Bản Tuyên ngôn Độc lập, do Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tại Quảng trường Ba Đình vào ngày 2/9 cách đây 78 năm, là lời tuyên bố hào hùng với thế giới về một nước Việt Nam độc lập, dân tộc Việt Nam được tự do làm chủ vận mệnh của mình. Kể từ đó, hai chữ “Độc lập”, “Tự do” trở thành kim chỉ nam trong suốt hành trình giữ nước và xây dựng đất nước của dân tộc Việt Nam 78 năm qua.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ngày 2/9/1945. Ảnh tư liệu

Tuyên ngôn Độc lập năm 1945 đã khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Mùa thu độc lập đầu tiên của đất nước (2/9/1945) đã khắc ghi chân lý: Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy.

Độc lập, Tự do là khát vọng của toàn dân tộc

Tuyên ngôn Độc lập chứa đựng những nội dung cốt lõi, có cơ sở pháp lý vững chắc để không chỉ khẳng định chủ quyền quốc gia của dân tộc Việt Nam trước thế giới mà còn mở ra một thời kỳ mới của dân tộc Việt Nam, nhân dân Việt Nam trên con đường xây dựng và phát triển, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Trong thời đại Hồ Chí Minh, Ðộc lập - Tự do không chỉ là khát vọng mà đã trở thành lẽ sống, lý tưởng phấn đấu, hy sinh mà Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng cộng sản Việt Nam và nhân dân kiên định thực hiện. Chính lý tưởng ấy, lẽ sống ấy và niềm tin được sống Ðộc lập - Tự do - Hạnh phúc trong một nước Việt Nam hòa bình, độc lập và thống nhất đã trở thành động lực để nhân dân nguyện một lòng đi theo Ðảng, làm nên thắng lợi trong cuộc chiến chống ngoại xâm và tiếp tục trong hành trình đi lên chủ nghĩa xã hội, xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Với Tuyên ngôn Độc lập, một nước Việt Nam hồi sinh sau bao mất mát, hy sinh, tiếp tục hướng đến tương lai tươi sáng, đấu tranh vì hòa bình, độc lập, tự do, dân chủ và tiến bộ xã hội. 

Ông Đỗ Đức Minh, Giảng viên cao cấp Đại học quốc gia Hà Nội, cho rằng: "Tuyên ngôn độc lập là bản hùng ca, là ánh sáng soi đường dân tộc ta từ quá khứ, đến hiện tại và mai sau. Việt Nam có vị trí địa lý hết sức đặc biệt, nằm ở bán đảo Đông Dương, trên giao lộ từ Đông sang Tây, từ Ấn Độ Dương sang Thái Bình Dương, là cửa ngõ giao thương với thế giới. Hôm nay và mai sau, vấn đề độc lập chủ quyền vẫn luôn phải giữ vững."

Độc lập, Tự do: kim chỉ nam để xây dựng đất nước

Phát huy tinh thần của bản Tuyên ngôn độc lập, từ 1 nước đói nghèo, bị tàn phá bởi chiến tranh, Việt Nam hôm nay đã tiến hành sự nghiệp đổi mới thành công. Tăng trưởng kinh tế bình quân đạt khá; quy mô và tiềm lực của nền kinh tế không ngừng tăng lên; tiến bộ, công bằng xã hội, phát triển văn hóa và công cuộc xây dựng nông thôn mới đạt được nhiều kết quả tích cực; chỉ số phát triển con người (HDI) dần được cải thiện.

Tại tòa thị chính ở Paris (Pháp), Chủ tịch Hồ Chí Minh tuyên bố quyết tâm của toàn dân tộc Việt Nam nhất định không bao giờ chịu làm nô lệ một lần nữa (tháng 9/1946). Ảnh tư liệu

Giáo sư. Tiến sỹ khoa học Vũ Minh Giang, nhìn nhận: "Những thành quả do cách mạng mang lại là hết sức to lớn. Điều đó không thể phủ nhận, vì vậy chúng ta hãy yên tâm với con đường chúng ta đang đi. Và vững tin rằng cái quan trọng nhất mà chúng ta đang hướng tới là hạnh phúc của nhân dân, vì sự phồn vinh của đất nước."

Dưới góc nhìn quốc tế, bạn bè thế giới bày tỏ sự cảm phục trước một dân tộc yêu chuộng hòa bình, thân thiện, mến khách; sự thay đổi, bứt phá của nền kinh tế; sự đóng góp của Việt Nam cho cộng đồng quốc tế. Đại sứ Cộng hòa Kazkhstan tại Việt Nam, Yerlan Baizhanov, chia sẻ: "Việt Nam là một đất nước giàu truyền thống lịch sử, truyền thống dân tộc. Khuynh hướng chủ đạo của đời sống hiên đại ở Việt Nam là khuynh hướng phát triển. Cá nhân tôi nhận thấy người trẻ Việt Nam rất năng động. Rất nhiều bạn trẻ đi học ở nước ngoài về, thông thạo ngoại ngữ…và quan trọng nhất là khuynh hướng này đã tạo ra các “trái ngọt”. Chúng tôi đã chứng kiến các kết quả tích cực ấy. Do đó, tôi hoàn toàn tin tưởng rằng trong tương lai Việt Nam sẽ ngày càng phát triển hơn nữa.

Hiện nay, Việt Nam đang hiện thực hóa mục tiêu mà nhiệm kỳ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII (năm 2021) đã đề ra cho nhiệm kỳ 2021 - 2026. Hơn 2,5 năm qua, Việt Nam vững vàng và tiếp tục đạt được những kết quả quan trọng, khá toàn diện và đáng mừng trong hành trình vượt qua các thách thức chưa có tiền lệ lịch sử.