Nghe âm thanh bài tại đây:
Ngày 30/04/1975, tin Việt Nam giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước được nhân dân trên toàn thế giới biết đến đầu tiên qua làn sóng Phát thanh Đối ngoại của Đài Tiếng nói Việt Nam. 50 năm sau, cũng chính những người làm phát thanh đối ngoại đã truyền tải không khí sôi nổi, hào hùng trong ngày hội non sông đến với thế giới và lan tỏa với bạn bè quốc tế thông điệp về “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một”.
 Những ngày tháng 4 lịch sử, sảnh chính của Ban Đối ngoại – Đài Tiếng Nói Việt Nam – rực rỡ cờ hoa. Ảnh: VOV5/Lệ Chi |
Cuối giờ sáng 30/04, tôi và bà Trịnh Thị Ngọ từ Quán Sứ sang Bà Triệu để thu chương trình cho buổi phát thanh tiếng Anh lúc 5 giờ chiều. Đang đọc dở bản tin hằng ngày thì ở bên ngoài dừng hết cả lại, báo tin là vừa nhận được tin giải phóng Sài Gòn. Mọi người bỏ hết công việc, chạy ra ngoài, ôm nhau khóc, cười, sướng lắm. Sau khi Ban biên tập có tin chính thức, 2 chị em tôi lại vào đọc để thu cho buổi phát chiều. Chị Ngọ là người mở đầu bản tin. Hôm đấy đọc bản tin tự nhiên có cảm giác khác lạ lắm.
 Ông Trịnh Hữu Tuấn (Trịnh Lữ), cựu phát thanh viên tiếng Anh. Ảnh: VOV5/Mai Phương |
Được vinh dự là một trong hai phát thanh viên tham gia đọc bản tin chiến thắng bằng tiếng Anh trên sóng phát thanh đối ngoại trong ngày 30/04/1975 là kỷ niệm không thể nào quên đối với ông Trịnh Hữu Tuấn (Trịnh Lữ), cựu phát thanh viên tiếng Anh, Chương trình Phát thanh Đối ngoại của Đài Tiếng nói Việt Nam, nay là Ban Đối ngoại (VOV5). Vào thời điểm đó, rất đông cán bộ, phóng viên tập trung ở trụ sở Ban Đối ngoại tại 45 Bà Triệu để nghe tin tức chiến thắng từ mặt trận gửi về.
Tại các phòng biên tập, không ngớt tiếng đánh máy chữ và chuông điện thoại reo. Phát thanh viên chạy qua, chạy lại giữa phòng thu và phòng biên tập để kịp thay đổi chương trình. Công việc căng thẳng và vất vả nhưng mọi người đều vui vẻ và phấn khởi vì biết mình đang đóng góp công sức nhỏ bé vào một sự kiện chấn động thế giới: đất nước Việt Nam đã thống nhất, non sông liền một dải.
Và khi nghe tin chiến thắng, các biên tập viên, phát thanh viên đã hò reo vui mừng, các chuyên gia nước ngoài đang làm việc tại Ban cũng xúc động, hân hoan, bắt tay ôm hôn các biên tập viên xung quanh.
Vào thời khắc đó, cách nửa vòng trái đất, ở Cuba, tin chiến thắng ngày 30/04 cũng được các phát thanh viên là bà Joan Gandini (người Italia) và ông Robert David Cohen (người Mỹ), 2 cộng tác viên của Ban Biên tập đối ngoại, đọc trên Đài Phát thanh Quốc tế La Havana, Cuba.
 Không khí làm việc bận rộn tại các phòng/chương trình Ban Đối ngoại hôm nay, hướng về kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Ảnh: VOV5/Lệ Chi |
Tròn 50 năm sau, ngày 30/04/2025, ngày hội lớn của đất nước lại diễn ra với nhiều hoạt động ý nghĩa, như: các cuộc tọa đàm về chiến thắng lịch sử mùa Xuân năm 1975, các cuộc gặp gỡ nhân chứng lịch sử tham gia các chiến dịch, các chương trình văn hóa – nghệ thuật, triển lãm… Điểm nhấn là lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước mà người Việt đồng lòng gọi là concert quốc gia.
