Nâng tầm quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Ấn Độ
(VOV5) - Chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Ấn Độ Pranab Mukherjee trong các ngày từ 14-17/9-2014, theo lời mời của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, là sự kiện quan trọng trong mối quan hệ giữa Việt Nam và Ấn Độ. Chuyến thăm sẽ thúc đẩy mạnh mẽ mối quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác chiến lược sẵn có giữa hai nước.
 |
| Quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời giữa Việt Nam và Ấn Độ được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Thủ tướng Jawaharlan Nehru đặt nền móng (Ảnh tư liệu) |
Quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời giữa Việt Nam và Ấn Độ khởi nguồn từ những thập niên đầu thế kỷ 20, được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Thủ tướng Jawaharlan Nehru đặt nền móng và các thế hệ lãnh đạo cùng nhân dân hai nước dày công vun đắp. Ấn Độ tích cực ủng hộ Việt Nam trong các cuộc kháng chiến giành độc lập, thống nhất trước đây, cũng như trong sự nghiệp đổi mới và phát triển sau này. Năm 1954, Ấn Độ mở Tổng lãnh sự quán tại Hà Nội, rồi sau đó, năm 1956, Việt Nam lập Tổng Lãnh sự quán tại New Dehli. Ngày 7/1/1972, hai nước nâng quan hệ lên cấp Đại sứ.
Hiệu quả từ mối quan hệ hữu nghị truyền thống
Hiện nay, quan hệ hữu nghị truyền thống và đối tác chiến lược Việt Nam - Ấn Độ đang phát triển tốt đẹp, hai nước thường xuyên trao đổi nhiều đoàn cấp cao. Trong chuyến thăm Ấn Độ của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tháng 7/2007, hai bên ký Tuyên bố chung chính thức thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai nước. Năm 2011, quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai nước được cụ thể hóa trong chuyến thăm Ấn Độ của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, với 7 thỏa thuận hợp tác song phương. Tiếp đó, trong chuyến thăm Ấn Độ của Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân (4/2012), hai bên đã ký 9 văn kiện hợp tác về nghiên cứu và ứng dụng công nghệ nano, công nghệ sinh học, công nghệ thông tin, hải dương học, thay đổi khí hậu, Ấn Độ học, Việt Nam học, trao đổi sinh viên và giảng viên. Trong chuyến thăm của Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đến Ấn Độ tháng 11/2013, hai nước đã ra Tuyên bố chung và ký kết 8 Thỏa thuận hợp tác trên nhiều lĩnh vực.
Bên cạnh việc trao đổi các đoàn cấp cao, các cơ chế hợp tác giữa hai nước cũng được thúc đẩy mạnh mẽ trong thời gian qua như: Cơ chế ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Ấn Độ về khoa học, kỹ thuật và văn hóa, giáo dục; Cơ chế tham khảo chính trị giữa hai Bộ Ngoại giao; Cơ chế đối thoại chiến lược giữa hai Bộ Ngoại giao...
Quan hệ hợp tác mọi mặt đang được thúc đẩy
Việt Nam và Ấn độ là đối tác thương mại quan trọng của nhau. Chỉ riêng năm 2013, kim ngạch thương mại Việt Nam- Ấn độ đạt 5,23 tỷ USD (tăng 32% so với năm 2012) và nhiều khả năng sẽ đạt 7 tỷ USD vào năm 2015; hướng tới mục tiêu đạt 15 tỷ USD vào năm 2020. Việt Nam xuất khẩu sang Ấn Độ chủ yếu là điện thoại các loại và linh kiện; máy móc thiết bị. Việt Nam nhập khẩu từ Ấn Độ chủ yếu là ngô, thức ăn gia súc và nguyên liệu; dược phẩm.Quan hệ đầu tư giữa hai nước dự kiến sẽ tăng nhanh trong thời gian tới khi Tập đoàn TATA (Ấn Độ) thực hiện dự án Nhiệt điện Long Phú II trị giá 1,8 tỷ USD tại tỉnh Sóc Trăng. Tính đến nay, Ấn Độ có 73 dự án đầu tư trực tiếp tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký là 273 triệu USD. Trong 3 năm qua, Ấn Độ dành cho Việt Nam khoản tín dụng ưu đãi phát triển trị giá 19,5 triệu USD; trong đó trên 10 triệu USD cho Dự án Thủy điện Nậm Trai 4 (Sơn La). Hiện hai bên đang thảo luận các điều khoản về khoản tín dụng 100 triệu USD Ấn Độ dành cho Việt Nam.
Quan hệ hợp tác khai thác dầu khí giữa Việt Nam và Ấn Độ kể từ năm 1988 đến nay luôn đạt hiệu quả cao. Trong chuyến thăm Ấn Độ năm 2011 của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, hai bên nhất trí tăng cường hợp tác về thăm dò, khai thác năng lượng dầu khí trong đó Ấn Độ kiên trì thực hiện các dự án thăm dò và khai thác tại các lô dầu khí có tiềm năng của Việt Nam. Bên cạnh đó, hai nước cũng đã thỏa thuận, ký kết nhiều Hiệp định, thỏa thuận, bảo ghi nhớ về các lĩnh vực, nghiên cứu khoa học và kỹ thuật nông nghiệp, đi lại của công dân hai nước; Hiệp định về dẫn độ, nghiên cứu và đào tạo trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản, hợp tác về khai thác dầu khí...
Từ nhiều năm nay, Ấn Độ tích cực giúp Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trên nhiều lĩnh vực như công nghệ thông tin, kinh tế, luật, tiếng Anh... thông qua khoảng 150 suất học bổng ngắn hạn và dài hạn. Ấn Độ đã mở Trung tâm đào tạo tiếng Anh tại thành phố Đà Nẵng; Trung tâm đào tạo tiếng Anh tại Học viện Quốc phòng và đang thúc đẩy mở Trung tâm Văn hóa Ấn Độ tại Hà Nội trong năm nay. Hai nước gia hạn Chương trình giao lưu văn hóa, tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật sôi nổi kỷ niệm Năm hữu nghị Việt Nam - Ấn Độ 2012 và tổ chức thành công Tuần lễ Festival Ấn Độ tại Việt Nam với nhiều hoạt động như Lễ hội ẩm thực, lễ Phật giáo, giao lưu nghệ thuật... trong năm 2013.
Trong chuyến thăm của Tổng thống Ấn Độ Pranab Mukherjee đến Việt Nam lần này, hai bên sẽ cùng rà soát việc triển khai các kết quả đạt được trong các chuyến thăm của Lãnh đạo cấp cao hai nước, đặc biệt là các chuyến thăm Ấn Độ của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tháng 10/2011 và chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tháng 11/2013. Theo chương trình, nhiều văn kiện sẽ được ký kết trong chuyến thăm Việt Nam lần này của Tổng thống Ấn Độ là sự cụ thể hóa tầm mức mới của mối quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác chiến lược giữa hai nước trong tương lai./.