Hội nghị mùa Xuân của các nhà lãnh đạo tài chính toàn cầu, do Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) tổ chức, diễn ra từ 21-26/04 tại thủ đô Washington, Mỹ. Trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều biến động, Hội nghị được kỳ vọng sẽ mang lại những chỉ dấu rõ hơn về tăng trưởng toàn cầu trong năm nay.

Là một trong hai Hội nghị thường niên lớn nhất của IMF và WB, Hội nghị mùa Xuân của hai thiết chế tài chính lớn thảo luận về nhiều chủ đề, từ kinh tế thế giới đến các chính sách quản trị công toàn cầu hay việc giải quyết các hậu quả hậu xung đột ở một số quốc gia.

Vấn đề thuế quan chi phối Hội nghị mùa Xuân của IMF/WB. Ảnh minh hoạ: IMF

Câu hỏi về suy thoái

Diễn ra trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang trải qua những biến động mạnh vì chính sách thuế quan mới của chính quyền Mỹ, Hội nghị mùa Xuân IMF-WB sẽ phải trả lời câu hỏi lớn là liệu nền kinh tế thế giới có rơi vào suy thoái ngay trong năm nay như nhiều dự báo bi quan trước đó hay không? Một phần câu trả lời đã được Giám đốc điều hành IMF, bà Kristalina Georgieva đưa ra hôm 17/04, trong cuộc họp báo trước thềm Hội nghị mùa Xuân.

Theo người đứng đầu IMF, bất chấp các tác động từ việc áp dụng thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump đến tăng trưởng toàn cầu, kinh tế toàn cầu vẫn có khả năng tránh được suy thoái. “Những gì chúng ta đang chứng kiến là một nền kinh tế thực sự đang vận hành. Thị trường lao động vẫn tương đối mạnh. Và điều rất quan trọng nữa mà chúng ta cần lưu ý, đó là hệ thống tài chính vẫn đứng vững bất chấp những căng thẳng. Tại sao lại có điều đó? Đó là vì sau khủng hoảng tài chính toàn cầu (2008), rất nhiều chính sách đã được thực thi để tạo được sức mạnh cho hệ thống ứng phó với những thời điểm như hiện nay”.

Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva. Ảnh: THX/TTXVN

Trong dự báo triển vọng kinh tế toàn cầu mới nhất, công bố cuối năm ngoái, IMF dự báo kinh tế thế giới tăng trưởng 3,3% trong năm nay và năm sau, trong khi lạm phát trung bình toàn cầu năm nay được dự báo ở mức 4,2% và năm sau ở mức 3,5%. Nhận định tuần trước trên blog cá nhân, Chuyên gia kinh tế trưởng của IMF, ông Pierre-Olivier Gourinchas cho rằng ảnh hưởng của các căng thẳng thương mại hiện nay trên thế giới có thể khiến lạm phát toàn cầu gia tăng trong ngắn hạn, từ đó có thể khiến tăng trưởng toàn cầu thấp hơn so với các dự báo trước đó, nhưng sẽ không đến mức độ rơi vào suy thoái.

Tuy nhiên, các lãnh đạo và chuyên gia IMF cũng cho rằng dù kinh tế thế giới vẫn có sức chống chịu tốt trước những biến động hiện nay, điều quan trọng là cần phải nhanh chóng chấm dứt tình trạng bất an kéo dài của các nhà đầu tư.

Theo bà Kristalina Georgieva, các lo ngại về suy thoái kinh tế thế giới hiện nay chủ yếu xuất phát từ vấn đề tâm lý,  do đó cần gạt bỏ các chính sách gây nên sự bất an tâm lý. “Điều quan trọng là cần phải nhanh chóng giảm thiểu bất kỳ điều gì tạo nên tâm lý này. Một điều tôi học được qua các cuộc khủng hoảng là vấn đề tâm lý, nhận thức cũng quan trọng như thực tế. Thực tế có thể rất tốt nhưng nếu nhận thức thay đổi một cách tiêu cực thì điều đó sẽ gây ra tác hại”.