Chuẩn bị cho đợt tuyên truyền đặc biệt về đại lễ lần này, từ vài tháng trước sự kiện, Ban Đối ngoại đã lên kế hoạch chi tiết với những phần việc cụ thể được phân công cho các bộ phận nội dung, biên dịch, nội dung số. Hơn 100 phóng viên, biên tập viên trong Ban đồng loạt tham gia sản xuất các chương trình, tin, bài phục vụ ngày hội lớn lần này.
 Nhà báo Đặng Mai Phương (ngoài cùng, bên phải), Phó trưởng phòng Tiếng Anh, phổ biến nội dung tuyên truyền phát thanh. Ảnh: VOV5/Lệ Chi |
Tại phòng tiếng Anh cũng như nhiều phòng biên dịch, như: Pháp, Nga, Tây Ban Nha, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia, Lào, Campuchia và phòng Việt Kiều, các biên dịch viên hối hả nhận tin, dịch tin. Các chuyên gia hiệu đính cẩn trọng rà soát từng chi tiết, câu từ.
Trong phòng thu, không khí làm việc cũng rất khẩn trương… để đảm bảo 13 chương trình lên sóng phát thanh và đăng tải trên trang web vovworld.vn những thông tin nhanh nhất, chính xác nhất và hấp dẫn nhất về không khí của ngày hội non sông.
 Sát sao từng công đoạn để không bỏ sót những nội dung tuyên truyền quan trọng. Ảnh: VOV5/Lệ Chi |
Nhà báo Đặng Mai Phương, Phó trưởng phòng Tiếng Anh, cho biết: "Ở phòng tiếng Anh, việc trực tin, bài theo dòng sự kiện chúng tôi đã bố trí biên tập viên và người hiệu đính để tất cả những nội dung đưa trên trang web vovworld.vn đảm bảo đúng tuyên truyền. Việc dựng bài và dựng chương trình đặc biệt cho ngày 30/04, chúng tôi cố gắng làm cuốn chiếu, có nghĩa là cứ có tin bài ra thì phải người hiệu đính, hiệu đính xong chuyên gia nước ngoài, hiệu đình chuyên gia Việt Nam và đi đọc. Giờ đọc được chúng tôi tận dụng để làm sao tin bài vừa kịp thời, vừa đúng lúc, phải đảm bảo chính xác, không để sai sót xảy ra trên sóng cũng như trên trang web vovworld.vn".
Các tin, bài thời sự được cập nhật thường xuyên, việc thu, dựng chương trình cũng được thực hiện liên tục… Cùng với đó, các phóng viên của Ban Đối ngọai cũng tỏa đi tác nghiệp nhiều nơi, từ các tỉnh, thành, nơi gắn với những chiến công lẫy lừng làm nên chiến thắng lịch sử mùa Xuân năm 1975 cho tới quần đảo Trường Sa, vùng biển đảo xa xôi của Tổ quốc, để phản ánh không khí sôi nổi trong ngày hội lớn.
Nhiều sản phẩm báo chí chất lượng đã được sản xuất, trong đó có chuỗi tác phẩm của chương trình Việt kiều, như: Phỏng vấn cựu phóng viên Anh Trang, nguyên phóng viên ban miền Nam, Chương trình Việt kiều, về thời khắc đón nhận và đọc tin Dương Văn Minh đầu hàng; Tọa đàm với sự tham gia của 3 thế hệ trong gia đình kiến trúc sư Nguyễn Hữu Thái, nhân chứng lịch sử chứng kiến và dẫn chương trình Dương Văn Minh đọc lời đầu hàng ngày 30/4/1975; Tọa đàm với các kiều bào, những người trở về góp sức vào niềm vui chiến thắng…
Trong guồng quay công việc khẩn trương, tất cả các phóng viên, biên tập viên của Ban Đối ngoại đều nỗ lực hết mình với mong muốn truyền tải không khí hào hùng của ngày hội non sông từ Việt Nam tới bạn bè quốc tế, thính giả năm châu.
