(VOV5) - Nằm ở trung tâm Thủ đô Hà Nội, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam là một trong số 7 bảo tàng quốc gia có số lượng hiện vật và số lượt khách tham quan đông nhất hiện nay. Thông qua những hiện vật gốc độc đáo, bảo tàng trở thành một trung tâm văn hoá, lịch sử, một địa điểm hấp dẫn đối với du khách trong nước và quốc tế. 

Đến thăm Bảo tàng, ông vợ chồng ông Guy Bagot, quốc tịch Australia, đứng trầm ngâm rất lâu trước bức ảnh chân dung Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong phòng trưng bày Triển lãm “Võ Nguyên Giáp – Đại tướng Tổng Tư lệnh” tại bảo tàng. Chia sẻ câu chuyện của mình, ông Guy Bagot cho biết năm 1968 -1970 ông tham chiến ở Việt Nam với quân đội Mỹ, lúc đó ông hoàn toàn không biết về sức mạnh của quân đội Việt Nam nhưng những người lính như ông thời bấy giờ luôn nhắc đến Đại tướng Võ Nguyên Giáp của Việt Nam với sự kính trọng. 

Ông Guy Bagot trong phòng trưng bày Triển lãm “Võ Nguyên Giáp – Đại tướng Tổng Tư lệnh”

Ông Bagot chia sẻ: “Bảo tàng quân đội là một tượng đài lịch sử tuyệt vời giúp tôi hiểu hơn về những năm kháng chiến của Cách mạng Việt Nam từ 1945 cho tới nay. Là một cựu chiến binh tham gia cuộc chiến tại Việt Nam năm 1968-1969, từ đó tới nay tôi chưa quay lại Việt Nam lần nào... Nhưng khi nghe tin Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua đời, tôi và vợ tôi quyết định quay trở lại VN để bày tỏ sự trân trọng của mình tới Vị đại tướng kiệt xuất này”.


Bảo tàng lịch sử quân sự Việt Nam trước đây là Bảo tàng quân đội, được thành lập từ năm 1956. Năm 1959, Bảo tàng bắt đầu mở cửa đón khách vào tham quan. Đến năm 1964, Bảo tàng được đặt tên là Viện Bảo tàng quân đội và đến năm 2002 mang tên Bảo tàng lịch sử quân đội Việt Nam. Bảo tàng hiện trưng bày khoảng 2.000 hiện vật trong tổng số 15 vạn hiện vật, tài liệu, hình ảnh trên diện tích 3200m2, tái hiện một cách sinh động lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam từ thời đại Hùng Vương đến thời đại Hồ Chí Minh, phản ánh một số trận quyết chiến, chiến lược của dân tộc trong lịch sử chống ngoại xâm, thể hiện tài thao lược, đường lối quân sự, nghệ thuật quân sự Việt Nam.

Những tư liệu trưng bày bên trong Bảo tàng

Đại tá Nguyễn Xuân Năng, Giám đốc Bảo tàng lịch sử quân sự Việt Nam, cho biết nội dung trưng bày tại Bảo tàng được chia làm 6 phần gồm: Bà mẹ Việt Nam anh hùng; Dân tộc Việt Nam anh hùng, Quân đội Nhân dân Việt Nam anh hùng; Truyền thống Quân đội Nhân dân Việt Nam; Vũ khí, công cụ sản xuất vũ khí của Việt Nam; Thế giới ủng hộ Việt Nam kháng chiến và Quan hệ giữa Quân đội Nhân dân Việt Nam với quân đội các nước. Theo Đại tá Nguyễn Xuân Năng: “Một yếu tố thu hút khách tham quan là Bảo tàng nằm trong khuôn viên của một di tích lịch sử, đặc trưng gắn liền với Thủ đô là Cột cờ Hà Nội. Đây cũng là Bảo tàng duy nhất trong hệ thống bảo tàng Việt Nam trưng bày các hiện vật khối lớn, các vũ khí, phương tiện chiến tranh của cả VN và đối phương ở ngoài trời. Khách quốc tế rất quan tâm đến các sự kiện lớn như Chiến thắng Điện Biên Phủ và Chiến dịch Hồ Chí Minh. Hiện Bảo tàng đang lưu giữ hai sa bàn về hai chiến dịch lớn này và được biên dịch, trình bày bằng 6 thứ tiếng, nên được du khách đánh giá cao”.