Trong bối cảnh hiện nay, người đứng đầu IMF kêu gọi tất cả các quốc gia "tự sắp xếp lại" bằng cách dần điều chỉnh chính sách tài khóa của mình để giảm nợ và duy trì chính sách tiền tệ "linh hoạt và đáng tin cậy". Ngoài ra, bà cũng kêu gọi các quốc gia ưu tiên giải quyết tình trạng mất cân đối vĩ mô trong và ngoài nước.

Tài trợ và tái thiết

Nhằm tránh việc Hội nghị mùa Xuân IMF-WB năm nay bị chi phối hoàn toàn bởi cuộc chiến thuế quan hiện nay, nhiều chủ đề khác, như: dự án tài trợ, đầu tư nước ngoài vào trong nước và xóa nợ đối với các nền kinh tế nghèo hơn; chính sách về biến đổi khí hậu; hỗ trợ các quốc gia trong và sau xung đột… cũng nằm trong chương trình nghị sự. Một trong số các chủ đề đáng chú ý là việc khôi phục các khoản hỗ trợ của IMF và WB cho Syria, quốc gia ở Trung Đông đang có những biến chuyển lớn sau khi chính quyền của cựu Tổng thống Bashar Al-Assad sụp đổ vào cuối năm ngoái. Trong vài tháng qua, chính quyền mới tại Syria đã thi hành nhiều chính sách được đánh giá là cởi mở hơn cả về đối nội và đối ngoại, mở đường cho việc tái hòa nhập của quốc gia này này vào nền kinh tế toàn cầu.

Theo ông Abdallah Dardari, Trợ lý Tổng thư ký Chương trình phát triển của Liên hiệp quốc (UNDP), một phiên thảo luận bàn tròn về tài trợ cho việc tái thiết Syria sẽ được tổ chức trong khuôn khổ Hội nghị mùa Xuân của IMF-WB nhằm huy động các nguồn tài trợ từ IMF, WB, các thiết chế đa phương cũng như nhiều quốc gia khác. Trong đó, UNDP có kế hoạch cung cấp nguồn tài chính 1,3 tỷ USD cho Syria trong 3 năm tới, trong khi chính phủ Saudi Arabia đã trả khoản khất nợ khoảng 15 triệu USD cho Syria tại WB.

Các động thái này giúp Syria tiếp cận thuận lợi hơn với các nguồn tài chính quốc tế. “Tôi nghĩ phiên thảo luận bàn tròn không chỉ là vấn đề tài chính mà quan trọng hơn, đó còn là một dấu hiệu của sự ủng hộ và đoàn kết, đặc biệt khi được thúc đẩy bởi WB và chính phủ Saudi Arabia. Việc này gửi thông điệp đến thế giới và người dân Syria rằng họ đang có những thiết chế tài chính lớn nhất sẵn sàng giúp đỡ”.

Một quốc gia khác cũng có thể thu hút sự chú ý của các thảo luận tại Hội nghị mùa Xuân năm nay là Argentina. Hồi đầu tháng này, Argentina đã đạt được thỏa thuận vay 20 tỷ USD từ IMF nhằm tái cấu trúc nợ và nâng cao năng lực cho Ngân hàng Trung ương nước này. Tuy nhiên, thỏa thuận này đi kèm với điều kiện nới lỏng kiểm soát ngoại hối, cũng như dỡ bỏ quản lý biến động giá trị đồng peso nội tệ so với đồng USD.  Ngược lại, một số chủ đề truyền thống khác của các Hội nghị IMF-WB gần đây, như: thúc đẩy tài chính xanh cho các nước đang phát triển, tái cấu trúc nợ cho các nước nghèo… có thể sẽ bị lu mờ tại kỳ họp lần này.