Ngoài các tin, bài hằng ngày, Ban Đối ngoại cũng chuẩn bị chương trình đặc biệt phát trong ngày 30/04. Chương trình làm nổi bật ước mơ thống nhất đất nước, truyền đi thông điệp đồng tâm, đồng lòng của người dân trong bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước. Đặc biệt, làm nổi bật thông điệp của Tổng Bí thư Tô Lâm là: Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một. Nhà báo Nguyễn Hồng Vân, Trưởng phòng Thư ký biên tập, bộ phận sản xuất chương trình, chia sẻ: "Trong ngày 30/04, chúng tôi đã sản xuất nội dung phát thanh đặc biệt với chủ đề “Đường đến hòa bình”. Nội dung phù hợp với góc độ tuyên truyền đối ngoại, cho thấy dân tộc Việt Nam là dân tộc yêu chuộng hòa bình, đồng thời làm nổi bật thông điệp đoàn kết “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một”. Cả dân tộc đoàn kết, đồng lòng đấu tranh vì hòa bình. Để có cái nhìn khách quan, chúng tôi cũng đưa vào chương trình các phóng sự người nước ngoài nói về hòa bình của Việt Nam, về sự phát triển mà Việt Nam đạt được sau chiến thắng 30/04. Cũng trong ngày 30/04, chúng tôi bố trí các kíp trực ngay từ sáng sớm để cập nhật tin diễu binh, diễu hành theo từng khung giờ nhằm luôn có thông tin mới nhất trên sóng phát thanh và trên trang web của Ban Đối ngoại."
Không chỉ trên sóng phát thanh, các nội dung tin, bài cũng được kịp thời cập nhật, đăng tải trên trang web vovworld.vn. Biên tập viên Nguyễn Lệ Chi, bộ phận nội dung số, chương trình Việt kiều, cho biết: "Đội ngũ làm nội dung số chúng tôi luôn trong tâm thế sẵn sàng để truyền tải tốt nhất những thông tin về lễ diễu binh, diễu hành nhân kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước trên nền tảng số. Sáng 30/04, chúng tôi tường thuật trực tiếp trên trang web vovworld.vn cũng như liên tục cập nhật những hình ảnh và clip về lễ diễu binh, diễu hành sớm nhất, theo kịp diễn tiến sự kiện để các chương trình của Ban Đối ngoại kịp dịch, đăng tải để truyền tải đến bạn bè thế giới những hình ảnh mới nhất, đẹp nhất về ngày hội thống nhất từ Việt Nam. Trước đó, từ tháng 3 đến nay, hằng tuần, chúng tôi đều đặn sản xuất các phóng sự ảnh, video clip với các đề tài liên quan đến ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, như: “Ký ức Ngày Thống nhất” – Hồi tưởng một chặng đường lịch sử; Triển lãm Mỹ thuật 50 năm Ngày Thống nhất đất nước – Dấu ấn lịch sử qua sắc màu nghệ thuật; Những hiện vật gắn với trận ném bom sân bay Tân Sơn Nhất của phi đội Quyết Thắng…"
 Không chỉ trên sóng phát thanh, các nội dung tin, bài cũng được kịp thời cập nhật, đăng tải trên trang web vovworld.vn. Ảnh: VOV5/Lệ Chi |
50 năm trước, những người làm phát thanh đối ngoại tự hào khi là những người đầu tiên báo tin chiến thắng ra thế giới qua làn sóng phát thanh. Và nay, 50 năm sau, các phóng viên, biên tập viên Ban Đối ngoại sục sôi khí thế lan tỏa ngày hội thống nhất non sông, đánh thức và thúc đẩy tương lai, truyền đi thông điệp rằng “đất nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một”, cả dân tộc thống nhất đồng lòng, vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên hiện thực hóa khát vọng về một đất nước Việt Nam hòa bình, hội nhập và phát triển giàu mạnh, hùng cường.