(VOV5) - Bốn thập niên đã qua kể từ ngày 30/4/1975, ngày lịch sử khép lại cuộc chiến của Mỹ tại Việt Nam. 20 năm sau ngày đó, Việt Nam và Mỹ mới bình thường hóa quan hệ trở lại. Thêm 20 năm nữa, mối quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ đã nhanh chóng phát triển về mọi mặt, đặc biệt là kinh tế và xã hội. Trên chặng đường ấy, hợp tác văn hóa, khoa học và giáo dục đã đi trước, vượt lên bối cảnh chính trị để gây dựng những tình cảm tốt đẹp giữa nhân dân hai nước.
 |
| Ảnh:baokhanhhoa.com.vn |
Hợp tác văn hóa, khoa học và giáo dục giữa Việt Nam và Hoa kỳ giờ đây tiếp tục là một trong những trụ cột của quan hệ song phương, vun đắp tâm hồn và trí tuệ cho các thế hệ tương lai của hai dân tộc. Sự hợp tác này mang thông điệp của hòa giải, hòa bình và phát triển.
Giao lưu bóng chày
Ông Phil Rognier, một cựu binh Mỹ, bộc bạch chân tình: để có thể xóa bỏ những hận thù trong quá khứ thì cách tốt nhất là “bắt tay bằng văn hóa”. Với suy nghĩ này, ông Rognier, cũng là giám đốc điều hành quỹ First Swing, một tổ chức phi chính phủ về môn bóng chày, đã mang môn bóng chày (vốn là đặc sản của văn hóa Mỹ) đến Việt Nam. Điều khiến ông bất ngờ khi lần đầu đến Việt Nam vào năm 2009 là sự đón nhận nhiệt tình của người Việt Nam không chỉ với môn thể thao này. Điều đó đã thôi thúc ông phát triển bộ môn bóng chày ở Việt Nam.Hiện First Swing đã hỗ trợ xây dựng được hơn chục câu lạc bộ bóng chày ở Việt Nam. Cứ mỗi dịp nghỉ xuân của học sinh ở Mỹ, quỹ First Swing của Phil lại đưa Câu lạc bộ Seattle Klouters sang Việt Nam để giao lưu với các trường tiểu học và trung học cơ sở. Đến trường trung học cơ sở Vinschool hay trường tiểu học quốc tế (VIP) ở Hà Nội trong những buổi giao lưu với Câu lạc bộ bóng chày Siatơ Claotơ, sẽ thấy không còn khoảng cách giữa những học sinh cách xa nhau cả nửa vòng trái đất. Huấn luyện viên Phil Rognier chia sẻ:Chúng tôi không tài trợ tiền bạc mà mang đến những quả bóng, mang đến một môn thể thao giúp tất cả các em có quãng thời gian vui vẻ bên nhau. Trẻ em Mỹ năm nào cũng đến Việt Nam và trẻ em Việt Nam cũng đã sang Mỹ trong những dịp hè để tập huấn và thi đấu. Chương trình này đã tạo ra một môi trường chung để trẻ em có thể học hỏi lẫn nhau trong một môi trường giáo dục an toàn, vui tươi và cũng không kém tính cạnh tranh. Từ đó, chúng nhận ra rằng chúng ta đều như nhau và đều hy vọng rằng thế hệ này sẽ không phải chứng kiến chiến tranh hay xung đột chính trị.
Còn đối với học sinh Mỹ, các em cũng như Phil Rognier khi lần đầu đến Việt Nam năm 2009, đều hết sức ngạc nhiên về sự đón nhận nhiệt tình của các bạn Việt Nam với môn thể thao bóng chày. Những chuyến giao lưu tại Việt Nam là cơ hội quý báu để các em có những trải nghiệm thực tế về một đất nước chỉ xuất hiện trong những trang sách sử. Ryan Young, 18 tuổi, một thành viên đội Siatơ Claotơ, cho biết: Khi tôi nói với mọi người về chuyến đi này họ đều tỏ ra ghen tị với chúng tôi. Đây là một trải nghiệm mới và thú vị. Trước đó, tất cả những gì tôi biết về Việt Nam là chiến tranh. Nhưng có bài học lịch sử nào lại không có những cuộc chiến? Giáo viên của tôi từng kể rằng em trai của thầy đã đến Việt Nam và mọi người rất thân thiện. Khi đến đây đúng là tôi đã cảm nhận được điều đó.