Một phối cảnh trưng bày ngoài trời tại Bảo tàng

Hơn nửa thế kỷ xây dựng và phát triển, công tác trưng bày, tuyên truyền của Bảo tàng luôn được chú trọng. Hệ thống trưng bày được đổi mới, nâng cao cả về quy mô, nội dung và hình thức. 10 năm gần đây, Bảo tàng đã xuất bản 30 đầu sách, tổ chức liên tiếp 70 cuộc triển lãm tại viện. Mỗi năm, các đoàn nghiên cứu của Bảo tàng sưu tầm được khoảng 500-600 hiện vật chưa kể trong 2 năm 2009-2010, sau “Cuộc vậ động sưu tầm và giới thiệu những kỷ vật kháng chiến” Bảo tàng nhận được hơn 10 nghìn hiện vật của các cựu chiến binh, du khách trong và ngoài nước tặng cho bảo tàng. Đại tá Nguyễn Xuân Năng cho biết: “Hiện Bảo tàng đang trưng bày 2 bảo vật quốc gia, trong 30 Bảo vật quốc gia được công nhận. Một là chiếc máy bay MIG 21, số hiệu 5121, do Anh hùng phi công Phạm Tuân lái tham gia trận Điện Biên Phủ trên không năm 1972 và bắn rơi chiếc may báy B52 của Mỹ. Hai là chiếc xe tăng số hiệu 843, đây là chiếc xe tăng húc đổ cổng phụ Dinh Độc Lập ngày 30/4/1975… Đặc biệt phần Trưng bày về vũ khí thô sơ tự tạo của quân dân Việt Nam được khách tham quan, nhất là khách nước ngoài, chú ý. Du khách nước ngoài đến tham quan phần trưng bày này cho biết: Khi chưa đến bảo tàng, họ không thể hình dung được một đất nước nhỏ bé, nghèo và không được trang bị vũ khí hiện đại như Việt Nam lại đánh thắng được Pháp và Mỹ… nhưng khi xem xong thì phần nào đã hiểu được tại sao Việt Nam lại chiến thắng như vậy.”

Xe tăng số hiệu 843 đã húc đổ cổng phụ Dinh Độc Lập ngày 30/4/1975

Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam đã đón hơn 17 triệu lượt khách tham quan trong đó khoảng 50% là các đoàn khách quốc tế đến từ 150 nước trên khắp thế giới. Chị Nguyễn Thị Lan Hương, Cán bộ phòng Trưng bày – Tuyên truyền, cho biết: “Có rất nhiều đoàn khách quốc tế đến tham quan bảo tàng nhưng ấn tượng nhất của tôi là khi Đoàn Nam phi đến thăm bảo tàng. Khi được nghe giới thiệu về chiến dịch Điện Biên Phủ, họ cho biết Nam Phi rất ấn tượng về chiến thắng này của Việt Nam và chiến thắng này đã giúp nhân dân Nam Phi nói riêng và người dân Châu Phi nói chung, đứng dậy dành được độc lập cho mình”.


Nhằm đáp ứng nhu cầu trưng bày, tham quan của du khách cùng với khối lượng hiện vật lớn muốn giới thiệu với công chúng, Bảo tàng đang triển khai và trình Bộ Quốc phòng xây dựng dự án Bảo tàng lịch sử Việt Nam mới, với nhà trưng bày hiện đại cùng khuôn viện rộng hơn. Khi đưa vào sử dụng, Bảo tàng lịch sự quân đội Việt Nam mới sẽ giúp du khách trong và ngoài nước hiểu rõ hơn về đất nước, con người Việt Nam; về tầm vóc, sức mạnh của quân đội nhân dân Việt Nam./.