(VOV5) - Hát xẩm xưa, nay được kể trên những chuyến xe bus, nhắc nhớ khán giả về một loại hình nghệ thuật cổ truyền cần được gìn giữ, bảo tồn và phát triển.
Hát xẩm, một loại hình nghệ thuật dân gian độc đáo, phổ biến ở vùng Đồng bằng Bắc bộ, trong đó có Hà Nội, thường được biểu diễn ở những nơi công cộng. Gần đây, hát xẩm được biểu diễn trên một sân khấu mới mẻ hơn: xe bus hai tầng. Với mong muốn đưa hát xẩm đến gần hơn với người dân, nhất là giới trẻ thông qua sản phẩm du lịch, tour “Xam on the bus” đã được đưa vào phục vụ công chúng, đáp ứng nhu cầu tham quan Hà Nội về đêm gắn với thưởng thức âm nhạc truyền thống.
Nghe âm thanh tại đây:
“Xam on the bus” do dịch vụ xe bus 2 tầng Vietnam Sightseeing phối hợp với Trung tâm Xúc tiến Quảng bá Di sản Văn hóa phi vật thể Việt Nam tổ chức vào tối thứ 7, Chủ Nhật hằng tuần. Trên chiếc xe bus 2 tầng, du khách vừa được ngắm nhìn Hà Nội từ trên cao, vừa được lắng nghe các làn điệu xẩm độc đáo.
 Du khách vừa được ngắm nhìn những danh thắng Thủ đô lung linh về đêm, vừa được thưởng thức trực tiếp những làn điệu Xẩm xưa được tái hiện bởi các nghệ sĩ trẻ. Ảnh: Khánh Hoà/TTXVN |
Anh Vũ An Giang, thành viên Ban tổ chức chương trình, cho biết: “Tour “Xam on the bus” có thời lượng là 1 tiếng 15 phút, đi qua những điểm tham quan nổi tiếng của Hà Nội như: Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Văn Miếu, Hoàng Thành Thăng Long... Đặc biệt, sẽ có 1 điểm dừng ngắn trên lộ trình khoảng 20 phút. Tại đây, nghệ sĩ sẽ trực tiếp giao lưu cùng khán giả".
 Hành khách giao lưu và tìm hiểu về hát Xẩm truyền thống trong hành trình của "Xẩm on the bus". Ảnh: Khánh Hoà/TTXVN |
Hàng tuần, tour “Xam on the bus” thu hút rất đông khách du lịch. Đặc biệt, đối với các bạn trẻ, được nghe hát xẩm trên các chuyến xe buýt là một điều mới lạ và đầy thú vị. Giữa không gian quen thuộc, hối hả của đô thị, họ được nghe những câu hát xẩm mộc mạc, kể chuyện đời thường, những câu chuyện về thế thái nhân tình, những lời răn dạy ý nghĩa.
- “Với người trẻ như tôi, đây là cơ hội rất tuyệt vời để tôi tiếp cận gần hơn với các thể loại âm nhạc truyền thống, lại được ngắm phố phường Hà Nội.”
- “Đây là lần đầu tiên tôi được thường thức hát xẩm vì trước đây, tôi chỉ biết đến hát xẩm qua tivi, sách báo. Với tôi, đây là một trải nghiệm rất tuyệt vời.”
- “Đây là cơ hội tốt để quảng bá văn hóa Việt Nam tới các du khách nước ngoài. Tôi mong muốn sau này sẽ có chương trình giao lưu bằng tiếng Anh nữa.”
Việc sử dụng xe bus 2 tầng để diễn xướng nghệ thuật hát xẩm di động là một sáng tạo mới của du lịch Hà Nội. Không chỉ giúp nghệ thuật dân tộc được phát triển mà còn làm phong phú các hoạt động trải nghiệm về đêm, thu hút du khách tới Hà Nội. Anh Vũ An Giang, thành viên Ban tổ chức chương trình, cho biết thêm: “Sắp tới, chúng tôi tập trung triển khai mạnh vào yếu tố gìn giữ nét văn hóa đã từng tồn tại ở Hà Nội; đồng thời tiếp cận sâu hơn với các bạn trẻ, đối tượng có thể góp phần bảo tồn những nét văn hóa đặc sắc này".
Sự khác biệt của “Xam on the bus” không chỉ là sân khấu biểu diễn được sáng tạo trên xe bus 2 tầng mà còn ở chính những người nghệ sĩ trực tiếp biểu diễn. Họ đều rất trẻ trung, năng động và có tình yêu đặc biệt với loại hình nghệ thuật này. Họ mang đến cho du khách một hành trình đầy thú vị với những bài xẩm đặc sắc như “Bắc Kỳ vui nhất Hà thành”, “Chân quê”, “Trăng sáng vườn chè”.
Chị Trần Hương Giang, hướng dẫn viên chương trình, cho biết: “Ngày xưa, những người hát xẩm hành nghề ở những môi trường khác nhau như ở chợ, các toa tầu điện…Trong chương trình này, chúng tôi hát trên xe buýt như một cách để mường tượng lại cách hát xẩm xưa".
“Xam on the bus” không chỉ dừng lại ở việc đưa âm nhạc truyền thống lên xe bus mà còn góp phần giúp du khách hiểu thêm về lịch sử của loại hình nghệ thuật độc đáo này. Du khách được nghe những câu chuyện về xẩm tàu điện, hoài niệm về cách hát xẩm xưa của người Hà thành và trải nghiệm cách chơi các nhạc cụ dân tộc trong trình diễn nghệ thuật xẩm.
 Du khách tìm hiểu các nhạc cụ truyền thống trong hành trình khám phá của “Xẩm on the bus”. Ảnh: Khánh Hoà/TTXVN |
Nghệ nhân hát xẩm Nguyễn Hoàng Hiệp, Đại diện Trung tâm xúc tiến quảng bá Di sản văn hóa phi vật thể Việt Nam, chia sẻ:“Hiện tại không còn tàu điện trong đời sống đô thị nữa nhưng xe bus hai tầng lại có những điểm tương đồng. Tôi thấy chương trình rất thú vị để những thế hệ trước có thể hoài niệm còn thế hệ trẻ có thể cảm nhận được không khí sinh hoạt văn hóa đặc trưng của Hà Nội ngày xưa".
Hát xẩm xưa, nay được kể trên những chuyến xe bus, nhắc nhớ khán giả về một loại hình nghệ thuật cổ truyền cần được gìn giữ, bảo tồn và phát triển.