Không chỉ đưa học sinh Mỹ sang Việt Nam, quỹ First Swing cũng đã tổ chức đưa học sinh Việt Nam sang Mỹ để giao lưu bóng chày. Đối với các học sinh Việt Nam, tập bóng chày có thể giúp tìm hiểu thêm nền văn hóa của Mỹ.
Tăng cường hợp tác giáo dục
Những năm qua, chương trình giao lưu văn hóa-giáo dục giữa Việt Nam và Hoa kỳ không ngừng lớn mạnh. Số lượng sinh viên Việt Nam du học tại các trường đại học và cao đẳng của Mỹ ngày càng tăng. Ước tính trong năm 2014, có đến 20 nghìn học sinh - sinh viên Việt Nam sang Mỹ du học. Ngày càng có nhiều chương trình trao đổi giáo dục hay liên kết giữa các trường Việt Nam và Mỹ, kể cả bậc tiểu học. Điển hình là năm 2013, trường Phổ thông quốc tế Việt Nam (tại Hà Nội) đã đưa những học sinh đầu tiên sang Mỹ trong trường trình giao lưu học sinh với trường trung học George Washington. Chia sẻ về ý nghĩa của chương trình trao đổi giáo dục, ông Nguyễn Vinh Tâm, Chủ tịch Hội đồng quản trị trường Phổ thông quốc tế Việt Nam, cho biết:Chương trình tạo tiền đề rất tốt cho thế hệ học sinh Việt Nam cũng như học sinh Mỹ có sự hiểu biết, đoàn kết và gắn bó với nhau hơn. Theo quan điểm của tôi, chúng ta nên khép lại quá khứ, hướng tới tương lai cho các thế hệ trẻ. Khi học sinh Việt Nam hiểu về Mỹ, học sinh Mỹ rất hiểu về con người và đất nước Việt Nam thì các cháu chính là bước nối tốt cho các thế hệ sau.
Năm 2000, khi sang thăm Việt Nam, cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton có sáng kiến thành lập Quỹ giáo dục Việt Nam (VEF), để dành 5 triệu đôla mỗi năm để cung cấp học bổng cho sinh viên Việt Nam học cao học trong những ngành khoa học và sau này mở rộng ra bao gồm cả y tế cộng đồng và khoa học môi trường. 15 năm sau khi triển khai, Quỹ giáo dục Việt Nam đã tạo được một tổ hợp gồm hơn 100 trường Đại học tại Mỹ cam kết đẩy mạnh hợp tác với Việt Nam. Bà Bùi Phương Lan, chuyên gia nghiên cứu về Bắc Mỹ, nguyên cố vấn cấp cao của Quỹ giáo dục Việt Nam, cho rằng việc sinh viên 2 nước giao lưu, trao đổi giáo dục đã, đang và sẽ mở cửa cho sự hợp tác lớn giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong tương lai: Trong thời gian qua, sự giao lưu và học tập cũng như làm việc, tạo cơ hội cho người Mỹ hiểu chúng ta hơn thì tôi nghĩ đây cũng là một quá trình góp phần giúp chúng ta xây dựng sức mạnh mềm giữa 2 quốc gia đối với nhau và cũng là xây dựng niềm tin đối với nhau.
Chiến tranh đã lùi xa 40 năm. Hiện Việt Nam và Mỹ đang có một thế hệ mới, hoàn toàn không mang gánh nặng quá khứ. Chính vì thế, cách “bắt tay bằng văn hóa” của thế hệ trẻ càng làm cho việc bình thường hóa giữa hai nước diễn ra một cách nhẹ nhàng, đi sâu vào thực chất./.