(VOV5) - Peter Steinhauer là nhiếp ảnh gia và tác giả của bốn tuyển tập ảnh nghệ thuật, đã sống và làm việc tại Việt Nam suốt 30 năm kể từ năm 1993.
Peter Steinhauer, nhiếp ảnh gia người Mỹ là một người có tình cảm sâu đậm với Việt Nam. Trong hơn 30 năm qua, anh đã rong ruổi khắp mọi miền đất nước, ghi lại những hình ảnh về Việt Nam qua ống kính máy ảnh.
Triển lãm mang tên Việt Nam- 30 năm hành trình nghệ thuật đang diễn ra tại Hà Nội mang đến cho người xem cái nhìn sâu sắc về cảnh sắc thiên nhiên và cuộc sống ở Việt Nam. Những tác phẩm của Peter Steinhauer không chỉ là những bức ảnh nghệ thuật mà ẩn sau là những câu chuyện tâm hồn mang đầy chất liệu văn hóa, gửi gắm trong đó tình cảm của một người nước ngoài đối với Việt Nam - nơi anh coi như quê hương thứ 2 của mình.
Nghe âm thanh phóng sự tại đây:
Trong không gian triển lãm HaNội Studio trưng bày gần 60 bức ảnh khổ lớn của nhiếp ảnh gia người Mỹ Peter Steinhauer. Đây là những tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu nhất của Peter, thể hiện trình độ kỹ thuật sự tinh tế hiếm có, khắc họa hình ảnh một Việt Nam đa dạng từ những đep thiên nhiên hùng vĩ đến cảnh sinh hoạt rất đời thường..
 Nhiếp ảnh gia người Mỹ Peter Steinhauer tại triển lãm: Việt Nam - 30 năm hành trình nghệ thuật ở Hà Nội. |
Nói về những những bức ảnh đen trắng hấp dẫn người xem, Peter cho biết sự giản dị của những ảnh chân dung mang đến một cảm giác chân thực, gần gũi, làm nổi bật vẻ đẹp mộc mạc và tự nhiên của con người. Còn những bức đen trắng về thiên nhiên lại mang đến cảm giác vượt thời gian, làm cho cảnh vật trở nên vĩnh cửu, bất biến: “Tôi rất thích chụp ảnh đen trắng. Dưới góc nhìn của người nghệ sĩ, ảnh đen trắng có thể cho phép bạn thể hiện bản thân tốt hơn. Với đen trắng, chúng ta có thể tạo ra một thế giới thông qua những bức ảnh mà chúng ta không phải lúc nào cũng nhìn thấy, và có thể đưa mọi người vào một chiều không gian khác. Với ảnh chân dung, khi bỏ qua màu sắc giúp người xem tập trung hoàn toàn vào đôi mắt, nét mặt và các chi tiết biểu cảm, thể hiện chiều sâu tâm hồn và cảm xúc của nhân vật. Đó là lý do đưa tôi với nghệ thuật đen trắng từ khi còn rất trẻ".
 Triển lãm trưng bày các tác phẩm nhiếp ảnh nghệ thuật của Peter Steinhauer, trong đó phần lớn là ảnh đen trắng. |
Ngoài ảnh thiên nhiên, chân dung, đẹp như họa người xem còn thích thú với những bức ảnh nghệ thuật miêu tả cuộc sống đô thị rất dung dị của người dân Việt Nam ở mọi miền đất nước. Ngắm ảnh, người xem dường như thấy ẩn sau những vẻ đẹp ấy là những câu chuyện sâu sắc về lịch sử, văn hóa, nhân sinh quan.
