Ngày 14/6/2025, Quốc hội đã thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 67/2025/QH15 (Luật Thuế TNDN 2025), có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/10/2025 và áp dụng từ kỳ tính thuế TNDN năm 2025. Luật Thuế TNDN 2025 được xây dựng, ban hành để thể chế hoá các chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước về cải cách hệ thống chính sách thuế; khắc phục bất cập, vướng mắc trong quá trình thi hành quy định về thuế TNDN trong thời gian qua; bảo đảm đồng bộ, thống nhất giữa các quy định pháp luật trong nước và phù hợp với xu hướng cải cách thuế TNDN trên thế giới, cũng như kế thừa các quy định hiện hành về thuế TNDN được thực tiễn chứng minh mang lại tác động tích cực đến tình hình kinh tế - xã hội.

Luật sư Mai Phương, Văn phòng Luật sư Nguyễn Hưng Quang và cộng sự sẽ giới thiệu một số nội dung đáng chú ý của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025.

- Luật Thuế TNDN 2025 đã kế thừa quy định tại Luật Thuế TNDN 2008 và ghi nhận một số loại thu nhập chịu thuế đã được quy định tại các văn bản dưới luật (Nghị định 218/2013/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Thuế TNDN 2008, Thông tư 78/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Nghị định 218/2013/NĐ-CP), ví dụ như thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán, chênh lệch giữa thu về tiền phạt, tiền bồi thường do vi phạm hợp đồng kinh tế hoặc thưởng do thực hiện tốt cam kết theo hợp đồng, các khoản tài trợ, tặng cho bằng tiền hoặc hiện vật nhận được…

- Bổ sung quy định “doanh nghiệp phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung về tổng hợp thu nhập chịu thuế tối thiểu (IIR) theo quy định của pháp luật thì thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung phải nộp được trừ vào số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp tại Việt Nam theo quy định của Luật này”. Điều này phù hợp với một trong những mục đích xây dựng Luật Thuế TNDN 2025 là để chủ động tham gia sáng kiến, thoả thuận quốc tế về việc thực hiện Trụ cột 2 về thuế tối thiểu toàn cầu.

Thứ hai, Luật Thuế TNDN 2025 đã sửa đổi, bổ sung một số quy định về các loại thu nhập miễn thuế, tiêu biểu là sửa đổi, bổ sung quy định về thu nhập từ hoạt động tài chính nhằm bảo vệ môi trường, phát triển bền vững: Luật Thuế TNDN 2008 quy định thu nhập này bao gồm “thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải (CERs) của doanh nghiệp được cấp chứng chỉ giảm phát thải”. Để bao quát được thu nhập từ chuyển nhượng các loại chứng chỉ giảm phát thải như CERs, VERs (chứng chỉ giảm phát thải tự nguyện) và thúc đẩy sự phát triển của thị trường tín chỉ các-bon, thị trường trái phiếu xanh, Luật Thuế TNDN 2025 đã sửa đổi, bổ sung quy định này như sau: “Thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải, chuyển nhượng tín chỉ các-bon lần đầu sau khi phát hành của doanh nghiệp được cấp chứng chỉ giảm phát thải, tín chỉ các-bon; thu nhập từ tiền lãi trái phiếu xanh; thu nhập từ chuyển nhượng trái phiếu xanh lần đầu sau khi phát hành”.

Thứ ba, Luật Thuế TNDN 2025 đã sửa đổi một số quy định về các khoản chi được trừ và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, ví dụ:

- Sửa đổi phạm vi các khoản chi yêu cầu chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt: Theo Luật Thuế TNDN 2008, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt được yêu cầu bắt buộc đối với hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ từng lần có giá trị từ hai mươi triệu đồng trở lên (trừ các trường hợp không bắt buộc phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt theo quy định của pháp luật) để thuộc nhóm khoản chi được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế. Tuy nhiên, Luật Thuế TNDN 2025 yêu cầu “các khoản chi có đủ hoá đơn, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt theo quy định của pháp luật, trừ các trường hợp đặc thù theo quy định của Chính phủ” và “Chính phủ quy định chi tiết Điều này, bao gồm cả mức chi bổ sung, điều kiện, thời gian và phạm vi áp dụng đối với khoản chi cho hoạt động nghiên cứu và phát triển của doanh nghiệp quy định tại điểm a khoản 1 Điều này. Bộ Tài chính quy định hồ sơ của khoản chi được tính vào chi phí được trừ quy định tại điểm b, điểm c khoản 1 Điều này”. Như vậy, trong giai đoạn chưa hướng dẫn của cơ quan nhà nước, mọi khoản chi cần có đủ hoá đơn, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt để thuộc nhóm khoản chi được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.

