Việt Nam đang trong những ngày kỷ niệm 80 năm thành lập nước cũng là 80 năm thành lập Chính phủ. 80 năm qua, chính quyền nhà nước các cấp thực hiện xuất sắc sứ mệnh lịch sử được xác lập từ lúc khai sinh, tât cả vì mục tiêu do nhân dân và vì nhân dân.

Trên nền tảng lịch sử là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, Nhà nước cách mạng Việt Nam, thành quả trực tiếp của thắng lợi vĩ đại mà dân tộc Việt Nam đạt được 80 năm về trước, đang đẩy mạnh đổi mới, xây dựng và hoàn thiện, tiếp tục thực hiện xuất sắc sứ mệnh lịch sử là nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.

Ảnh minh họa: TTXVN

Nhà nước pháp quyền phải thuộc về nhân dân

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh xác lập luận điểm mang tính định hướng: Nhà nước pháp quyền phải thuộc về nhân dân. Đó vừa là mục tiêu, là một đặc trưng, vừa là nhân tố bảo đảm của một cuộc cách mạng thành công triệt để.

Trong cuộc vận động Cách mạng Tháng Tám năm 1945, một phát triển lớn trong tư duy và đường lối lãnh đạo, cũng là một nguyên nhân thành công của sự nghiệp cứu quốc là Đảng chủ trương thành lập Chính phủ “cộng hòa dân chủ” sau khi đánh đuổi thực dân và phát-xít. Đó là chính quyền không chỉ của riêng một giai cấp nào mà là chính quyền “của chung cả toàn thể dân tộc, chính phủ nhân dân của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do quốc dân đại hội cử ra, đại diện cho sự chân thành đoàn kết và hành động nhất trí của toàn thể quốc dân.

Trên các chặng đường lịch sử, trước những nhiệm vụ, yêu cầu cụ thể của từng thời kỳ (kháng chiến, kiến quốc, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền bắc, đấu tranh giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước), Đảng đã hoạch định những chủ trương phát huy vai trò chính quyền nhà nước để thực hiện cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, đồng thời, bảo đảm những quyền và lợi ích cơ bản của nhân dân.

Trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), “xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân” cũng là 1 trong 8 phương hướng cơ bản để thực hiện thành công mục tiêu đến giữa thế kỷ XXI, phấn đấu xây dựng đất nước trở thành một nước công nghiệp hiện đại, theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Xây dựng Nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân được thể chế hóa, là một nguyên lý hiến định, là định hướng và nguyên tắc tổ chức-hoạt động, thực hiện chức năng của bộ máy quản lý nhà nước các cấp ở Việt Nam trong 80 năm qua.

Do dân, vì dân chính là bảo đảm và thực hiện quyền con người, quyền công dân

Trong 80 năm qua, từ Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đến Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, mô hình tổ chức, bộ máy, phương thức hoạt động, vận hành chính quyền nhà nước có những thay đổi, hoàn thiện, đáp ứng những yêu cầu của sự nghiệp cách mạng, song đều tuân thủ quan điểm Nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.

Từ ngày 1/7/2025, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động, là sự phát triển vượt bậc về thể chế, phân cấp, phân quyền, gỡ bỏ những điểm nghẽn, đưa bộ máy và hoạt động của chính quyền nhà nước gần dân, kịp thời phục vụ nhân dân. Cùng với thay đổi đó, cải cách hành chính, xây dựng chính phủ, chính quyền điện tử và chuyển đổi số… có bước phát triển mạnh mẽ, phục vụ tốt hơn các nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội và nâng cao đời sống nhân dân.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu. Ảnh: VOV

Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ liên quan đến công tác tổ chức xây dựng Đảng, quản lý nhà nước, tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị ở cấp xã (mới), ngày 14/6/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ: "Các cấp ủy chính quyền phát huy tinh thần chủ động sáng tạo, linh hoạt và tinh thần trách nhiệm đối với dân, đối với nước. Khi chúng ta chuyển đổi trạng thái thì chính quyền, mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị hết sức lắng nghe ý kiến của người dân, bám sát với thực tiễn, tăng cường thực tế, hướng đến cơ sở, tiếp cận toàn diện, với một tinh thần cầu thị lắng nghe dân."

80 năm xây dựng Nhà nước, chính quyền của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân cũng chính là 80 năm Việt Nam từng bước bảo đảm và thực hiện quyền con người, quyền công dân. Chính quyền nhà nước đóng vai trò quan trọng nhất trong xây dựng và thực hiện hệ thống an sinh xã hội được đa tầng, toàn diện… Đó là những minh chứng sống động về Nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.