Nghe âm thanh bài tại đây:

Cuộc thi “Thơ ca và Nguồn cội” đã nhận được hơn 1500 bài thơ của hơn 500 tác giả ở khắp mọi miền đất nước gửi đến, đặc biệt có nhiều nhà thơ nước ngoài nổi tiếng cũng gửi thơ đến dự thi. Ban giám khảo cuộc thi bao gồm nhà thơ Đinh Thị Như Thuý, nhà thơ Phạm Đương, nhà thơ Nguyễn Ngọc Phú, nhà thơ Nguyễn Việt Chiến và nhà văn Phạm Lưu Vũ đã chọn được những tác phẩm xứng đáng để trao giải. Ban tổ chức và Ban giám khảo cuộc thi đã công bố kết quả với 40 tác giải được trao giải thưởng.

Ba tác giả đoạt giải cao nhất cuộc thi. Từ trái qua phải: Lý Hữu Lương – Trang Thanh – Trương Xuân Thiên. Ảnh:vanvn.vn

Ba giải Nhất cuộc thi “Thơ ca & Nguồn cội” lần thứ ba được trao cho các nhà thơ Lý Hữu Lương, Trương Xuân Thiên và Trang Thanh, mỗi tác giả một chùm 3 bài thơ. Giải Nhì được trao cho 7 tác giả, mỗi tác giả 2 bài thơ bao gồm Nguyễn Hoàng Anh Thư, Châu Anh Tuấn, Nguyễn Văn Song, Lê Đình Tiến, Vũ Tuyết Nhung, Khương Thị Mến, Bùi Việt Phương. Giải C được trao cho 16 tác giả, mỗi người 1 bài thơ. Giải đặc biệt dành cho 5 tác giả đã mang lại cho thơ ca và cuộc sống một vẻ đẹp và một sức mạnh đặc biệt. Giải Cống hiến được trao cho 9 tác giả nước ngoài đã cống hiến cho Thơ ca và Hòa bình trên trái đất.

Đồng hành sát sao cùng cuộc thi từ những ngày đầu cho đến kết quả mãn cuộc, nhà thơ Nguyễn Việt Chiến, thành viên Ban giám khảo cuộc thi đánh giá: “Đã phản ánh đa dạng các cung bậc cảm xúc khác nhau đồng thời khắc họa những chiều kích phong phú của tình yêu quê hương, tình yêu con người và tình yêu nguồn cội. Thành công của cuộc thi thể hiện rõ nhất qua những tác phẩm đoạt giải với những bài thơ không chỉ chạm đến cảm xúc mà còn gieo vào lòng người những suy ngẫm sâu xa”.

Nhà thơ Lý Hữu Lương là một trong ba tác giả được trao giải Nhất cuộc thi “Thơ ca & Nguồn cội” lần thứ ba do làng Chùa tổ chức. Theo anh, điều đọng lại nhất ở cuộc thi này là giá trị tinh thần “Thơ ca & Nguồn cội” trao gửi tới thế hệ hôm nay: “Với tôi “Thơ ca & Nguồn cội” không chỉ là chủ đề một cuộc thi mà là một cách nhắc chúng ta quay lại hỏi xem mình từ đâu ra. Tôi cảm nhận rõ hai điều từ tinh thần cuộc thi đó là góp phần giữ lại tiếng nói và tri thức của từng làng, từng tộc người, từng gia đình cụ thể, những thứ mà trong cuộc sống hiện đại này tưởng chừng nhỏ bé nhưng nếu mất đi thì không sách giáo khoa hay bảo tàng nào bù lại được. Sau rốt cuộc thi đã mở ra một không gian để tiếng nói ấy đối thoại với hôm nay, với những bấp bênh, cái tôi cô đơn của người trẻ hay sự di cư của toàn cầu hóa. Nếu các cuộc thi khác thường hướng đến những chủ đề lớn lao hơn thì làng Chùa lại nhắc mọi người rằng đi đâu, viết gì hãy mang theo tiếng nói của nguồn cội, không phải để hoài cổ mà để bước vào thế giới hiện đại bằng một căn nhà ở bên trong bản thân mình”.

Chùm thơ 3 bài  của Lý Hữu Lương được trao giải Nhất gồm các bài “Ngày Mẹ sinh tôi”, “Xin về hiếu thuận với quê hương” và bài “Người gấp mình lại trong chăn”. Bài “Ngày Mẹ sinh tôi” hiển hiện rõ nét nỗi nhớ, tấm lòng với quê hương, làng bản của một người Dao giữa chốn thị thành. Bài thơ có những câu: “Tôi là một đứa trẻ/ Còn nguyên cuống rốn/ Đi đâu cũng ôm bọc rốn của mình/ Tìm đường về quê hương/ Chôn ở gốc cây muỗm núi Bàn Mai…”.

