa phương. Hai nước hợp tác tốt tại các tổ chức và diễn đàn đa phương, như Liên hợp quốc, ASEAN, APEC, ASEM, Hội đồng nhân quyền…

Châu Á – Thái Bình Dương là khu vực tiềm ẩn nhiều bất ổn do sự đa dạng về chính trị và lợi ích của các quốc gia. Điều này khiến Nhật Bản và Việt Nam dễ dàng chia sẻ và có những quan điểm tương đồng về lợi ích. Nhật Bản có nhiều hỗ trợ đối với Việt Nam trong việc nâng cao khả năng tuần tra, phòng vệ và đảm bảo an ninh biển.

Bước củng cố quan hệ cần thiết

Chuyến thăm của Thủ tướng Shinzo Abe cho thấy quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam - Nhật Bản tiếp tục được củng cố, phát triển mạnh mẽ, toàn diện và thực chất. Chuyến thăm cũng khẳng định tình cảm, sự nhiệt thành của Thủ tướng Shinzo Abe trong việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị Việt-Nhật. Thủ tướng Shinzo Abe đã thăm Việt Nam 2 lần vào các năm 2006, 2013. Trong chuyến thăm lần này, thời gian tuy không dài nhưng thành phần đoàn tham gia là hàng chục lãnh đạo, chủ tịch các tập đoàn hàng đầu Nhật Bản trên nhiều lĩnh vực như thương mại, đầu tư cơ sở hạ tầng, giáo dục… cùng lãnh đạo nhiều địa phương của Nhật Bản mong muốn tìm hiểu cơ hội đầu tư tại Việt Nam. Thủ tướng Nhật Bản cùng các thành viên trong đoàn sẽ cùng với Thủ tướng Việt Nam, các thành viên Chính phủ và lãnh đạo các địa phương phía Việt Nam lắng nghe nhau để thấu hiểu và cùng bàn bạc, từ đó tạo điều kiện hơn nữa cho sự hợp tác giữa hai bên ngày càng thực chất, đi vào chiều sâu, có hiệu quả.