Cộng hòa Séc và Cộng hòa Azerbaijan là 2 nước có quan hệ hữu nghị truyền thống với Việt Nam. Trước khi tuyên bố độc lập vào ngày 30/8/1991 Azerbaijan nằm trong thành phần Liên bang Xô viết và Tiệp Khắc-Cộng hòa Séc ngày nay là một trong các nước đầu tiên trên thế giới công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam vào năm 1950. Nhiều năm qua, quan hệ giữa Việt Nam và hai quốc gia này không ngừng được các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước vun đắp, ngày càng phát triển, mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực.

Đưa quan hệ Việt Nam-Séc lên tầm cao mới

Với vị trí chiến lược ở Trung – Đông Âu, Cộng hòa Séc ngày nay là thành viên của Liên hiệp Châu Âu (EU) và nhiều tổ chức quốc tế lớn. Trong chính sách đối ngoại, Séc chú trọng cân bằng quan hệ Đông-Tây thông qua việc phát triển với các nước ở Châu Á, trong đó ưu tiên quan hệ với Việt Nam.

Quan hệ Việt Nam-Séc trong nhiều năm qua phát triển tích cực trên nhiều lĩnh vực. Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn các cấp, phối hợp ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn quốc tế. Kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Séc đạt tăng trưởng cao, năm 2014 đạt hơn 300 triệu USD. Năm 2012, Séc đã công bố Chiến lược xuất khẩu quốc gia 2012-2020, trong đó đưa Việt Nam (là nước duy nhất trong ASEAN) vào danh sách 12 thị trường ưu tiên. Về hợp tác đầu tư, đến nay Séc có 36 dự án đầu tư vào Việt Nam với tổng số vốn đăng ký 64 triệu USD, đứng thứ 42 trong tổng số 101 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Các lĩnh vực đầu tư của Séc chủ yếu tập trung vào bất động sản, bia, thiết bị điện, vật liệu xây dựng... Các lĩnh vực hợp tác đầu tư có triển vọng là năng lượng, giao thông (đầu máy xe lửa, toa xe, xe bus, xe điện phục vụ giao thông thành phố), cơ khí (máy móc thiết bị, động cơ, máy nông nghiệp, thiết bị tưới tiêu)...Cộng hòa Séc thường xuyên tham gia các hội nghị quốc tế tài trợ cho Việt Nam, đến nay đã đóng góp khoảng 18 triệu USD. Séc cũng tham gia viện trợ không hoàn lại cho nhiều dự án dân sinh, các lĩnh vực y tế, môi trường ở Việt Nam. Hiện nay Chính phủ Séc tiếp tục cấp học bổng cho sinh viên và nghiên cứu sinh Việt Nam, đã trao đổi dự thảo Bản ghi nhớ về hợp tác du lịch giữa Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch Việt Nam với Bộ Phát triển vùng của Séc.

Hiện nay tại Séc có khoảng hơn 60.000 người Việt Nam sinh sống và nổi bật ngày 3/7/2013, Chính phủ Séc đã quyết định bổ sung đại diện người Séc gốc Việt vào Hội đồng Dân tộc thiểu số, qua đó công nhận sự tồn tại của người Séc gốc Việt như một dân tộc thiểu số tại Séc. 

Khai thác tiềm năng, thế mạnh, thúc đẩy quan hệ với Cộng hòa Azerbaijan

Với Azerbaijan, kế thừa truyền thống hợp tác tốt đẹp giữa hai nước những năm khi còn là thành viên của Liên Xô, quan hệ giữa Việt Nam và Azerbaijan đãng trên đà phát triển hết sức tốt đẹp. Azerbaijan đã giúp Việt Nam đào tạo nhiều sinh viên, cán bộ có trình độ cao, nhất là trong ngành dầu khí. Đây là lĩnh vực tiềm năng Việt Nam có thể thúc đẩy hợp tác với Azerbaijan. Hai nước cũng đã có những hiệp định đã ký kết như: Hiệp định miễn thị thực cho công dân mang hộ chiếu ngoại giao và công vụ (ký tháng 4/2010); Hiệp định liên Chính phủ trong lĩnh vực hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học-kỹ thuật (ký tháng 5/2014); Hiệp định liên Chính phủ về tránh đánh thuế hai lần (ký tháng 5/2014); Nghị định thư hợp tác giữa hai Bộ Ngoại giao (ký tháng 4/2010). Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn các cấp, phối hợp hành động tại Liên hợp quốc và các diễn đàn quốc tế. Về đầu tư trong những năm gần đây, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã chủ động tìm kiếm cơ hội, tăng cường quan hệ với đối tác Azerbaijan trong lĩnh vực dầu khí, mở Văn phòng đại diện thường trực tại Azerbaijan từ năm 2011. Hợp tác kinh tế thương mại, giữa hai nước đã có bước phát triển đạt 422 triệu USD năm 2014. Tuy nhiên, trong xu thế hội nhập và hợp tác ngày càng mạnh mẽ thì những bước phát triển vừa qua nhất là trong lĩnh vực kinh tế thương mại còn chưa tương xứng với tiềm năng cũng như mối quan hệ chính trị tốt đẹp giữa Việt Nam với Azerbaijan và Cộng hòa Séc.

Chuyến thăm cấp Nhà nước tới Cộng hòa Séc và thăm chính thức Cộng hòa Azerbaijan lần này của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhằm củng cố và tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác nhiều mặt với hai quốc gia này. Trong chuyến thăm, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trao đổi với lãnh đạo hai nước về tình hình phát triển kinh tế-xã hội của nhau cũng như kinh nghiệm phát triển kinh tế bền vững; trao đổi các biện pháp thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực đi vào chiều sâu, hiệu quả, tạo thuận lợi cho cộng đồng người Việt ở nước sở tại. Chuyến thăm chắc chắn sẽ mở ra một chương mới trong quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam với Cộng hòa Séc và Cộng hòa Azerbaijan./.