Nghe âm thanh bài viết tại đây:

Cuốn sách “Bay lên” là tuyển tập 20 truyện ngắn của 19 tác giả đến từ nhiều nước trên thế giới và đã nhận được nhiều giải thưởng uy tín như Junot Díaz, Amy Tan,  Magaret Artwood… Đặc biệt trong đó có sự hiện diện của Nguyễn Thanh Việt – nhà văn Mỹ gốc Việt đầu tiên được vinh danh với  giải thưởng Pulitzer năm 2016. Từng trang của cuốn sách như chạm vào thân phận những con người nhỏ bé nhưng mang trong mình ước vọng lớn lao. Họ đều là những con người vì cuộc mưu sinh mà phải rời bỏ quê hương, phiêu bạt nơi xứ người.

Bìa cuốn sách "Bay lên"

Dịch giả Nguyễn Phan Quế Mai chia sẻ: “Có 19 tác giả và những câu chuyện viết về thân phận của con người, dù họ là ai đi chăng nữa nhưng đọc những câu chuyện chúng ta có lẽ đều thấy mình ở trong đó. Rất nhiều câu chuyện viết về thân phận của người phụ nữ - những nạn nhân chiến tranh. Trong lời giới thiệu tôi có nói, trong những năm qua chiến tranh và xung đột vẫn xảy ra và dẫn đến sự ly tán của hàng triệu người. Tôi tập hợp những câu chuyện này với mong muốn con người sẽ yêu thương con người hơn nữa. Và tôi có một ước muốn cháy bỏng là sẽ không còn chiến tranh, xung đột trên trái đất này”

Một Helen mong mỏi tìm lại người mẹ ruột của mình trong lúc mang thai trong truyện ngắn “Những mảnh vỡ gia đình”. Một Phương luôn đau đáu “giấc mơ Mỹ” cho đến ngày chứng kiến sự thực tàn nhẫn của những người Việt ở Mỹ trong tác phẩm “Quê cha”… Có thể những con người xuất thân khác nhau, địa lý và tôn giáo khác nhau nhưng trong thế giới đầy bất ổn, mất mát này, những câu chuyện của họ không hoàn toàn nhuốm màu bi thương.

Dịch giả người Mỹ gốc Việt Nguyễn Phan Quế Mai

Các nhân vật vẫn ngời sáng sự tin yêu và hy vọng vào một tương lai tốt đẹp hơn. Dịch giả Nguyễn Phan Quế Mai nói:  “Khi đọc những câu chuyện con người trên thế giới này rất giống nhau, dù có màu da nào, có tôn giáo nào chăng nữa, chúng ta đều có mong ước cháy bỏng về sự bình an, muốn được yêu thương gia đình, muốn có được những hạnh phúc  đơn giản hàng ngày. Tôi dịch tập truyện này với ước muốn con người yêu con người nhiều hơn.”

Trong quá trình thực hiện cuốn sách này Việc khó khăn nhất có lẽ là liên hệ và được sự đồng ý của từng tác giả. Những đại diện văn học thế giới rất trân trọng bản quyền, dịch giả Nguyễn Phan Quế Mai chia sẻ, không thể có chuyện “bạn cảm thấy một tác phẩm văn học hay và cứ thế dịch và phát hành được”.

Chị kể lại: “Quyển sách Bay lên tôi đã làm việc trong thời gian 3 năm. Đây là một cuốn sách vô cùng vất vả. Tôi yêu thích những câu chuyện ngắn hay của thế giới và muốn dịch nó để giới thiệu với độc giả Việt Nam, tôi phải tìm ra địa chỉ liên lạc của những nhà văn hoặc những đại diện văn học của họ để xin phép họ được dịch. Đó là một quá trình khá là vất vả: họ phải hỏi mình là ai, mình cũng phải gửi hồ sơ của mình. Và tôi cũng thuyết phục họ là tặng toàn bộ nhuận bút – tác quyền dịch cho một chương trình học bổng – chương trình “Học bổng Ban Mai” giúp học sinh nghèo đến trường”

Học bổng Ban Mai là chương trình học bổng giúp trẻ em nghèo ở hai tỉnh Ninh Bình và Hòa Bình tiếp tục đến trường. Mục đích cao đẹp đó đã nhận được sự đồng thuận của 19 tác giả. Dường như cuốn sách ra đời đúng với mong muốn ban đầu dịch giả Nguyễn Phan Quế Mai đã từng chia sẻ “Tôi dịch tập truyện này với ước muốn con người yêu con người nhiều hơn”.