Nhà thơ Nguyễn Văn Song, giải Nhì cuộc thi, hiện đang là giáo viên tại trường THPT Phù Cừ (Hưng Yên). Là một người con của làng quê đồng bằng Bắc bộ, anh sở trường với những trang thơ lục bát viết về Mẹ và quê hương. Từ tinh thần của cuộc thi, Nguyễn Văn Song nghĩ sâu về chữ “Nguồn cội” trong tâm thức mỗi người Việt: “Với tôi nguồn cội là nơi khởi nguồn, gắn bó, nuôi dưỡng những tình cảm tốt đẹp nhất trong thế giới tâm hồn của mỗi con người. Cuộc thi này đã đưa thơ ca về gần với cuộc sống, đến gần với những giá trị nền tảng cốt lõi đó. Đó cũng là nguồn nuôi dưỡng thơ ca muôn đời. Cuộc thi này là cơ hội để rất nhiều tác giả trong và ngoài nước ở nhiều độ tuổi có cơ hội bày tỏ tấm lòng, nói lời tri ân với quê hương, tổ tiên, với ông bà, cha mẹ, với những gì gắn bó thiêng liêng nhất của con người và thơ ca."

Nếu bài thơ nhan đề “Về lạy cánh đồng” mênh mang suy tư về làng quê thì tới bài “Vỏ trấu”, từ một hình ảnh nhỏ bé khuất lấp, Nguyễn Văn Song nghĩ về gốc tích, nguồn cội. Bài thơ kết lại với những câu: “Bao nhiêu vỏ trấu thơm lành/ Lẫn trong sương khói mà thành dấu quê/ Lần theo vỏ trấu tìm về/ Gặp mình giữa những tỉnh mê phận người”.

Bìa tuyển tập thơ dự thi cuộc thi “Thơ ca & Nguồn cội”.

Trong cuộc thi “Thơ ca & Nguồn cội” lần thứ 3, có hai tác giả đang là Biên tập viên tại Phòng Văn học của Ban Văn học Nghệ thuật và Âm nhạc (VOV3) – Đài Tiếng nói Việt Nam cùng được trao giải C là Đỗ Anh Vũ và Võ Hà (bút danh Yên Hà).

Theo dõi khá sát sao cuộc thi, nhà thơ Đỗ Anh Vũ nhận ra sức lan tỏa và ý nghĩa chủ điểm “Thơ ca và Nguồn cội” mà các tác giả gửi gắm trong tác phẩm của mình: “Thơ ca & Nguồn cội” là một cuộc thi đã truyền được cảm hứng đặc biệt đến đông đảo người yêu văn học. Sự thành công của cuộc thi là đã tìm ra các thứ hạng giải và đều rất xứng đáng. Ngoài những tác giả đã được biết đến rộng rãi, cuộc thi đã tìm được những gương mặt mới, triển vọng. Thí dụ như Nguyễn Hoàng Anh Thư với chùm thơ về Huế. 3 tác giả được giải Nhất cho thấy con đường đi theo truyền thống vẫn tạo được những hiệu quả thẩm mỹ bất ngờ, cụ thể là qua chùm lục bát của Trương Xuân Thiên. Hai tác giả cùng đạt giải A khác là Trang Thanh và Lý Hữu Lương viết theo thể thơ tự do đều có màu sắc và rung cảm riêng. Cuộc thi đã và đang lan tỏa tình yêu thơ ca tới đông đảo công chúng. Tôi mong cuộc thi sẽ được tiếp tục tổ chức những lần tới”.

Bài thơ “Tạm trú” của Võ Hà (bút danh Yên Hà) được trao giải C cuộc thi “Thơ ca & Nguồn cội” nghĩ về mẹ và ngôi nhà tuổi thơ, nơi lưu trú bình yên của tâm hồn: “Mẹ ơi xin cho thân thể con tạm trú về nhà/ Xin cho tay con được chạm vào tóc mẹ/ Mái tóc ngày nào son trẻ/ Viền quanh quầng má hồi quang/ Mẹ ơi con muốn như ngày xưa thức dậy lặng nhìn mẹ sau cánh màn/ buổi hoa khế rụng/ Tan vào vị chua hoa/ Se sẽ bước vào nhà…”. Nhà thơ Đỗ Anh Vũ đồng giải C với bài thơ nhan đề “Cánh chuồn lạc phố” mượn hình ảnh của ký ức để nghĩ về quê hương và nguồn cội: “Rời quê, tôi đến thị thành/ Làng tôi đồng ruộng vắng tanh bóng người/ Chuồn chuồn có phải nhớ tôi/ Bay từ làng cũ xa xôi tìm về/ Cánh chuồn lạc ở vỉa hè/ Còn tôi có lạc giữa quê hương mình…?

Các tác giả đoạt giải tại Lễ trao giải cuộc thi Thơ lần thứ 3.

Cách đây gần 20 năm, khi cuộc thi “Thơ ca và Nguồn cội” lần thứ nhất diễn ra, những người dân làng Chùa đã không ngờ rằng cuộc thi đứng tên ban tổ chức là người yêu thơ ở ngôi làng nhỏ nép mình bên bờ sông Đáy hiền hòa lại tạo được những hiệu ứng sâu rộng đến như vậy. Và cuộc thi lần thứ ba này, với tinh thần quê hương, dân tộc lên cao cùng với sự lan tỏa của mạng xã hội đã khiến công chúng không chỉ dõi theo các tác giả, tác phẩm được giải mà còn khắc sâu ấn tượng về làng Chùa, một ngôi làng thơ ca như cổ tích thần thoại giữa thời nay.