 Bạn Thu Hiền, sinh viên Học viện tài chính, người hâm mộ phong cách nhiếp ảnh của Peter Steinhauer. Ảnh Hà Llinh |
Thu Hiền, sinh viên Học viện tài chính - một bạn trẻ hâm mộ phong cách nhiếp ảnh của Peter Steinhauer chia sẻ: “Những tác phẩm của chú Peter thực sự chạm đến cảm xúc của em. Em thấy được ẩn sâu trong đó là tình thương, sự đôn hậu của những con người mà mình đã gặp hàng ngày mà không nhận thấy. Em xúc động với bức ảnh về một người ông người bà với nhiều nếp nhăn của thời gian.Còn ảnh về phong cảnh đen trắng cho em xúc cảm của chiều sâu tâm hồn. Chủ thể hiện lên rõ nét. Đó là lý do em thần tượng chú Peter. Những gì chú làm cho thấy sự nghiêm túc và sự trân trọng giá trị, vẻ đẹp của người Việt Nam. Chú Peter đã đem vào những tác phẩm những gì tốt đẹp để quảng bá Việt Nam. Em còn biết đây còn là triển lãm nhân dịp 30 năm Việt Nam và Mỹ bình thường hóa mối quan hệ".
 Ngoài phong cảnh và chân dung, Peter còn có một bộ sưu tập ảnh khổ lớn về các nhà thờ ở Nam Định (cũ), Ninh Bình mới. Ảnh chụp tại triển lãm. |
Trong suốt 30 năm hành trình, Peter Steinhauer rong ruổi khắp Việt Nam, gắn bó với biết bao kỷ niệm. Và giờ đây, Việt Nam đã trở thành quê hương thứ 2 của anh. Trong những tác phẩm của mình, Peter chia sẻ anh có kỷ niệm đặc biệt với 2 bức chân dung: “Đó là vào năm 1993, lần đầu tiên tôi đến Hà Nội. Bức thứ nhất chụp một người thợ sắt tại một cửa hàng ở phố Đê La Thành. Chưa bao giờ, tôi nhìn thấy một cửa hàng nhỏ đó, mà có quá nhiều thứ kỳ lạ như vậy. Người bán hàng ngồi giữa đống đồ sắt, vẻ mặt bình lặng, ánh nhìn trầm lắng, hiền hòa. Một bức ảnh khác của tôi là chụp chân dung nhạc sĩ Văn Cao. Tôi có cơ hội chụp ông 6 tháng trước khi ông qua đời. Chúng tôi uống trà cùng nhau. Ông hỏi tôi về máy ảnh, về cuộc sống. Ông hiền, ít nói và còn chơi piano cho tôi nghe. Tôi xúc động khi bắt gặp ông ở những khoảnh khắc đặc biệt đó. Với tôi, đó khoảnh khắc của lịch sử, thât sự quý giá".
 Trong những bức ảnh chân dung, Peter Steinhauer có kỷ niệm đặc biệt với bức ảnh chụp cố nhạc sĩ Văn Cao. Ảnh Hanoi studio |
 Bức ảnh Peter ấn tượng nhất khi lần đầu tiên đến Hà Nội năm 1993. Ảnh chụp một anh chủ cửa hàng cơ khí ở phố Đê La Thành. Nguồn: Ảnh chụp tại triển lãm. |
Ngoài ý nghĩa kỷ niệm 30 năm bình thường hóa quan hệ Việt Nam- Mỹ, triển lãm còn là món quà anh dành cho cha mình- một bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt đến Việt Nam hồi chiến tranh. Suốt thời thơ ấu, anh được nghe cha kể về Việt Nam, về sự kiên cường, chăm chỉ và hiền hậu của người dân Việt Nam. Qua những bức ảnh của ba, anh càng yêu thích và muốn đến Việt Nam. “Bố tôi đã mang Việt Nam đến cho tôi. Bạn biết đấy, để hiểu về một đất nước nào đó, cách dễ nhất là thông qua nghệ thuật, âm nhạc, ánh sáng và âm thanh. Đó là công việc của tôi.Tôi đã lớn lên cùng với bao ký ức về Việt Nam,nhìn thấy hình ảnh về chiến tranh qua những bức ảnh cha tôi chụp. Bởi thế, tôi có quy tắc của mình là khi đến Hà Nội không bao giờ chụp những gì về chiến tranh, về sự mất mát, đau khổ.. mà tập trung vào thiên nhiên, văn hóa và cuộc sống tươi đẹp của đất nước hàng nghìn năm tuổi này. Hồi mới đến, tôi chỉ chụp chân dung và phong cảnh, sau đó ,chủ đề về đời sống đô thị hấp dẫn tôi. Tôi rất muốn biết cuộc sống ở bên trong những ngôi nhà ở Hà Nội. Đó hành trình đi từ xa tới gần, đi từ ngoài vào trong. Qua những bức ảnh của tôi sẽ giúp mọi người hiểu hơn về một Việt Nam thực sự như thế nào"- Peter Steinhauer chia sẻ.
