Từ một diễn viên có tên tuổi, ghi nhiều dấu ấn về diễn xuất, quyết định trở thành đạo diễn sân khấu đã ra cho NSND Tuấn Hải một con đường mới, một con đường với những thành công vang dội. Ông liên tiếp để lại dấu ấn ở cả chính kịch, hài kịch và kịch dành cho thiếu nhi.

Là người ưa tìm tòi, đổi mới, các vở diễn dưới bàn tay NSND Tuấn Hải đều để lại dấu ấn về sự dấn thân, phá cách và đôi khi là ngang tàng của mình. Và các vở diễn của ông như “Bản danh sách điệp viên”, “Đôi mắt”, “Biển và bờ”... đều nhận được những phản hồi tích cực của khán giả cũng như các bạn nghề.

 

NSND Tuấn Hải - Ảnh: Nhà hát kịch Việt Nam

Ngày Hà Nội trở lại trạng thái bình thường mới cũng là ngày NSND Tuấn Hải “hò hét” diễn viên đến rạp Đại Nam gấp rút hoàn thiện vở kịch Tình Mẹ. Đây là tác phẩm do chính anh viết kịch bản và đạo diễn để tham dự Liên hoan sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc năm 2021. Một ngày tập thường kéo dài từ đầu giờ trưa đến đêm khuya, diễn viên có thể thay nhau nghỉ còn đạo diễn thì cứ quần quật cả buổi. Hết nhắc thoại, phân tích tâm lý từng nhân vật, rồi anh lại nhảy lên sân khấu thị phạm.

NSƯT Hoàng Tùng vai ông Mộc và nghệ sĩ Minh Tít, người vào vai Sỏi trong vở Tình mẹ cho biết: "Đây là lần thứ 2 Hoàng Tùng được làm việc với NSND Tuấn Hải. Vở đầu tiên Hoàng Tùng tham gia là vở “Nắng quái chiều hôm” tác giả Đăng Chương, vở này là vở thứ 2. Giữa 2 lần làm việc thì cũng có những cái thay đổi Hoàng Tùng nhiều, anh Hải đã mất công rất nhiều để tạo được hình tượng nhân vật cũng như là lời thoại làm sao cho gần nhất, toát được tính cách nhân vật cũng như cái nhân vật đòi hỏi."

"Chú Hải nói thật ra khó thì rất là khó, bình thường thì rất là chiều ekip, thế nhưng khi vào sân khấu rồi thì chú quên luôn mình bên ngoài là người dễ tính mà như biến thành một người khác, rất chau chuốt tỷ mỷ và chú say nghề nữa. Chú say mê quá nên cứ tập quên hết mà mọi người cứ thấy và không ai dám nói là đến giờ cháu phải đi, cháu phải nghỉ, không ai dám nói mà cứ say mê tập."

Trên cương vị đạo diễn, NSND Tuấn Hải tỏ ra là một người khá khó tính, khắt khe và cầu toàn. Anh yêu cầu mỗi nghệ sĩ phải trau chuốt thêm da thêm thịt cho nhân vật của mình. Thế nên anh thường cùng diễn viên phân tích, khai thác đến tận cùng chiều sâu tâm lý nhân vật. Anh tâm niệm làm đạo diễn nếu không cá tính và không quyết liệt thì vở diễn khó thành công. Bởi thế, khi xuất hiện nhiều luồng ý kiến phản đối việc đưa điện ảnh vào sân khấu, thì anh vẫn tự tin, quyết tâm tận dụng những ưu thế của bộ môn nghệ thuật thứ 7 để đưa vào vở “Bản danh sách điệp viên” cùng với “Biển và bờ”. Đạo diễn cầu kỳ sử dụng thủ pháp lồng ghép những cảnh quay tại đảo của những nhân vật trung tâm đưa lên sân khấu và tạo ra hiệu ứng đặc biệt với khán giả.

Nói như NSUT Thanh Huyền, hiệu quả của sự “cách tân” này đã được ghi nhận: "Nghệ sĩ nhân dân Tuấn Hải là một đạo diễn có tiếng rồi, trước đây tôi ở Nhà hát Chèo Hà Nội tôi cũng đã được chứng kiến phong cách làm việc của anh, rất khác với các đạo diễn khác. Đạo diễn khác có thể nói ý thôi nhưng với Tuấn Hải thì không chỉ hướng dẫn cái ý cho mình mà anh cũng lên cầm tay chỉ việc từng chi tiết một đấy là một đạo diễn rất có tâm với nghề và hết lòng và hết mình với nghề."  

Không chỉ cách tân sân khấu bằng hình thức, NSND Tuấn Hải còn làm mới từng kịch bản. Anh sẵn sàng cầm bút biên tập lại cả những kịch bản kinh điển. Chẳng thế mà dưới bàn tay anh, những tác phẩm như “Bệnh sĩ”, “Lão hà tiện”, “Đôi mắt”… như khoác tấm áo mới, gọn gàng, súc tích và cũng thời đại hơn.

Điển hình như vở kịch “Đôi mắt”, một trong những vở diễn nổi tiếng về đề tài chiến tranh của tác giả Vũ Minh Dũng, NSND Tuấn Hải từng hai lần dàn dựng cho hai đơn vị nghệ thuật khác nhau với 2 màu sắc, mảng miếng riêng biệt. Nhất là khi anh đưa tác phẩm lên sân khấu Nhà hát kịch Hà Nội, anh sãn sàng mang lên sân khấu cảnh trí núi rừng Trường Sơn 3D, với ánh sáng, tiếng chim hót líu lo mỗi sớm mai. Vở diễn đã nhận được những phản hồi tích cực của khán giả cũng như thuyết phục cả bạn nghề trong và ngoài nước.

NSND Tất Ngọc đánh giá: "Đạo diễn, NSND Tuấn Hải rất tâm huyết với nghề không kể sớm trưa, cường độ lao động rất mạnh. Dù nhiều hội diễn Tuấn Hải đã trải qua rồi nhưng vẫn thấy được tấm lòng tận tụy với nghề rất quý tinh thần đạo diễn làm việc."