Góp ý vào Dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Tiến sĩ dân tộc học Hoàng Hồng Hà - hiện đang sinh sống tại Pháp, Chủ tịch hội Tinh hoa, Sứ giả Tiếng Việt ở nước ngoài năm 2025 cho rằng, để các định hướng chiến lược về văn hóa và con người thực sự đi vào cuộc sống, cần có các cơ chế và chính sách cụ thể, mang tính đột phá. Từ góc nhìn của một chuyên gia nghiên cứu văn hóa và trực tiếp hoạt động trong cộng đồng người Việt tại Pháp, Tiến sĩ Hồng Hà nhấn mạnh đến 2 trụ cột. Đó là, đầu tư chiến lược, bài bản cho việc dạy và học tiếng Việt và cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, tạo "cơ hội thực” nhằm khơi dậy và thu hút khát vọng cống hiến cho đất nước của thế hệ trẻ kiều bào.

Nghe âm thanh tại đây: 

Tiến sĩ dân tộc học Hoàng Hồng Hà - hiện đang sinh sống tại Pháp, Chủ tịch hội Tinh hoa, Sứ giả Tiếng Việt ở nước ngoài năm 2025

Để thực hiện sứ mệnh này, theo tôi, họ có thể đóng góp qua 3 trụ cột chính. Thứ nhất đó là gìn giữ và lan tỏa trong thế hệ trẻ nội tại cộng đồng. Đây là nhiệm vụ gốc rễ, nếu không giữ được bản sắc trong chính thế hệ trẻ kiều bào, chúng ta không thể nói đến việc lan tỏa và các biện pháp cụ thể sẽ là duy trì tiếng Việt trong gia đình. Đây là viên gạch nền tảng nhất bởi thế gia đình phải là nơi tiếng Việt được sử dụng hàng ngày, không chỉ là ngôn ngữ giao tiếp mà còn là ngôn ngữ của cảm xúc, của các giá trị đạo đức, như cách xưng hô ông bà cha mẹ.

Về văn hóa ẩm thực và nghệ thuật. Âm thực Việt Nam là một đại sứ văn hóa xuất sắc nên việc hỗ trợ các nhà hàng Việt chuẩn bị các tuần lễ ẩm thực, các buổi biểu diễn nghệ thuật như; múa rối, ca trù, nhạc dân tộc tại các nước sở tại sẽ giúp kết nối lập tức những cảm xúc của kiều bào, của bạn bè quốc tế. Trụ cột thứ 3, đó là việc hỗ trợ công tác ngoại giao nhân dân lan tỏa ra bên ngoài.

Mỗi kiều bào phải là một đại sứ nhân dân, là sứ giả văn hóa của nước sở tại. Khi một giáo sư người Việt thành công ở nước ngoài, họ sẽ giới thiệu trí tuệ Việt Nam hay khi một doanh nhân kiều bào có thể giới thiệu văn hóa kinh doanh của người Việt. Họ giới thiệu, giải thích cho bạn bè quốc tế, hiểu đúng về lịch sử, lập trường chính sách của Việt Nam hay là những vấn đề phức tạp như là chủ quyền biển đảo.

Khi các nhà khoa học và chuyên gia kiều bào tham gia các hội thảo quốc tế thì họ không chỉ mang đến kiến thức mà còn mang theo hình ảnh người Việt Nam. Họ là kênh kết nối hiệu quả các trường đại học, viện nghiên cứu và hội đoàn nước ngoài về hợp tác với Việt Nam. Các hội hữu nghị, hội văn hóa trí thức sẽ là cây cầu nối bền chặt, tạo ra một cái mạng lưới ủng hộ Việt Nam ngay trong lòng các quốc gia khác.

Để khơi dậy niềm tự hào của thế hệ trẻ kiều bào  không chỉ đến từ lịch sử mà còn đến từ những thành tựu. Theo tôi, cần đẩy mạnh truyền thông về một Việt Nam năng động, đổi mới sáng tạo, phát triển công nghệ cao như là Findtech, AI… dùng để truyền cảm hứng cho giới trẻ, tôn vinh và lan tỏa các hình mẫu kiều bào trẻ thành công đã đang đóng góp cho quê hương.

 Về tạo cơ hội tham gia, tôi kiến nghị xây dựng một cổng thông tin quốc gia, cập nhật các nhu cầu dự án nghiên cứu hay là vị trí thực tập và hoạt động tình nguyện từ các bộ ngành địa phương và doanh nghiệp trong nước. Tôi đề xuất cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính cho kiều bào trẻ như cần có những cơ chế “một cửa”, hoặc là các chính sách ưu đãi, như là “visa trí thức trẻ”, “visa tình nguyện” để các em có thể về nước làm việc, nghiên cứu cống hiến được thuận lợi nhanh chóng.

Tôi đề nghị nhà nước đóng vai trò nâng đỡ, tạo cơ chế và lập quỹ hỗ trợ cho dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của thanh niên kiều bào muốn triển khai tại Việt Nam, đặc biệt trong những lĩnh vực ưu tiên như là công nghệ xanh, y tế giáo dục. Cùng với đó cần phát huy và kết nối chặt chẽ mạng lưới chuyên gia và tri thức kiều bào để làm cầu nối cố vấn và trực tiếp dẫn dắt những thế hệ trẻ tham gia vào những dự án trọng điểm của đất nước..