Nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Thủ tướng Australia Anthony Albanese sẽ thăm chính thức Việt Nam từ ngày mai (3/6). Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của Thủ tướng Anthony Albanese tới Việt Nam kể từ khi nhậm chức tháng 5 năm ngoái và chỉ 2 tháng sau chuyến thăm cấp Nhà nước của Toàn quyền Australia David Hurley tới Việt Nam.

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp Thủ tướng Australia Anthony Albanese bên lề Hội nghị cấp cao ASEAN tại Campuchia vào năm 2022. Ảnh: VOV

Việt Nam và Australia thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 26/2/1973. Hai nước thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện năm 2009, Đối tác toàn diện tăng cường năm 2015 và nâng cấp lên Đối tác chiến lược năm 2018. Lãnh đạo hai nước đã nhất trí về phương hướng sẽ nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào thời điểm thích hợp.

Quan hệ Đối tác chiến lược phát triển mạnh mẽ

Chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Anthony Albanese diễn ra trong bối cảnh quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Australia thời gian qua phát triển mạnh mẽ, thực chất và hiệu quả trên nhiều lĩnh vực. Năm nay cũng là năm hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973-2023).

Quan hệ chính trị Việt Nam - Australia ngày càng tin cậy, nhất là thông qua việc trao đổi các chuyến thăm, tiếp xúc cấp cao và các cấp. Nhân dịp dự lễ đăng quang của nhà Vua Anh Charles III tháng 5 vừa qua, tại London, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã gặp Thủ tướng Anthony Albanese. Trước đó 1 tháng (tháng 4), Toàn quyền Australia David Hurley thăm Việt Nam. Tới thời điểm này, đây là chuyến thăm cấp Nhà nước duy nhất của Toàn quyền David Hurley đến một quốc gia ở Đông Nam Á. Ở chiều ngược lại, vào cuối năm ngoái, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là Lãnh đạo Cấp cao đầu tiên của Việt Nam thăm Australia trong vòng 5 năm qua. Cũng trong năm ngoái, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã hai lần gặp trực tiếp Thủ tướng Australia Albanese bên lề Hội nghị Cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN, tháng 11 năm ngoái, tại Campuchia) và Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) mở rộng (tháng 5 vừa qua, tại Nhật Bản).

Thủ tướng Australia Anthony Albanese. Ảnh: Chính phủ Australia

Ngoài các cuộc tiếp xúc cấp cao giữa lãnh đạo hai nước, nền tảng quan hệ Việt Nam - Australia còn được xây dựng dựa trên 20 cơ chế hợp tác song phương được duy trì linh hoạt, trong đó có các cơ chế quan trọng như họp thường niên hai Thủ tướng, hai Bộ trưởng Ngoại giao, hai Bộ trưởng Quốc phòng và Hội nghị Đối tác kinh tế và các hợp tác giữa các địa phương. Nhờ vậy, hợp tác song phương đạt nhiều hiệu quả. Minh chứng là kim ngạch thương mại hai chiều năm ngoái đạt 15,7 tỷ USD, tăng 26,7% so với năm trước đó. Quý I năm nay, kim ngạch thương mại song phương đạt 3,41 tỷ USD. Phía Australia đã mở cửa cho quả vải, xoài, thanh long, nhãn, tôm đông lạnh của Việt Nam. Việt Nam đang thúc đẩy Australia cho phép nhập khẩu chanh leo, chôm chôm, vú sữa, dừa tươi, sầu riêng, tôm tươi nguyên con. Australia thúc đẩy Việt Nam mở cửa nhập khẩu thịt hươu, thịt kangaroo, mật ong, quả đào và xuân đào.

Australia là một trong những đối tác song phương cung cấp vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) không hoàn lại lớn nhất cho Việt Nam. Trong 50 năm qua kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, Australia đã hỗ trợ ODA Việt Nam tổng cộng 3 tỷ AUD (gần 2 tỷ USD).

Ngoài ra, quốc gia ở châu Đại Dương này còn là một trong những nước tích cực hỗ trợ Việt Nam trong công tác phòng, chống dịch COVID-19. Riêng về vaccine, Australia đã tài trợ Việt Nam 26,4 triệu liều, trở thành nhà tài trợ vaccine lớn thứ 2 cho Việt Nam.

Không chỉ ở cấp Trung ương, quan hệ hợp tác giữa các địa phương hai nước đang phát triển tốt đẹp; cho đến nay đã có 15 cặp địa phương kết nghĩa.

Mở ra nhiều cơ hội hợp tác

Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Australia Anthony Albanese là một trong những hoạt động quan trọng nhất nhân dịp kỷ niệm 50 năm 2 nước thiết lập quan hệ ngoại giao. Do đó được hai bên đặt nhiều kỳ vọng. Theo Đại sứ Việt Nam tại Australia Nguyễn Tất Thành, Thủ tướng Albanese, cũng là nhà lãnh đạo Công đảng (ALP), sẽ có cuộc tiếp kiến với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Cuộc gặp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo sẽ đặt nền móng cho quan hệ đối tác bền chặt giữa hai đảng và hai nước trong những thập kỷ tới.

Cũng trong chuyến thăm, Thủ tướng Anthony Albanese sẽ hội đàm với Thủ tướng Phạm Minh Chính về những ưu tiên hợp tác trong những lĩnh vực có tính bổ sung lẫn nhau cao, như: ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi số, phát triển xanh, năng lượng sạch, chuỗi cung ứng bền vững. Đây có thể sẽ là những trụ cột hợp tác mới để đưa quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam – Australia lên tầm cao mới. Theo Đại sứ Nguyễn Tất Thành, hai Thủ tướng dự kiến sẽ chứng kiến lễ ký một số thỏa thuận hợp tác quan trọng trong các lĩnh vực thương mại, tài chính, khoa học-công nghệ, giáo dục-đào tạo và khai trương đường bay trực tiếp mới giữa hai nước.

Diễn ra chỉ 2 tháng sau chuyến thăm cấp Nhà nước của Toàn quyền Australia, chuyến thăm của Thủ tướng Anthony Albanese thể hiện sự coi trọng của Australia trong quan hệ với Việt Nam, đúng như khẳng định của ông trong tuyên bố thông báo về chuyến thăm (ngày 30/5) rằng: Việt Nam ngày càng là một đối tác kinh tế và chiến lược quan trọng của Australia ở khu vực Đông Nam Á.