Suốt 9 năm kể từ khi bắt đầu chính thức đi vào con đường viết nhạc, nhạc sĩ Lê Thống Nhất đã dành một góc thật đặc biệt cho những ca khúc về Hà Nội.
Từ "Hà Nội một chiều thu" sáng tác năm 2015, đồng cảm với nhà thơ Nguyễn Ngọc Hưng chưa quen biết, đến "Một Hà Nội của tôi" ra đời năm 2019 với kỷ niệm về hình ảnh người mẹ đón đoàn quân về giải phóng thủ đô ngày 10/10/1954; Rồi đến Tết năm 2020, ông viết "Hà Nội nhớ ai" dành tặng cô con gái nhỏ không thể về đón xuân quê hương do dịch covid. Trong niềm thương tiếc nhạc sĩ Phú Quang - người thầy, người anh lớn của mình, ông đã viết ca khúc "Hà Nội mùa đông ấy" vào trước Giáng sinh năm 2021. Và mới đây, trong lần đầu tiên tham gia trại sáng tác Tam Đảo hồi tháng 5 vừa rồi, ông đã dành rất nhiều tình cảm của mình để viết ca khúc "Hà Nội trái tim thiêng liêng". Đó là chưa kể 2 ca khúc nhạc sỹ Lê Thống Nhất dành tặng các em thiếu nhi hát về Hà Nội: "Khúc hát Thiếu nhi Thủ đô" (2021), "Em thêm yêu Hà Nội" (2022).

Nghe âm thanh chương trình tại đây:

BTV Bảo Trang: Thưa nhạc sĩ Lê Thống Nhất, bài hát "Hà Nội trái tim thiêng liêng" vừa được ông cho ra mắt, đúng vào dịp cả nước đang hướng tới kỷ niệm ngày giải phóng thủ đô 10/10. Được biết, ông sáng tác bài hát này khi tham gia Trại sáng tác Tam Đảo?

Nhạc sĩ Lê Thống Nhất: Đúng như vậy. Đây là lần đầu tiên với tư cách là hội viên mới của Hội Nhạc sĩ Việt Nam tôi được tham dự trại cùng 15 nhạc sĩ.

Nhạc sĩ Đức Trịnh, Chủ tịch Hội đã nhấn mạnh trong lễ khai mạc là mong muốn có những tác phẩm về các ngày lễ lớn. Thế là cùng với ý tưởng viết về Bác Hồ, về Tổ quốc tôi đã nghĩ ngay tới viết một ca khúc về Hà Nội. Tôi đã tư duy trước cả khi đến Trại để xem viết như thế nào khác với 4 ca khúc tôi đã viết về đề tài này. Một ý tưởng quan trọng đã đến với tôi: “Nhịp đập Tổ quốc từ một trái tim” và tôi đã cấu trúc ca từ một cách khái quát về Hà Nội, đồng thời chọn dòng nhạc thính phòng để thể hiện. Tôi đã trao đổi với các nhạc sĩ tham gia trại để hoàn chỉnh ca khúc. Cảm ơn bạn Nguyễn Thanh Hải – người rất hiểu những ca khúc của tôi đã cho bản hoà âm rất hay và tôi đã chọn NSƯT Tiến Lâm, Á quân Sao Mai 2001 với chất giọng tình cảm mà hào sảng để thể hiện thành công ca khúc.

BTV Bảo Trang: Có thể nói rằng Hà Nội là một đề tài mà hầu như nhạc sĩ nào cũng muốn viết để dành tình cảm của mình cho thành phố này. Với riêng ông thì sao?

Nhạc sĩ Lê Thống Nhất: Nhiều nhạc sĩ đã tâm sự với tôi là rất muốn viết về Hà Nội. Hà nội với tôi có một sự gắn bó từ kỷ niệm của mẹ tôi, là cô gái làng hoa Ngọc Hà được mang những bó hoa tươi thắm đón đoàn quân về Hà Nội đúng ngày 10/10/1954, nhà tôi còn giữ được bức ảnh lịch sử của mẹ tôi. Hà Nội là nơi mà các con tôi lớn lên và trưởng thành, là nơi tôi cùng gia đình có thời gian sống lâu nhất, đã trên 30 năm. Ca khúc “Một Hà Nội của tôi” là ca khúc tôi viết từ những ký ức của Hà Nội trong những bài học ngày xưa và của những kỷ niệm của những năm tháng sống ở Hà Nội. Ca khúc đã ra đời đúng dịp kỷ niệm 65 năm ngày Giải phóng Thủ đô và THVN đã phát sóng hơn 20 lần trên các kênh vào dịp đó.

BTV Bảo Trang: Ông bắt đầu sáng tác khi nào? Và ông có nhớ ca khúc đầu tiên viết về Hà Nội?

Nhạc sĩ Lê Thống Nhất: Tôi viết ca khúc đầu tiên năm 1973 khi là sinh viên năm thứ nhất và trong nhiều năm tôi đã viết các ca khúc cho con tôi hát, cho lớp, cho trường tôi hát. Mãi tới tháng 5 năm 2015 tôi mới viết ca khúc đầu tiên cho cộng đồng, đó là bài “Tâm tình cô giáo mầm non” từ đề nghị của cô sinh viên Phan Quỳnh Anh tham dự Hội thi Năng khiếu của khoa. Không ngờ ca khúc lan toả rất nhanh tới các trường mầm non trong cả nước và như Vụ trưởng Vụ Giáo dục Mầm non, cũng như các giáo viên mầm non đã coi đó là “Mầm non ca” của ngành. Thế là tôi tự tin chính thức đi vào con đường viết nhạc.

Ngay mấy tháng sau, tôi đã học cố nhạc sĩ Phú Quang, đi tìm các bài thơ hay về Hà Nội để phổ nhạc và tôi đã đồng cảm với bài thơ “Một chiều thu Hà Nội” của nhà thơ Nguyễn Ngọc Hưng giúp tôi viết được ca khúc đầu tiên về Hà Nội. Sau khi ra ca khúc tôi mới tìm được nhà thơ và đã vào Quảng Ngãi thăm, cảm ơn bạn.

Nhạc sĩ Lê Thống Nhất vào Quảng Ngãi thăm và cảm ơn nhà thơ Nguyễn Ngọc Hưng - tác giả phần lời của ca khúc Hà Nội một chiều thu - sau khi ca khúc đầu tiên về Hà Nội ra đời

BTV Bảo Trang: Nhạc sĩ Lê Thống Nhất nổi tiếng là một người viết ca khúc nhanh và mang đầy tính thời sự. Và khi chọn viết những ca khúc về Hà nội, ông có ưu tiên gì đặc biệt không trong việc sử dụng các bút pháp nghệ thuật?

Nhạc sĩ Lê Thống Nhất: Tôi có tâm sự với những nhạc sĩ tiền bối về chất nhạc của Hà Nội. Tôi đã nghe hầu hết các ca khúc nổi tiếng về Hà Nội để học hỏi bút pháp nghệ thuật. Không có những đặc trưng như dân ca vùng miền nhưng giai điệu của Hà Nội có một nét trữ tình rất riêng của một Hà Nội thanh lịch trong các ca khúc về ký ức, về tình yêu tuổi trẻ. Mặt khác, với thể loại chính luận, giai điệu của các bài đều mang chất hùng tráng, tha thiết, có cả chất sử thi và cả chất anh hùng ca.

BTV Bảo Trang: Vâng xin cảm ơn những chia sẻ của nhạc sĩ!