 Nhiếp ảnh gia Peter Steinhauer cho biết, anh đã đi đến gần như khắp mọi miền đất nước ở Việt Nam đi và trở lại nhiều lần để chụp ảnh. Mỗi lần mang đến cho anh một cảm hứng nghệ thuật khác nhau. Ảnh nvcc. |
Đối với nhiều người Mỹ, dù đã hơn nửa thế kỷ trôi qua kể từ sau chiến tranh Việt Nam - Hoa Kỳ, nhưng Việt Nam vẫn gợi nhớ đến hình ảnh của xung đột và mất mát. Các tác phẩm của Peter Steinhauer với chủ ý vượt lên trên góc nhìn cũ kỹ ấy, sử dụng nghệ thuật của ánh sáng, hình khối và để kiến tạo một câu chuyện thị giác mới, một câu chuyện tôn vinh vẻ đẹp và tính nhân văn của con người Việt Nam. Peter Steinhauer muốn dùng nghệ thuật để hòa giải, để chữa lành và để quay về. Chị Erin Phương - người vợ gốc Việt của Peter rời quê hương từ khi còn rất nhỏ và lớn lên cô gần như không có kết nối gì với Việt Nam cho đến khi chị vô tình nhìn thấy một bức ảnh về Việt Nam của Peter tại triển lãm ở Washinton DC. Lúc đó, dòng chảy ký ức về mẹ và cảm xúc cội nguồn Việt Nam bỗng trỗi dậy trong cô.
 Chị Erin Phương (giữa)
|
Chị Erin Phương chia sẻ: "Trong chiến tranh Việt Nam, bố Peter là bác sĩ, ông kể rất nhiều về Việt Nam cho con. Sau chiến tranh, ông trở lại và lập một Quỹ, hỗ trợ bác sĩ Việt Nam sang Mỹ sống chung với gia đình. Bởi thế, tình yêu Việt Nam trong Peter lớn dần lên. Rồi khi đến Việt Nam chụp hình, anh kể rằng thấy một cảm giác thân thuộc đến kỳ lạ. Và ở lâu chừng nào thì anh yêu Việt Nam nhiều chừng nấy. Chị sang Mỹ từ nhỏ, có rất ít kết nối với Việt Nam và cộng đồng người Việt bên này. Một lần đi xem triển lãm ở Washington DC nhân sự kiện Việt Nam - Mỹ bình thường hóa quan hệ. Chị bất ngờ gặp một bức ảnh của một người nước ngoài chụp về Việt Nam. Đó là bức ảnh về cây cầu tre. Lúc ấy, những ký ức tuổi thơ, về mẹ chợt ùa về rất đỗi kỳ lạ trong chị. Chị đi tìm người chụp ảnh đó và gặp anh Peter. Sau đó, Anh kể chị nghe nhiều về Việt Nam và tình yêu với Việt Nam. Và nhờ đó, chị đã tìm về với ký ức quê hương với nguồn cội theo cách như thế đó".