- Sửa đổi, bổ sung thêm một số khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, tiêu biểu như: Bổ sung “các khoản chi của hoạt động kinh doanh hợp đồng BT, BOT, BTO không đúng hoặc vượt mức quy định của pháp luật”; sửa đổi “phần chi trả lãi tiền vay vốn sản xuất, kinh doanh của đối tượng không phải là tổ chức tín dụng hoặc tổ chức kinh tế vượt quá 150% mức lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm vay” tại Luật Thuế TNDN 2008 thành “phần chi trả lãi tiền vay vốn sản xuất, kinh doanh của đối tượng không phải là tổ chức tín dụng vượt mức theo quy định của Bộ luật Dân sự” để tương thích với quy định hiện hành tại Luật Các tổ chức tín dụng và Bộ luật Dân sự 2015…

Thứ tư, Luật Thuế TNDN 2025 đã bổ sung một số quy định về thuế suất, trong đó bao gồm bổ sung mức thuế suất 15% áp dụng cho doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 03 tỷ đồng và mức thuế suất 17% áp dụng đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm từ trên 03 tỷ đồng đến không quá 50 tỷ đồng. Doanh thu làm căn cứ xác định doanh nghiệp thuộc đối tượng được áp dụng thuế suất 15% và 17% nói trên là tổng doanh thu của kỳ tính thuế TNDN trước liền kề. Việc xác định tổng doanh thu làm căn cứ áp dụng thực hiện theo quy định của Chính phủ. Quy định này được bổ sung nhằm khuyến khích các doanh nghiệp có quy mô nhỏ cũng như nuôi dưỡng nguồn thu lâu dài cho ngân sách nhà nước.

Cần lưu ý, mức thuế suất nói trên không áp dụng với một số loại thu nhập, ví dụ như thu nhập từ chuyển nhượng vốn, chuyển nhượng quyền góp vốn; thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, trừ thu nhập từ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội quy định Luật Thuế TNDN 2025; thu nhập từ chuyển nhượng dự án đầu tư (trừ chuyển nhượng dự án chế biến khoáng sản), chuyển nhượng quyền tham gia dự án đầu tư… và không áp dụng đối với doanh nghiệp là công ty con hoặc công ty có quan hệ liên kết mà doanh nghiệp trong quan hệ liên kết không phải là doanh nghiệp đáp ứng điều kiện áp dụng thuế suất 15% và 17% nói trên.

Luật Thuế TNDN 2025 là một văn bản có ý nghĩa quan trọng với hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp với nhiều thay đổi lớn trong quá trình kê khai và nộp thuế TNDN. Bên cạnh những nội dung đã phân tích, Luật Thuế TNDN 2025 cũng sửa đổi một số nội dung khác như tăng tỷ lệ trích tối đa thu nhập tính thuế hàng năm để lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp từ 10% (Luật Thuế TNDN 2008) lên 20%, các quy định liên quan đến ưu đãi thuế TNDN… Các doanh nghiệp cần lưu ý những nội dung mới của Luật Thuế TNDN 2025, trong đó, cần đặc biệt theo dõi, cập nhật các văn bản hướng dẫn về thuế TNDN trong thời gian tới (nếu có) để kịp thời áp dụng các quy định mới có liên quan, đảm bảo quyền và lợi ích của doanh nghiệp. Trong trường hợp Quý Khách hàng và bạn đọc có mong muốn tìm hiểu thêm và tư vấn liên quan đến các chính sách và quy định mới của Luật Thuế TNDN 2025 cũng như các nội dung khác liên quan lĩnh vực thuế, Văn phòng luật sư NHQuang&Cộng sự sẵn sàng giải đáp, cung cấp các ý kiến pháp lý liên quan tới Quý Khách hàng và bạn đọc.