 Một tác phẩm tại triển lãm của Peter Steinhauer. Ảnh chụp tại trienr lãm. |
Qua những góc nhìn khám phá, mới lạ và đầy tinh tế, một Việt Nam kiên cường, hiền hòa, sống động hiện lên rất rõ nét trong mắt người xem. Nhiếp ảnh gia người Mỹ Douglas Winter cảm nhận “Tôi thích những bức ảnh Peter chụp về cảnh đẹp, con người các dân tộc thiểu số Việt Nam. Những tác phẩm nghệ thuật đen trắng thể hiện trình độ nghệ thuật và sự tinh tế trong cách bố cục, màu sắc và ánh sáng. Ví như bức chân dung đen trắng về 3 cô gái Dao đỏ, toát lên sự tĩnh lặng, hiền hòa, và vô cùng tự tin. Xem tranh Peter, ai cũng đều cảm nhận rõ tình yêu Việt Nam của anh ấy. Mỗi tác phẩm là một phần câu chuyện như dẫn dắt tôi muốn đến Việt Nam khám phá nhiều hơn và cho tôi cái nhìn khác, và mới hơn về Việt Nam".
 Ảnh chụp về một nhà thờ ở Nam Định (nay thuộc tỉnh Ninh Bình) |
Peter chia sẻ, anh yêu tất cả những gì được tận nghe, tận thấy ở Việt Nam và luôn muốn thu nhiều nhất có thể vào ống kính của mình. Mỗi bức ảnh là một mảnh ghép trong bức tranh lớn về cuộc sống, sự kết nối dòng chảy vô tận từ quá khứ đến hiện tại.
“Việt Nam trong mắt tôi là nguồn cảm hứng bất tận của mình. Với 4 nghìn năm tuổi, Việt Nam chứa đựng một chiều sâu văn hóa phong phú, và sâu sắc. Điều đó cuốn hút vô cùng và Việt Nam chính là nguồn cảm hứng bất tận của tôi. Hà Nội cách đây hơn 30 năm giờ có sự đổi thay thần kỳ, ngoạn mục. Nhưng tôi vẫn thích những khu phố cổ và những ngôi nhà kiến trúc thời Pháp nhất. Ngày càng có nhiều người nước ngoài đến Việt Nam đầu tư và du lịch. Tôi cho rằng, đây là thời điểm tốt nhất của Việt Nam để phát triển và trở nên thịnh vượng.” Peter Steinhauer nói
 Các tác phẩm tiêu biểu: Portraits and Landscapes (Edition Stemmle, Zurich, 2002) được nối tiếp bởi Enduring Spirit of Vietnam (được Photo District News bình chọn là “Sách Nhiếp Ảnh Hay Nhất Năm 2007”), Cocoons (Powerhouse Books, 2019), và ấn phẩm mới nhất SPIRES: Cathedrals of the Red River Delta (tháng 10 năm 2025). |
Triển lãm ảnh Peter Steinhauer Việt Nam - hành trình 30 năm nghệ thuật không chỉ mang đến người xem những bức ảnh nghệ thuật đẹp đến nao lòng mà còn là kể câu chuyện đẹp về tình yêu, cũng như sự tôn trọng của một người Mỹ đối với đất nước Việt Nam.
Peter Steinhauer là nhiếp ảnh gia và tác giả của bốn tuyển tập ảnh nghệ thuật, đã sống và làm việc tại Việt Nam suốt 30 năm kể từ năm 1993.
Các tác phẩm của Steinhauer hiện có trong bộ sưu tập của Bảo tàng Nghệ thuật Carnegie, Bảo tàng Di sản Hồng Kông, cùng nhiều bộ sưu tập tư nhân và doanh nghiệp trên toàn thế giới. Ông là người nhận nhiều giải thưởng nhiếp ảnh quốc tế, bao gồm Học bổng Ford Foundation cho công trình tại Việt Nam, ba giải Communication Arts Photography Annual Awards of Excellence, và hai lần lọt vào chung kết Giải thưởng Lucie (2014 và 2017).